ParfumeurEen parfumeur is een vertaler. Je vertaalt een taal die weinig mensen verstaan in iets wat iedereen begrijpt. Het resultaat is een parfum.

Natuurlijk word je gebriefd. Maar de briefing is altijd min of meer gelijk. Ze zullen je nooit vragen een parfum te creëren voor de conciërge.

Je hoort soms dat parfumeurs kunstenaars zijn. Ik geloof daar niet in. Ik beschouw me veeleer als een artisan, van dezelfde orde als een ebenist. In de parfumerie wordt vaak een overdreven woordenschat gehanteerd. Alles is uitzonderlijk, geweldig en fabuleus. En iedereen is kunstenaar. Neen, dus.

Ik ben toevallig in het vak gerold. Zij het niet helemaal : mijn vader woonde in Grasse, wat betekent dat ik als het ware gewiegd werd door bloemen. Er waren in die periode veel meer parfumfabrieken in Grasse dan tegenwoordig. Meer bloemen ook. Je zag voortdurend vrachtwagens over en weer rijden tussen de velden en de fabrieken. De geur van bloemen was overal. Je rook overal jasmijn.

Mijn vader had een apotheek. Hij hoopte dat ik dokter zou worden. In die periode, circa 1970, hadden jongeren maar één ding voor ogen : de autoriteit ondermijnen. Ik was niet anders. Ik ben geneeskunde gaan studeren, maar op eigen houtje. Ik wilde slagen zonder de hulp van mijn ouders. Om mijn opleiding te financieren moest ik een baan zoeken. In Grasse betekende dat bijna vanzelf een baan in een parfumfabriek. Ik werd arbeider, in ploegendienst. Met mijn opleiding wilde het niet echt lukken. Op een bepaald moment kreeg ik van de fabriek het voorstel om cursussen te volgen aan haar eigen school. En zo ben ik leerling-parfumeur geworden.

Zeven jaar later ben ik bij Chanel begonnen. December 1977, ik trok in mijn 2CV naar Parijs, met al mijn spullen in de koffer. Aangekomen op zondag, en ’s anderendaags ging ik onmiddellijk een mantel kopen. Ik had het in Grasse nooit koud gehad.

Ik ben meer dan 25 jaar bij dat huis gebleven. Tien maanden geleden ben ik naar LVMH overgestapt. Een nieuwe uitdaging. Er is in die kwarteeuw veel veranderd. De parfumerie is geëxplodeerd. Nu heeft iedereen zijn parfum : elk merk, elke ster. Als gevolg daarvan is ook het metier geëxplodeerd. Je moet dat aanvaarden.

Alles is tegenwoordig geparfumeerd, gearomatiseerd. Elk zeepje, elk vruchtensapje. De echte geur van een product ruik je nog nauwelijks. Onze hersenen worden daar moe van en we verliezen onze repères.

Een andere evolutie is de komst van vrouwen in dit metier. Ook in de keukens van toprestaurants zie je meer vrouwelijke chefs. Au fond zijn die twee beroepen min of meer identiek. Je kunt niet koken zonder goede ingrediënten.

Helaas wordt er almaar minder geld vrijgemaakt voor de ontwikkeling van parfums. De middelen worden opgeslorpt voor communicatie en marketing.

Mijn titel ? Euh… even spieken, hier is mijn kaartje : directeur du développement olfactif parfums. Ik begeleid de creatie van geuren voor de merken van onze groep. Ik dien als gids, als partner, voor de neuzen van de huizen waarmee we samenwerken.

Ik ben het meest trots op de parfums die ik gemaakt heb voor vrouwen die ik bewonder : Diva voor Ungaro, en een voorloper van Egoïste voor Chanel. Dat parfum is nooit op de markt gebracht. Maar Chanel heeft wel gevraagd om er een mannengeur van te maken.

Niets doet meer plezier dan je parfums te ruiken op een vrouw die je toevallig in de straat kruist op straat. Zeker als ze lijkt op de vrouw die je in gedachten had toen je dat bewuste parfum creëerde.

De motor, dat is begeerte. Zonder begeerte geen mooie creaties, zei de schilder Bonnard. Je maakt geen parfum zonder een zekere angst in je buik. Als je een parfum maakt voor een bepaalde vrouw, dan begeer je die vrouw.

Ik maak een verschil tussen levende en dode parfums. Dode parfums ruiken op elk lichaam hetzelfde, levende zijn altijd anders.

Als je een parfum draagt, breng je een boodschap over, een beeld : jouw beeld, of het beeld dat je van jezelf wilt geven. Een parfum onthult, of werpt een scherm op.

François Demachy (57) is ‘directeur du développement olfactif parfums’ van de luxegroep LVMH.

Door Jesse Brouns / Foto Charlie De Keersmaecker