Een elegant schip tussen fermettes en bungalows : met deze opvallende woning bewijzen de architekten dat er ook in een gewone verkaveling plaats is voor kreatieve architektuur.

PIET SWIMBERGHE

FOTO’S : JAN VERLINDE

De buren noemen dit het boothuis. En terecht : met zijn glazen kajuit en de schuine achtersteven lijkt het veeleer een ijsbreker. Eigenlijk is het een voorbeeld van prima kustarchitektuur. Alleen staat dit schip niet aan zee, maar in een gewone verkaveling in Zedelgem, nabij Brugge. Het kontrast met de bungalows en fermettes errond is groot, maar de architekten Dirk Defraeije en Koen Van de vreken bewijzen hiermee dat de hedendaagse bouwkunst beslist een plaats verdient tussen gewone sleutel-op-de-deur-woningen.

Dit huis is om meer dan een reden biezonder. Het heeft niet alleen een markant silhouet, de afwerking en de indeling kregen evengoed ruime aandacht. Dit is dan ook geen zuiver voorbeeld van façade-architektuur, want de gevels kregen pas vorm nadat het interieur ontworpen was. Aan het weldoordachte grondplan voel je duidelijk dat de woning van binnenuit is gegroeid. Dat de bouwmeesters dit projekt realizeerden met een beperkt budget maakt het extra boeiend. Bovendien werd deze woning bekroond in de Energiewedstrijd voor architekten van Electrabel.

De bewoners woonden in een kleine sociale woning, en zochten een ruim en komfortabel huis voor hun groot gezin. Ze wilden voor elk van de vier kinderen een individuele slaapkamer, omwille van de rust in de zitkamer opteerden ze voor een aparte televisiehoek, en de heer des huizes wilde kost wat kost een eigen ruimte om naar muziek te kunnen luisteren. Een vrij zwaar programma dus, maar voor de vormgeving kregen de architekten carte blanche.

“Eerst zochten we een optimale inplanting. We hielden rekening met de strook van vier meter die je rondom open moet laten, en natuurlijk met de oriëntatie. Dat laatste was een probleem, vermits het zuiden aan de zijkant zit. Daarom hebben we het huis schuin geplaatst, wat ongebruikelijk is voor een gewone verkaveling, ” legt Dirk Defraeije uit. “We kozen resoluut voor een lang smal huis met een hellend dak. Dat is mooi én betaalbaar. Je hebt immers geen hellingbeton nodig, wat flink bespaart in de kosten. We hebben gewone betonplaten gelegd op de zijgevels, die aan de onderkant zijn gepleisterd. Door het schuine dak volstond een goedkope dakbedekking van kunststof. Het water wordt afgevoerd naar een waterput in de tuin. Een handige oplossing. “

De binnenstruktuur is rationeel van opbouw. Door het langwerpig grondplan ligt de cirkulatie-as in de lengte. Beneden en boven loopt een gang langs alle kamers. Aan de zuidkant van het huis liggen de vertrekken, netjes op een rij. Aan de straatkant zit een dubbele garage met voldoende ruimte voor de auto en de fietsen. Daarnaast vinden we de keuken, de eetkamer en een ruime zithoek met plafond tot aan het dak. Deze hoek met uitzicht op de tuin, wordt makkelijk door zonnestralen opgewarmd. Voor de rest gebeurt de verwarming elektrisch : dat is komfortabel en de installatie is niet zo prijzig. Bovendien wordt een stookruimte uitgespaard. In de leefruimten wordt vloerakkumulatie aangevuld met vloerconvectoren. De overige vertrekken zijn alleen van convectoren voorzien. Een oude houtkachel in de zithoek zorgt voor wat extra warmte en gezelligheid. Voor de inrichting van dit sobere interieur deden de bewoners een beroep op Johan De Cocker van Surplus uit Gent.

Een metalen trap leidt naar boven, waar de indeling van de ruimte nog beter werd uitgediept. Op dit niveau vinden we een televisiekamer, vijf slaapkamers en een badkamer. Het televisiekamertje hangt boven de zithoek en wordt met een muur van glastegels afgescheiden. Een efficiënte oplossing die het kontakt tussen boven en beneden onderhoudt. Om elke dochter een eigen ruimte te geven, werd de grootte van de slaapkamers tot een minimum beperkt. “We hebben ons geïnspireerd op de cellen van het klooster La Tourette van Le Corbusier, die 200 centimeter breed zijn, ” vertelt Dirk Defraeije. “Dat is krap en zeker het minimum, maar toch nog leefbaar. De kamers zijn 410 centimeter lang. Je kan het bed precies in de breedte zetten. ” De muren tussen deze kamers kunnen gemakkelijk worden verwijderd eenmaal de kinderen uit huis zijn. Nergens gaat ruimte verloren ; overal zitten er opbergkasten, zelfs onder de vloer van de gang op de eerste verdieping.

Aan de voorkant van het huis leidt een smalle trap naar twee hoog, naar de ivoren toren. Net als bij een schip kom je er via een valluik binnen. Deze ruimte is een verademing. Hier word je getrakteerd op een wijds panorama en ontsnap je even aan de beslotenheid van de verkaveling. In dit vertrek wordt geschreven, gelezen en naar muziek geluisterd. Een boeiender plek kan je je daarvoor moeilijk voorstellen.

De bouwheer is tevreden met zijn zonderlinge woonst die heel persoonlijk oogt en komfortabel is. Ook de bouwmeesters zijn voldaan, want hunkreatie kwam tot stand ondanks de enge stedebouwkundige voorschriften. Dat is niet evident, op sommige plaatsen wordt zo’n plan zeker afgekeurd. Hier was dat geen enkel probleem. Bovendien beantwoordt het huis strikt aan alle eisen. Het werd met beperkte middelen gerealizeerd en de materialen werden zorgvuldig gekozen. De afwerking is natuurlijk en gezond. Het gebouw werd ook vrij snel gerealizeerd. Na amper twee weken was de ruwbouw af en binnen het jaar werd deze schuit te water gelaten.

Met zijn glazen kajuit en schuine achtersteven lijkt dit huis veeleer een ijsbreker.

Vanuit zijn ivoren toren geniet de heer des huizes van een riant panorama.

Het water wordt van het dak rechtstreeks naar een waterput gevoerd. Een pretentieloos,maar speels detail.

De zithoek met erboven, waar de golvende lijn zit, de televisie- kamer : een houtkachel zorgt er voor wat extra gezelligheid.

De riante luifel boven de voordeur is elegant van vormen past volkomenbij de dynamische lijn van het gebouw.

Boven werd elke centimeter benut. De kamers liggen als kloostercellen naastelkaar. Onder de vloer zit er extra bergruimte.