: : Reacties : jp.mulders@skynet.be

Dikke, zwarte boeken waren het, met glanzende kaften waarop tekeningen stonden die de verbeelding prikkelden. Op het ene ( Mysteries van de droom) dwaalde een meisje in bleek nachtgewaad over een kerkhof vol schimmels en Keltische kruisen. Op een ander ( Toekomstvoorspellingen) strekte een zigeunerin bezwerend haar handen uit naar een kristallen bol. De prenten op die boeken waren nog niet half zo intrigerend als de figuren die erin werden opgevoerd. Paus Pius, die wit wegtrok nadat een eenvoudig meisje uit Fatima hem haar ontzagwekkende Derde Geheim had ingefluisterd. Erich Von Däniken, die beweerde dat de goden kosmonauten waren. Jeane Dixon, die met verbluffende zin voor detail de moord op JFK zou hebben voorspeld… De fabeldieren, visioenen en banshees of gillende geesten die in groten getale in deze boeken opgetast lagen, hielden mij jarenlang in hun ban.

Grote Mysteries, zo heette die reeks geloof ik. Voorts meen ik mij te herinneren dat ze door Lekturama uitgegeven werd. Pseudo-wetenschappelijk of niet, die boeken maakten mij voor de rest van mijn leven vatbaar voor de gedachte dat er méér loert tussen hemel en aarde. Niet dat ik mij dat erg concreet voorstel ; zo zweverig ben ik nu ook weer niet. De Grote Mysteries verdwenen even geruisloos weer uit mijn leven als ze erin opgedoken waren. Meer dan twee decennia lang dacht ik niet meer aan ze, tot mijn herinneringen vorige week opeens getriggerd werden door een documentaire die ik in TerZake zag.

Ik herkende ze meteen, alsof ik ze niet twintig jaar geleden, maar vorige week pas voor het laatst had gezien : het gestileerde, naakte stel uit Vliegende schotels en andere raadsels van het heelal. De man heft de hand op, vriendelijk en waardig. De vrouw is zwanger en staat er wat bedremmeld bij. Samen staan ze op de gouden plaat die in 1977 met de Voyager de ruimte ingeschoten werd. Een boodschap voor buitenaardse wezens, die naast deze blote mensen ook meer dan honderd foto’s en klankfragmenten bevat. Het geluid van een zaag. Vogeltjes en chimpansees. Groeten in het Chinees : “Vrienden uit de ruimte, hebt u al gegeten ? Kom ons bezoeken.” De 27 beste muziekstukken die volgens de samenstellers ooit op aarde hebben weerklonken, van Bach tot Chuck Berry. Over tien miljard jaar, als de zon ons allang heeft opgeslokt, zal die kakofonie nog door het heelal reizen. Als laatste getuige van het feit dat er ooit zoiets bestaan heeft als heideroosjes, kakkerlakken en mensen.

Die gedachte vond ik als kind al zeer fascinerend. De televisiedocumentaire leert mij echter ook nieuwe dingen. Dat die gouden plaat maar een preuts gevalletje is, bijvoorbeeld, dat geen gewag maakt van seks of liefde. Het enige lichamelijke is het geluid van een kus. Amper een halve seconde lang en heteroseksueel, zo verzekerde de Nasa destijds, om criticasters die beweerden dat er ‘vuiligheid’ naar de sterren werd geschoten te vlug af te zijn. Op de plaat staat ook niets dat naar oorlog verwijst, noch naar godsdienst, dood of kernwapens. Goh, denk ik als ik dat hoor. Wat charmant toch, dat de mensheid zich zo aan de buitenaardsen probeert te verkopen. Als een jongen op vrijersvoeten, die het voorwerp van zijn liefde ervan wil overtuigen dat hij de beste, de sterkste, de nobelste is.

Voyager zit nu aan de rand van ons zonnestelsel, veertien miljard kilometer ver. Toch zal het nog een paar miljard jaar duren voor het tuig langs een andere ster scheert. De aliens die het misschien ooit zullen bergen, krijgen in die ondenkbaar verre toekomst de stem van KurtWaldheim te horen. Ironisch genoeg mocht uitgerekend hij, als secretaris-generaal van de VN, destijds een vredesboodschap inspreken. Pas later zou hij van oorlogsmisdaden worden verdacht. “Het is zwaar te beseffen dat mensen eigenlijk niet deugen,” zegt een wetenschapper off screen. “Voor elke Mozart zijn er honderden of duizenden moordenaars. Het echte wonder is echter dat die Mozart ooit geboren is.”

Zo wáár denk ik, terwijl mijn gedachten alweer afdwalen naar mijn oude boeken. Mijn doffe volwassenenogen zouden willen terugzien wat mij vroeger zo boeide. Ik overweeg even om op rommelmarkten identieke exemplaren te gaan zoeken, maar verwerp al vlug het idee. Ongetwijfeld zou ik nu gestoord worden door de onbeholpenheid van de taal, en het lettertype dat de tand des tijds verraadt. Sommige dingen blijven beter onaangeroerd. Dat Derde Geheim van Fatima, dat inmiddels werd ontraadseld, bleek ook maar teleurstellend te zijn. En Jeane Dixon ? Die stierf in 1997. Naar het schijnt heeft ze niet alleen de moord op Kennedy voorspeld, maar nog een hoop andere dingen. Dat de mens in 1967 een remedie tegen kanker zou vinden, bijvoorbeeld, en tegen 2000 wereldvrede zou kennen.

JEAN-PAUL MULDERS