Husbandie, donuttie en meer van dat lekkers : zo wordt de man die voor ons zit genoemd door zijn vrouw, het Vlaams/Hollywoods mediafenomeen Astrid Bryan. De echte John lijkt aardig op het exemplaar dat we van televisie kennen, maar dan dieper en zonder dat halfzachte.

Het is moeilijk om je niet door hem te laten inpakken. Hij is een goede verteller, heeft een snelle geest en een meeslepend charisma. Zijn slanke verschijning en chique bomberjack geven hem de uitstraling van een grote katachtige : aaibaar, maar op eigen risico. John Bryan is een man van de wereld, een getalenteerde verkoper. Hij omschrijft hun Belgische manager knipogend als : ?de man die hier Astrids rijk zal uitbouwen”.

We hebben afgesproken in hotel La Réserve in Knokke-Heist, voor een gesprek dat niet noodzakelijk gespeend hoeft te blijven van inhoud. Het is de eerste keer dat John door een Belgisch blad geïnterviewd wordt, en hij heeft er duidelijk zin in, ondanks het feit dat hij zopas anderhalve keer de planeet is rondgevlogen. In één week ging het van Aspen (Colorado) naar Grand Junc- tion naar Phoenix naar LA naar Taipei naar Singapore naar Taipei naar LA naar Londen en naar België. ?Ik zit met een knoert van een jetlag, het is te gek voor woorden”, zegt hij, en hij bestelt nog een Diet Coke. ?Bovendien vrees ik dat ik een soort verkoudheid heb opgelopen.”

In ‘Astrid in Wonderland’ laat u met graagte een toef slagroom uit uw neusgat likken. Het leven als een grote speeltuin. Maar uw echte werk speelt zich af in een hardere omgeving.

John Bryan : Mijn job is ondernemingen te herstructureren die in slechte papieren zitten. Zulke reorganisaties halen, zoals oorlog, het beste én het slechtste in mensen naar boven. Als Chief Restructuring Officer krijg ik te maken met hebzucht en machtige investeerders die het gewoon zijn hun zin te krijgen. Maar ik hou erg van de job, want ik ben dol op competitie en ik kan mij met de sterkste tegenstanders meten. Het is als voetballen op world cup soccer-niveau.

U moet ook keihard zijn en mensen ontslaan.

Dat is de gangbare opvatting, maar het klopt niet in mijn geval. Ontslaan is een gemakkelijkheidsoplossing. Ik zie mezelf meer als een soort dokter die de kanker probeert op te sporen. Als ik hard moet zijn, dan is het meestal tegen mensen die oplossingen voorstellen die alleen in hun eigen belang zijn. Mijn echte gevecht is tegen de hebzucht van predatory lenders, geldschieters die zich gedragen als roofdieren. Ze verstrekken toxische leningen waar alleen zijzelf beter van worden. Het is mijn taak hun snode plannen te doorkruisen. Ik vind het enorm bevredigend om te kunnen winnen van de slechtste instincten van sommige mensen.

U kunt uw job dus combineren met de ‘ongelooflijk goede mens’ die u volgens Astrid bent ?

Ik wou dat ik kon zeggen dat ik zo nobel ben als een brandweerman: hoe die naar binnen stormt terwijl alle anderen naar buiten vluchten, die dapperheid vind ik geweldig, maar dat kan helaas niet. Als mij gevraagd word zo’n bedrijf te herstructureren, dan is de boel bankroet. Het goede is echter dat ik niet degene ben die het bedrijf in de problemen heeft gebracht.

Eigenlijk vind ik dat ik een simpele job heb. Een stuk makkelijker alvast dan het werk van de gewone CEO, die met de raad van bestuur en met de aandeelhouders overweg moet kunnen. Ik stap naar de rechter, en meestal geeft die mij gelijk omdat ik totaal onafhankelijk ben. Wat zo geweldig is aan mijn job, is dat ik een positie kan innemen van absolute rechtvaardigheid. Mochten ze mij er niet voor betalen, ik zou het gratis doen.

U komt over als een enorme optimist, op het ongeloofwaardige af bijna. Het kan toch niet anders dan dat u soms ook gefrustreerd bent ?

Dat gebeurt niet zo gemakkelijk, maar een zwakte van mij is dat ik van radicale verandering houd. Als dingen niet snel genoeg veranderen, raak ik verschrikkelijk gefrustreerd. Neem nu de politieke crisis in de VS die al jaren aansleept. De som van de openbare schuld van de VS en allerlei budgettaire verplichtingen benadert nu de zeventig biljoen dollar en elk jaar komt daar vijf biljoen dollar bij. We blijven maar geld uitgeven dat we niet hebben. Van dat soort dingen krijg ik het op de heupen. We hebben mensen een grote leugen wijsgemaakt, namelijk dat de overheid voor ze zal zorgen. We hebben cheques uitgeschreven en beloften gedaan die we niet kunnen volhouden. Je kunt de mensen misschien twintig of dertig jaar voor de aap houden, maar dan houdt het op.

Gaat het niet de goede kant op onder Obama ?

Obama is op zich een groot leider en een geweldig president, maar hij hikt tegen een systeem aan dat compleet kapot is. Politiek in de VS is een cartoon geworden. Van nature ben ik een conservatieve kerel, maar als ik vandaag het niveau van de Republikeinen bekijk, dan voel ik mij beschaamd. De Democraten zijn amper beter. Het Amerikaanse politieke systeem wordt gedomineerd door twee irrelevante partijen. Michael Bloomberg, de huidige burgemeester van New York, vind ik een van de beste politici die we hebben : slim, relevant en niet verkocht aan het geld (Bloomberg is sowieso al de tiende rijkste Amerikaan).

Sterke leiders, dát is wat wij nodig hebben. Bij hun oprichting hádden de VS die, en als je vandaag hun documenten leest, dan beneemt het je de adem. De Grondwet, of Thomas Jefferson met de Declaration of Independence. De schoonheid van die concepten! Het was een ongelooflijke tijd, toen de grootste geesten en de grootste denkers zich verzamelden in de politiek. Daar zijn we vandaag ver van verwijderd.

Wil je een goed voorbeeld van het verschil tussen goed leiderschap en leiderschap dat rammelt ? Vergelijk dan Zuid-Afrika, met een echte leider als Mandela, en Palestina met zijn leiders die vooral hun eigen belang nastreven. Want vergis je niet: war suits a lot of people. Er is altijd iemand die beter wordt van voedseltekorten en schaarsten. Oorlog is voor een heleboel mensen aantrekkelijk en heel winstgevend.

Democratie heeft serieuze beperkingen en het zal nooit in de plaats kunnen komen van sterke leiders. Wie geeft momenteel iedereen het nakijken ? De Singapores en de China’s van deze wereld, en dat zijn nu niet bepaald pure democratieën. Maar het zijn ook geen echte bad guys. Ik reis veel in die landen, en de resultaten die ze neerzetten zijn verbluffend.

Bij sterke leiders denken wij gemakkelijk aan Hitler.

Ja, maar dat was een anomalie die nog altijd niemand echt begrijpt. Het nieuwe leiderschap dat wij nodig hebben, moet om rechtvaardigheid draaien en houdbaar zijn. We hebben jobs en groei nodig en – waarom niet – sociale zekerheid, maar dan wel een die binnen de werkbare wiskunde blijft. Ze moet mensen ertoe aanzetten behoedzaam te zijn en geld opzij te zetten. Een schuld van ze-ven-tig bil-joen dol-lar : noem mij gerust ouderwets, maar ik vind dat een enorm bedrag.

Europa kampt trouwens met vergelijkbare zorgen, met daarbovenop een labor problem. De gemiddelde werkloosheid in Europa bedraagt 11,8 procent, maar in Duitsland is dat 5,4 procent en in Spanje 25 procent. Zoiets kan niet werken. Europa heeft nog niet begrepen wat de VS gelukkig wél al door hebben : dat er een permanent systeem van herverdeling nodig is naar de landen binnen de EU die niet dezelfde welstand hebben. Die steun moet efficiënt en weldoordacht zijn. Als het systeem te ver uit balans geraakt, zoals nu, worden de mensen het zat.

Iets anders : bent u het soort man dat weleens een roman leest ?

(lacht) Ik vrees dat ik meer een non-fictietype ben. Ik herinner me de laatste roman niet meer die ik gelezen heb, het zal wel een James Patterson geweest zijn of The Da Vinci Code. Die heb ik allemaal gelezen maar och, ze zijn verschrikkelijk. Als je ze uit hebt, voel je je alsof je te veel popcorn hebt gegeten. Ik lees liever over mijn passies : economie en geschiedenis.

En vechtsport.

(grijnst) Misschien zit ik met een knoert van een midlifecrisis, maar sinds ik dat MMA fighting(Mixed Martial Arts) ontdekt heb, ben ik er helemaal weg van. Het is een soort mengvorm van alle gevechtsporten, maar ik doe het als training, niet om mijzelf te leren verdedigen. Ik geloof niet dat iemand zichzelf kan verdedigen als het eropaan komt.

Ik heb twee of drie trainers en de afgelopen maand maakten die het mij al vreselijk lastig. Je moet sterk zijn voor MMA, maar ook erg soepel andgod, they are sooo flexible! Ik wil even goed worden als zij maar het gaat er heftig aan toe. Ze hebben spieren als paarden en zijn 26.

Uw leeftijd is een goed bewaard geheim.

Ik ben het spoor een beetje bijster sinds ik 39 ben geworden. Ik ben geloof ik 56, het zou ook een béétje minder of meer kunnen zijn. Ach, ik wil daar geen geheim van maken. Ik vier de tweede, nee ik vier de twintigste verjaardag van mijn zevenendertigste verjaardag. Leeftijd is niet iets waar ik veel over nadenk. Ik voel me erg fit, ik denk dat ik nu een beter atleet ben dan op mijn dertigste. De moderne trainingsmethodes zijn zoveel gesofisticeerder dan wat wij vroeger hadden. Het vervelende is wel dat ik mezelf altijd verwond, en dat ik dan helemaal moet herbeginnen. Je verliest zo snel je conditie, wel vier of vijf keer sneller dan je ze kunt opbouwen.

Hebt u nog extreme passies ?

Stuntvliegen! Dat heb ik van mijn vader, die in de oorlog Spitfirepiloot was bij de Royal Canadian Air Force. Hij leerde mij vliegen toen ik vijftien was, ik had nog niet eens mijn rijbewijs. Ik vlieg soms maandenlang een keer of vijf per week, en dan weer jaren helemaal niet. Ik heb zelf een Marchetti, maar ik heb al met van alles gevlogen, zoals met een Super Decathlon en met van die fantastische Russische acrobatische vliegtuigjes. Zelfs een tijdje met een amfibisch watervliegtuig. (lacht) Maar we zijn gecrasht. Mijn vader zat naast me en hij vergat het landingsgestel op te trekken. Van de ene seconde op de andere zaten we drie meter onder water. Het was op het nippertje. Ik herinner mij dat mijn vader achteraf zei : ?Dit is gevaarlijker dan in de oorlog.”

Zou er dan toch zoiets bestaan als een God ?

Ik ben niet erg religieus, al vroeg in mijn leven ben ik op godsdienst afgeknapt. Het is zo’n business, het doet mij denken aan McDonald’s. Ze hebben hun clowns en dingetjes en verdienen een hoop geld. Toen ik acht was, kwam er bij ons thuis een luizig soort priester over de vloer. Hij zag er niet de snuggerste uit en toen al kon ik niet geloven dat die mensen, uitgerekend dié mensen, een monopolie op de waarheid hadden.

Wat is, als iemand die als kind al ging jagen, uw mening over de wapenkwestie die het land zo in zijn greep houdt ?

Absolute waanzin! De VS eindigen ergens op plaats 49 in de wereld wat levensverwachting betreft. En weet je hoe het komt dat we zo tries-tig scoren ? Uitsluitend door die wapens ! Wij tolereren zestigduizend doden per jaar, dat is méér dan alle verkeersslachtoffers in Europa samen. En dat allemaal voor een verkoopstruc, voor de zwendel van die criminele maar ijzersterke lobby, de NRA (National Rifles Association). Dat de democratie op het spel staat als je geen wapen mag hebben, zo verkopen ze dat. Gimme a break. Denk je dat je met je wapen het Amerikaanse leger gaat tegenhouden ? Als ze je willen doden, doden ze je toch. Dat de democratie zou afhangen van de vraag of mensen wapens in huis hebben, is de beste bak die ik ooit heb gehoord. Wapens leiden tot niets dan misdaad en geweld en schietongevallen. Er zijn maar drie dingen waarvan bewezen is dat ze je langer doen leven: doe je autogordel om, stop met roken en koop géén wapen.

Hebt u nog van die tips die ze je niet op school leren ?

Als ik op zakelijk vlak één ding geleerd heb, dan is het dat openheid, eerlijkheid en echte betrokkenheid werken. Het is een betere managementmethode dan de Wizard of Oz die van achter een gordijn zijn geniepig spelletje speelt…

Nogal wat mensen hebben nochtans de indruk dat vooral het sociopatische type het goed doet in het zakenleven of in de politiek.

Dat komt doordat dergelijke figuren alle aandacht naar zich toe trekken in de media. In Europa heb je nog altijd driehonderd miljoen mensen die geen sociopaten zijn, maar gewone mensen met een gezin en een job. Ik ben ervan overtuigd dat empathie belangrijk is. In de bedrijven waarvan ik aan het roer sta, probeer ik altijd vijf of tien jaar voor te lopen wat het ethische en ecologische aspect betreft. Dat levert je een enorm voordeel op tegenover de concurrentie.

Over ecologie gesproken : ziet u ons nog wegkomen met de global warming ?

Ik ben een optimist, zoals je al aangaf. In de afgelopen kwarteeuw zijn wereldwijd bijna een miljard mensen uit de absolute armoede richting middenklasse opgeklommen. In China alleen al: vierhonderd miljoen. What a great job ! That’s amàzing ! Het is normaal dat groeilanden zich niet in de eerste plaats om het milieu bekommeren, juist omdát ze aan het groeien zijn. Maar ik denk dat er de komende vijftig jaar meer middelen in het klimaatprobleem gepompt zullen worden en dat de wetenschap veel van die problemen zal kunnen oplossen. Hoewel jobs natuurlijk op de eerste plaats komen. Bijna dertig procent werkloosheid, zoals in Spanje, dat is op korte termijn verwoestender dan global warming. Dat is een hele generatie die wordt weggeveegd.

John is goed op dreef, Het moment om wat spoken uit het verleden op te trommelen. Uit mijn binnenzak haal ik een foto uit de tijd dat hij het tot toe sucker van Sarah Ferguson schopte. Het fameuze beeld, waarop hij op de tenen van de hertogin van York sabbelde, ging toen de wereld rond.

(speelt verbazing) Wie is dát ? Waaw. Als restructuring guy zou ik mezelf niet geadviseerd hebben om daaraan te beginnen… Maar het was een interessante ervaring. De koningin van Engeland heeft de monarchie in al haar facetten succesvol hervormd. Een ongelofelijke job, en ik ben blij dat ik haar raad heb kunnen geven op financieel vlak. (vouwt de foto netjes in twee en legt hem terug naast mijn kop koffie) Ik heb nu geen contact meer met de Windsors. Voor mij was dat een werkomgeving met nogal wat… boeiende aspecten. Maar die sideshow, het media-aspect, dat had ik beter achterwege gelaten.

U hebt ook Diana gekend. Was ze zo indrukwekkend als sommigen zeggen ?

Ze had een magische persoonlijkheid. Als ze een kamer binnenkwam, it just burst with light. Toen het ongeluk in die tunnel net gebeurd was, heb ik naar La Salpêtrière gebeld, het ziekenhuis waar ze naartoe is gebracht. Ik had daar jarenlang voor gewerkt en kende de manager. Ik zei hem ?Vertel Dodge (dat was haar koosnaam) dat ik gebeld heb.” Maar hij antwoordde dat het geen zin meer had : ?She’s gone.” Ik vroeg : ?Whát ?” Dat was acht of negen minuten voor het nieuws bekend werd gemaakt. Ik was er kapot van.

Gelukkig leeft datgene waar Diana voor stond, nu voort in Harry en William. Fantastische jongens. Ik heb met ze geravot toen ze een jaar of tien waren.

Hebt u zelf kinderen ?

Ik heb er nog geen, maar Astrid en ik denken eraan voor volgend jaar. We zijn nu zeven jaar getrouwd, en ik geloof dat we er klaar voor zijn. Ik kijk ernaar uit om een oudere vader te worden. Je kinderen lopen helaas meer kans je vroeg te verliezen, dat is zo. Maar daar staat tegenover dat ik ze meer aandacht zal kunnen geven dan toen ik in de twintig was en constant de hort op.

Mijn vader was 87 toen hij een paar jaar geleden stierf, en hij heeft aan luchtacrobatie gedaan tot acht weken voor zijn dood. (lacht) The sky is the limit. Ik hoop hem te overtroeven.

Ik las ergens dat u Kreeft bent en Astrid Waterman. Een emotioneel teken versus een rationeel: daarom zouden jullie zo’n sterk koppel zijn.

Jep! Ja! Ik denk dat dat klopt. Waterman en Kreeft gaan bijzonder goed samen. Ik denk dat we een verdomd goed paar zijn.

Is dat niet weird, dat u de werkloosheidscijfers van de Europese Unie uit het hoofd kent en tegelijk kunt opgaan in horoscopen ?

(onverstoorbaar) Vroeger, in New York, las ik ze aldoor, maar in LA ben ik ermee gestopt. Niemand leest daar nog de krant. Ik krijg de horoscoop gewoon niet meer te zien.

Gelooft u in de toekomst van kranten ? Is dat een sector die u graag zou herstructureren ?

Soms is de kunst van het herstructureren te weten wat je er moet uitpikken, en volgens mij zijn de media nog niet problematisch genoeg. Kranten als de New York Times en de Washington Post hebben het moeilijk, maar kijk wat Rupert Murdoch – ik weet dat hij problemen heeft gehad, maar ik bewonder hem als zakenman – met The Wall Street Journal doet. Hij koopt zo’n krant en in plaats van te snoeien en mensen af te danken, investeert hij er zwaar in. Méér research, méér talent. That’s smart, en lezers betalen daar graag voor. Ik geloof erg in dat model: investeer, experimenteer, en je vindt de weg wel.

Zou u uzelf als een selfmade man omschrijven ?

I wasn’t a trust fund baby, als je dat bedoelt. Ik ben niet opgegroeid in grote rijkdom, maar in de búúrt van grote rijkdom. Het was een soort spookverschijning, en een van het soort waaraan je beter niet gewoon raakt. Al vlug kwam ik erachter dat de wereld zo niet in elkaar zit en dat je hard moet werken en voor je eigen vangnet zorgen.

Ik herinner mij een openbaring als kind, dat was toen ze op televisie rechtstreeks het wereldkampioenschap schaken uitzonden. Een van die grootmeesters gaf bij de twaalfde of de dertiende zet op. Achteraf vroegen ze hem waarom hij had opgegeven. ?Ik heb een fout gemaakt bij de zesde zet”, antwoordde hij. ?En rond zet dertien besefte ik dat ik bij zet negenendertig zou verliezen.”

Dat maakte enorme indruk op mij. Waaw, dacht ik. Kun je iets zo goed kennen dat je van bij het begin van het spel weet of je zult winnen of verliezen? Dat leek me het coolste wat er bestond. Ik heb eruit geleerd dat je je eigen scherpste criticus moet zijn. Je moet het spel zo goed willen doorgronden dat je niet anders kunt dan te winnen.

Zou ik van deze man een tweedehandse auto durven kopen ? Het is een vraag die ik mij bij een nieuwe ontmoeting wel vaker stel. Tot mijn verbazing is John Bryan geslaagd voor de test, al zegt dat misschien meer over mij dan over hem.

Onderweg naar huis denk ik aan de woorden die hij mij bij ons afscheid toevertrouwde, toen ik hem sprak over mijn plannen voor een interviewreeks met buitengewoon succesvolle personen : ?Je moet niet te veel naar mensen luisteren als ze het hebben over de sleutel tot hun succes. Vaak vertellen ze je maar iets om de hoop shit te verbergen. Ze proberen de road kills weg te moffelen, en de schade die ze onderweg hebben aangericht.”

DOOR JEAN-PAUL MULDERS – FOTO’S DEBBY TERMONIA

?De schuld van de VS benadert nu de 70 biljoen dollar. Je kunt de mensen misschien 20 of 30 jaar voor de aap houden, maar dan houdt het op”

?Vergis je niet : oorlog is voor een heleboel mensen aantrekkelijk en heel winstgevend”