MODIEUS

Sommigen vinden het misschien grappig : de zaalwachters die in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten de expo Mode en Kunst 1960-1990 surveilleren, lopen rond in een hesje met Daniël Buren-strepen. Het zet meteen de toon van de hele tentoonstelling : omdat de hedendaagse kunst blijkbaar te moeilijk, klantonvriendelijk en hermetisch is geworden, dient ze ingepast in een toegankelijker kader. En waarom dan niet in de mode ? Het zou evengoed om auto-ontwerpen, parfumflakons of kaftpapierdesign kunnen gaan, maar mode is dankbaar natuurlijk, nu zelfs mannequins de grote supersterren van vandaag zijn. Het modedesign van de jaren zestig tot nu, met illustere namen als Courrèges, Cardin, Yves Saint Laurent, Chanel, Dior, tot en met Yamamoto, Gaultier, Vivienne Westwood en andere Martin Margiela’s, het wordt in de tentoonstelling allemaal gekonfronteerd met werken van beeldende kunstenaars uit dezelfde periode. Want, zo zeggen tentoonstellingsmakers Michèle Lachowsky en Florence Müller : “Van pop over punk tot postmodern zien we hoe de mode soms sneller en beter dan de kunst de tijdgeest weet te vatten en te reflekteren. ” Dat is de grootste onzin sinds lang gehoord : mode en lifestyle conformeren, goeie kunst stoort en reveleert. De werken van Rafael Soto, Andy Warhol, Claes Oldenburg, Jean-Michel Basquiat, Robert Morris, Gilbert & George en anderen hangen of staan erbij als schaamlapjes voor een initiatief dat blijkbaar de bezoekcijfers voor het PSK moet opkrikken.

Toch moeten er in dat “Paleis” personen met een gezonde dosis schaamtegevoel rondlopen, want in de reeks “Antichambres” loopt tegelijk de tentoonstelling “Investments” van het Amerikaanse architekten- & kunstenaarsduo Diller and Scofidio. In vier schitterende installaties brengen ze evenveel subtiele tableaus over de sociale kontroles die in een menselijke samenleving spelen : over eten en praten, over de efficiency-normen van een huishouden, over het witte hemd als uniform, over het seksuele spel van dominantie en onderwerping. Als u na “Mode en Kunst” wil weten waar het wérkelijk om draait, neem dan de tijd voor Diller & Scofidio.

– “Mode en Kunst 1960-1990” tot 7 januari, “Diller & Scofidio” tot 3 december in het Paleis voor Schone Kunsten, Koningsstraat 10 in Brussel. tel. (02) 507.84.69.

SALON D’ARTISTES

Vorig jaar organizeerde de Antwerpse vzw Art Prom het eerste Salon d’Artistes in de Mechelse Nekkerhallen. De formule was eenvoudig : voor de redelijke som van zo’n 25.000 frank kon elke kunstenaar zijn werk tentoonstellen in een professioneel opgestelde stand. Daarmee werd een kans geboden aan de vele artiesten die in het bestaande kunstcircuit van galeries, (dure) kunstbeurzen en musea niet aan bod komen. Die eerste uitgave was erg wisselend van kwaliteit, maar toch vonden zo’n achtduizend bezoekers hun weg naar de Nekkerhallen en haalde het Salon zelfs uitgebreid de media.

Het “amateuristische” initiatief blijkt in zijn tweede uitgave al in een stroomversnelling te zitten. Dit jaar tonen weerom een tweehonderdtal kunstenaars van 12 tot en met 16 oktober hun werk, maar ze moesten dit keer écht geselekteerd worden uit een aanbod van bijna driehonderd. En er is meer : Salon d’Artistes reserveert een afzonderlijke afdeling voor kunstenaars die met informatica werken. Dat gebeurt onder de vlag van Digital Art Labyrinth, onder leiding van kunstenaar en docent aan de Antwerpse kunstakademie Hugo Heyrman. Belgische en buitenlandse kunstenaars tonen tijdens de beurs kreaties op het vlak van onder meer multimedia, virtual reality, digital prints, 3D-computeranimatie, CD-I, CD-rom en Internet. Ook de Europese Commissie en Belgacom stellen een aantal projekten voor, waarin ze elk op hun manier werken aan de digitalizering van het Europese resp. Belgische kulturele erfgoed en aan een geïnformatizeerd systeem van dokumentatie, opslag en toegang voor alle belanghebbenden. Afwachten wie het in de toekomst haalt in Salon d’Artistes : de (min of meer) anonieme schilders en beeldhouwers die niet aan de bak komen in het bestaande circuit, of de assertieve cyber-kids.

– Salon d’Artistes, van 12 tot en met 16 oktober in de Nekkerhallen, Nekkerspoel-Borcht in Mechelen. tel. (03) 216.38.63.

SCHOONHEID

De Antwerpse kunstenaar Ludwig Vandevelde (1957) maakt weinig tentoonstellingen in België, waardoor zijn werk niet zo bekend is. In het buitenland exposeert hij des te meer, misschien omdat het begrip “Schoonheid” daar nog niet zo beladen is. Ludwig Vandevelde : “Dites-moi, où est-elle, la Beauté ? is een vraag die ik expliciet stel in meerdere van mijn skulpturen. De vraag naar schoonheid en naar haar plaats binnen de hedendaagse kunst en estetica wordt systematisch geweerd uit het discours van de hedendaagse kunstkritiek. Nochtans maakt deze kategorie deel uit van ons kritisch vermogen om kunst en natuur te beoordelen. Misschien werd deze kategorie naar het onbewuste verdrongen, maar daar doet ze haar werk zoals alleen verdringingen dat kunnen. ” Met andere woorden : ‘schoonheid’, dat door het hedendaagse discours tot een negatief begrip is gedegradeerd, is nu subversief geworden. In de Gentse galerie Fortlaan 17 is over de drie verdiepingen ouder én nieuw werk van Vandevelde te zien, zowel skulpturen als tekeningen en sanguines. Zijn beelden, onder meer representaties van fragmenten van lichaamsdelen, zijn puur, eenvoudig en omgeven door een aura van spiritualiteit. Nieuw zijn een prachtige skulptuur van twee benen in geblakerd hout die door hun lichte X-vorm een gevoel van schaamte uitdrukken, en een houten spiegelskulptuur met een klein foutje. Vandevelde : “Schoonheid kan je pas ontdekken in lelijkheid. “

Galerie F17 organizeert tot 21 oktober ook de tentoonstelling “Het vederkussengevecht” in het Shopping Center Gent-Zuid : daar laat kunstenaar Jean-Pierre Temmerman tekeningen, maquettes en werken zien rond het projekt “Endless scenes of endless dreams” dat hij opbouwde in de voormalige Gentse bioskoop Savoy.

– Ludwig Vandevelde in galerie F17, Fortlaan 17 in Gent, tot 29 oktober. tel. (09) 222.00.33.

MARC RUYTERS

“Indigestion” van Diller & Scofidio : de kunst van de sociale kodes.