Willem Walleyn gaf in Het beste moet nog komen hoog op van zijn generatie, de veertigers. Die hebben volgens hem werkelijk álles gerealiseerd waarvan ze droomden. Punk was naar zijn gevoel eenzelfde kantelmoment als mei ’68. Hij voegde er meteen aan toe dat hij voor de jongelui van nu niet zo direct een dergelijk scharnier zag komen. Laat dat dan maar redelijk ontmoedigend wezen voor wie nu zo ergens tussen vijftien en twintig is.

No Future was toch een punkkreet ? Binnen die schijnbaar grote leegte hebben die ex-punkers dan toch een creatief en lucratief bestaan weten uit te bouwen. In het trendonderzoek van het Britse The Future Laboratory wordt de generatie Walleyn (ze heten daar de Joneses) gecatalogiseerd als superindividualisten. De wereld is klote, maar zij moeten daarom toch niet naar de haaien gaan ? Dus zorgen ze goed voor zichzelf en voor hun vrienden. Ze leven letterlijk en figuurlijk binnen hun vier muren, in hun kleine kring van gelijkgestemden. Ze zijn wars van formeel gedoe en van een hoogdravend discours. Ze proberen eerlijk te leven maar vullen dat heel individueel in, met een groot dedain voor regeltjes. Stuk voor stuk kunnen ze wonderbaarlijke verhalen vertellen over een jeugd met veel kansen, maar zonder betrouwbare voorbeelden van ouders die niet altijd bij elkaar bleven en toch voorwendden álles te weten. Ze hebben het allemaal zelf uitgezocht en met de scherven van hun kinderdromen een eigen leven gemaakt.

Toch wel sneu als zo’n dynamische, zelfredzame generatie dan meent dat er voor degenen die nu opgroeien niet veel hoop zou zijn op zo’n groot levensmoment waarop ze boven hun dromen kunnen opstijgen. Ik ben het niet eens met al die mensen die maar zagen en klagen over de jonkies. Het is niet de schuld van de kinderen dat België slechter dan gemiddeld scoort in het meest recente onderzoek van het Innocenti Research Centre (www.unicef-icdc.org) naar het welbevinden van opgroeiende kinderen in rijke landen.

We hebben, globaal gezien, de beste schoolse opleiding van de onderzochte rijke landen, al heeft dat veel te maken met onze lange leerplicht. Maar met het cultureel en educatief stimuleren van onze kinderen in de gezinnen bijvoorbeeld is het niet zo bijster goed gesteld, we hangen daar slechts op de dertiende plaats. Er wordt ook in veertien andere landen thuis veel meer gepraat met kinderen dan bij ons. Meer dan vier procent van onze kinderen woont in een gezin waar niemand werk heeft, en nog meer kinderen hebben met armoede te kampen. Bij ons sterven meer dan een gemiddeld aantal kinderen door verwondingen of ongelukken. Ze lopen hier ook meer gezondheidsrisico dan in de achttien landen die ons daarin voorafgaan. Vooral agressie onder kinderen en pubers is in België een stuk hoger dan het gemiddelde. Een warme samenleving, bij ons ? Er is inderdaad werk aan de winkel, Yves Leterme.

Het is hoog tijd om ons af te vragen waarom Nederland en de Scandinavische landen het zo veel beter doen dan wij. Kom niet met de argumentatie dat in Nederland minder moeders werken. In Zweden en Finland bijvoorbeeld zijn meer vrouwen beroepsactief, en op een hoger verantwoordelijkheidsniveau dan bij ons. Alleen is de hele omkadering en ondersteuning van ouders er beter. Er wordt daar bijvoorbeeld ook in bedrijven meer rekening gehouden met de reële leefomstandigheden van vaders, moeders en kinderen. Zou dat misschien komen omdat meer vrouwen meedraaien op een hoog politiek en economisch niveau en daardoor de toon van het maatschappelijke debat wat menselijker wordt ?

Je ziet hier steeds meer vrouwen flexwerken, carrièrepauzes inlassen, tijdskrediet opnemen en nog steeds maar weinig mannen. Tussen twee carrières in één gezin wordt vaak gevochten, de nederlaag is heel vaak voor de vrouw al zijn er gelukkig al uitzonderingen. Niet alleen ministers voor Gelijke Kansen zouden hiermee bezig moeten zijn, maar ook werkgeversorganisaties. Op een ernstige manier dan, en niet alleen maar uit winstbejag. Iedereen draagt immers verantwoordelijkheid voor het welbevinden van onze kinderen en meteen ook voor onze toekomst. Een generatie die in rust en vertrouwen kan opgroeien, heeft meer kans op een groots moment in haar leven.

Tessa blogt!

Van muizen en mensen, op www.knack.be

Reacties : tessa.vermeiren@knack.be

Tessa Vermeiren