Vergeet 48-delige porseleinen serviezen om te koesteren voor het leven. Ook op de feesttafel breekt de trend van het customizen door : het mixen en matchen van stijlen tot een eigen persoonlijk verhaal.

Londen, kerstmis 2008. Op het moment dat ik overstag ga voor het gouden randje en de polkadots van een theekopje uit de Harlequin Collection van porseleinicoon Wedgwood, doet niets vermoeden dat dit Britse kroonjuweel amper een maand later de boeken zal neerleggen. In het feeërieke winkeltje op Piccadilly koop ik drie kopjes die zorgvuldig worden verpakt in ronde, groene dozen met gouden opdruk, even sierlijk en luxueus als de pareltjes die eraan worden toevertrouwd. In gedachten zie ik me al zitten met de vriendinnen, pink omhoog voor deze kopjes, frambozen prikkend met mijn oude zilveren vorkjes – erfstukjes van oma – de gebakjes geserveerd op eenvoudige witte bordjes. Want om daar in Londen mijn kopjes te laten vergezellen van bijpassende dessertborden en dies meer, is nu net een polkadot te veel. In combinatie met sober wit (van Ikea, so what ?) en een vleugje zilveren nostalgie, is het voor mij helemaal goed.

Net zoals de combinatie van roze en rood een generatie geleden not done was, zo was het al even fout om een chic porseleinen servies te combineren met goedkoop aardewerk in een afwijkende stijl. Van customizing, het samenstellen naar eigen keuze, los van de gangbare regels, was nog geen sprake. Vandaag zien we dat die trend zich ook voortzet naar de tafeldecoratie. Het schoon servies, ooit het hoogtepunt van menig Vlaams zondags diner, is out, zo bevestigt ook de hoofdverkoopster van de tafel- en keukenafdeling van Galeria Inno Brussel. Jonge mensen die hun huwelijkslijst er komen samenstellen, gaan almaar minder voor een zondags én een dagelijks servies. “Verzilverde serviezen of uitgebreide sets uit de duurdere porselein- en bestekcollecties van Limoges, Bernardaud of Christofle worden tegenwoordig veel minder gekozen. Vaak springen jonge koppels wat creatiever om met hun keuze. Ze kiezen voor een servies dat zich in de loop der jaren makkelijk laat uitbreiden zoals sommige collecties van Iittala, of ze gaan voor een degelijk maar budgetvriendelijk allround servies en vullen dat voor de speciale gelegenheden aan met enkele duurdere stuks die er goed mee combineren. Ze wikken en wegen, maar kiezen in hoofdzaak voor frequent gebruik.”

Laat het budget geen visbestek meer toe ? Dan wordt dat al snel geschrapt ten voordele van een mooie waterkaraf of een zilveren sauslepel, die vaker de tafel zullen halen. Economische keuzes dus, en ver weg van het idee dat wat in de kast staat en er maar heel af en toe uit mag, belangrijk is in het leven. Hic et nunc genieten van al dat moois, zo luidt het devies vandaag.

Gedurfde mix

Toegegeven, ook de Ikea’s van deze wereld zullen wellicht bijgedragen hebben tot een snellere consumptie van huisraad. Elk seizoen verleiden ze ons weer met frisse nieuwkomers die op de koop toe ook budgetvriendelijk zijn. De duurdere merken springen dan weer slim mee op de customizingtrend, ze stimuleren het onderling combineren van hun serviesgoed. Slim ook omdat ze op die manier de consument toch weten vast te houden bij één merk. Zo kun je bijvoorbeeld op www.royalcopenhagen.com, de webstek van de Deense trots inzake tafelaankleding, met de mix&match– tool gaan spelen en zo alle serviesonderdelen uit hun collectie virtueel gaan combineren tot een voor jou perfecte serviesmix.

Ook porseleinspecialist Villeroy & Boch riep al twee keer Mix & Match in het leven, een tijdelijk promoconcept dat, naar eigen zeggen, de consument stimuleert in zijn creativiteit én mee is met de tijdgeest waarbij mensen sneller willen veranderen. Wie immers twintig serviesonderdelen met elkaar combineert, kan een fikse korting in de wacht slepen. Of ze zelf elke combinatie dan even geslaagd vinden ? “Ja hoor,” zegt pr-verantwoordelijke Eveline Storms, “want het wit dat in de hele collectie gebruikt wordt, is altijd precies hetzelfde en dat geeft toch een eenheid, ongeacht de vorm of de print van de combinaties. Er wordt trouwens bij elk ontwerp goed nagedacht of er combinatiemogelijkheden zijn met eerdere collecties. Zo hadden we vorig seizoen de Amazonialijn met exotische bloemen, vogels en vlinders. Vrij druk als totaalservies, maar door zijn print en bijzondere vormen ideaal als blikvanger in combinatie met een basisservies. Het sobere servies Modern Grace dat een seizoen later uitkwam, had net die ideale mix in gedachten.”

Bij Studio Pieter Stockmans klinkt het dat onderling combineren ook bij hen de filosofie is. De Genkse porseleinkunstenaar mocht afgelopen zomer nog instaan voor een van de onderdelen van het huwelijksservies van Albert van Monaco en zijn bruid, Charlene Wittstock. De jonggetrouwden en hun gevolg aten als hoofdgerecht vis op een blauw, vierkant porseleinen bord van zijn hand. Widukind, zaakvoerster en zijn dochter, beaamt dat statische totaalserviezen het niet meer doen. “Al vinden wij wel dat duurdere serviezen terug in opmars zijn. Mensen komen hier op zoek naar een exclusief servies om af en toe mee uit te pakken. Maar eerder kiezen ze dan voor verschillende basiselementen zonder vaststaande functie en gaan dan zelf combineren tot ze een unieke set hebben. Wij stimuleren hen ook om te durven afwijken van het goed fatsoen. Een sauskom kan in een kleiner gezelschap perfect dienen als soepterrine en in een schaal voor vlees of groenten mag evengoed brood komen.”

DOOR SIGYN ELST

Jonge mensen die hun huwelijks- lijst samen-stellen, gaan almaar minder voor een zondags én een dagelijks servies.

“Mijn motto is : maak van elke dag een feest en daar hoort sierlijk vorm-gegeven porselein bij.”