RUIMTE MORGUEN

Heel wat Belgische galeries maken benarde tijden door. De chaos aan visies, stijlen en richtingen waarin de hedendaagse beeldende kunst momenteel verkeert leidt er toe dat de modale kunstliefhebber een globaal overzicht mist en argwanend aankijkt tegen diverse vernieuwingen die door de ‘artistieke media’ al dan niet gepropageerd worden. Galeries die bovendien een speerpunt-positie innemen en artiesten brengen die (soms) pas jaren nadien in de gratie komen bij kunstpubliek en -kopers hebben het nóg moeilijker en zien de financiële apocalyps opdoemen. Na dertien jaar werking is het zover voor de Antwerpse Ruimte Morguen van Marc Schepers en Leen Derks : de toestand is zorgwekkend, maar (nog) niet hopeloos. Schepers en Derks hebben altijd een avantgarde-beleid wars van alle commercialiteit gevoerd dat soms tot vergissingen heeft geleid maar ook, om maar één naam te noemen, tot de ontdekking van bijvoorbeeld Luc Tuymans, België’s meest suksesvolle jonge schilder. Ruimte Morguen werkte al die jaren (bijna) zonder enige overheidssteun en zit nu aan het eind van zijn Latijn. Ironisch genoeg is in de buurt zopas Lokaal 01 geopend, de Antwerpse dependance van een kunstinitiatief uit Breda, dat op zijn eerste uitnodiging met (gepaste) trots niet minder dan negen subsidiënten kan vernoemen, gaande van de gemeente Breda tot de Mondriaan Stichting. Nog ironischer is dat Lokaal 01 gebouwd is op de ruïnes van een andere non-commerciële galerie in het Antwerpse, met name Parbleu dat vorig jaar de deuren moest sluiten.

Het mooiste bewijs dat Ruimte Morguen recht van bestaan heeft is wel de tentoonstelling die er momenteel loopt : drie kunstenaars tonen er hun variaties op een spel met vlakken, vormen, lijnen, kleuren, materie en dimensie. De Duitsers Engelbert Becker en Hartwig Kompa plaatsten reeksen van monochroom-ogende materieschilderijtjes naast elkaar, die telkens subtiel wisselen in kleurtonaliteit en dikte. Turnhoutenaar Dirk Boes brengt het mooiste werk : een puzzel van vlakken en kleuren, naar believen in te vullen, naast een strak-minimale kompositie van vier kartonbruine vlakken op de galeriemuur. De kombinatie van het werk van deze drie reveleert een galerie-expositie die even eenvoudig en helder als krachtig is.

– “Vlakken en kleuren” in Ruimte Morguen, Waalse Kaai 21-22 in Antwerpen, tot 25 februari. Info : (03) 248.08.45.

UIT DRAAD

De Duitse beeldhouwster Tina Haase (1957) verzamelt overschotten van konsumptiemateriaal van uiteenlopende aard om er beelden mee te maken die een dubbelzinnige atmosfeer kreëren : aan de ene kant lijken al die maaksels van stalen bedveren en versleten gloeilampen, TL-buizen en lood, kledinghaken en koperbuizen produkten van een ironische, lichtvoetige fantasie, waarbij de knipoog naar de 19e-eeuwse dekoratieve kunsten duidelijk is. Aan de andere kant schuilt in al die skulpturen iets onderhuids dreigends : het glas en het ijzer behouden hun scherpe, venijnige kantjes. ‘Auf Dräht’ heet de tentoonstelling van Haase in de Aalsterse In Situ-galerie van Jan De Nys, die zelf spreekt van een “subtiele ongemakkelijkheid in haar werken : Haase provoceert onze mentale routines. ” Het opvallendste werk is een rek in wankel evenwicht, recht gehouden door een reeks strategisch geplaatste plastic-witte bloempotten. Neem één pot weg en het rek stuikt in elkaar. Een mooie metafoor : de drager wordt rechtgehouden door wat hij moet dragen.

– Tina Haase in galerie In Situ, Arbeidsstraat 106 in Aalst, tot 5 maart. Info : (053) 71.06.46.

JONG & KUNST

De openingszin van een tekst die Hans Verhaegen schreef om zijn eigen tentoonstelling aan te kondigen luidt als volgt : “Ik moet jonge kunstenaar zijn”. Vijf frappante woorden die duiden op het obligate zoeken naar vernieuwing, onvermijdelijke bezwaring voor elk jong kunstenaarschap ; en tegelijk onthult die zin het besef dat alles al lang uitgevonden is. Hans Verhaegen sublimeert die zoektocht op verschillende manieren, een proeve daarvan is momenteel te zien in het Aalsterse kultureel centrum Netwerk. Er hangen snel geschilderde doekjes met gewild naïeve en teatrale voorstellingen van ondermeer het Roodkapje-sprookje, illustraties van het adagium dat ‘schone liedjes niet lang duren’ ; er zijn de nageschilderde collages met media-snippers die voor een groot deel uit Knack komen en waarbij evenveel verflagen toegevoegd als weggehaald worden (beide dienen om het beeld te wijzzigen) ; er is de reeks Passe-Partout, waarbij de repetitieve opeenvolging van zes schilderijen met het bekende tema van de ‘verhuis in het museum’ met voorbedrukt motief overspannen werd. Het schilderij als verantwoord behang. Hans Verhaegen vindt het een geestige gedachte te beseffen dat hij uit dit weekblad een afbeelding van een schilderij van hem kan halen, om dat knipsel dan eventueel te kunnen gebruiken voor een nieuwe collage, “die dan ook opnieuw als voorbeeld zou kunnen dienen voor een nieuw schilderij, voor een volgende tentoonstelling etc… Zou dit proces van herhaalde bewerking van beelden kunnen leiden tot een verhoogde koncentratie en een scherper (zelf)bewustzijn ? “

– Hans Verhaegen in Netwerk, De Ridderstraat 28 in Aalst, tot 25 februari. Info : (053) 78.89.81.

SCHUIFDOEKEN

Kurt Ryslavy is een in Brussel wonend Oostenrijks wijnhandelaar. Ryslavy is ook kunstenaar en zorgde voor de grappigste tentoonstelling van de week. Bij Richard Foncke in Gent toont hij drie keer dezelfde snapshot-foto, gescreend op een grote, transparante plastic hoes waarin telkens een abstrakt schilderij geschoven zit. De wisselende kleurschakeringen van die drie doeken geven een ‘sfeer’ aan de foto’s, die keurig aan de muur hangen. Twaalf andere schilderijen, en dus kleurschakeringen, staan gewoon hermetisch verpakt tegen een andere muur van de galerie. Een daad van realiteitzin én van absurdisme. Dat laatste schemert ook door in de kleine edoch fijne katalogustekst van Jean Boole-Ekumbaki, Afrikaans joernalist in Brussel en vriend des huizes bij Ryslavi. Boole-Ekumbaki vertelt daarin het populaire Zaïrese verhaaltje van een intelligent baasje dat de kinderen van zijn gastvrouw opeet, omdat die zei : “Eet gerust de nootjes met de kinderen op. ” Oostenrijkse wijn met Zaïrese borrelnootjes, een grappige kombinatie.

– Kurt Ryslavy in Richard Foncke Gallery, Sint-Jansvest 18 in Gent, tot 26 februari. Info : (09) 223.81.28.

SIGNALEMENTEN

– In Gent startte een nieuw galerie-initiatief dat naar de grappige naam ‘Nooit zal een Teerlingworp het Noodlot Afschaffen Projekt’ luistert, kortweg NZET-Projekt. Vlak naast het bekende restaurant Flor openden drie Franse galeries (Air de Paris, Météo en Philippe Rizzo) een kunstruimte, waarin ze willen tentoonstellen, kunstenaars uitnodigen, voordrachten geven en dies meer. Momenteel is er werk te zien van Philippe Parreno.

– Adres : Grote Huidevettershoek 10 in Gent, (09) 223.89.19.

– Wegens plaatsgebrek opgeschoven naar een volgende EXPO, maar nu al te vermelden : in Deweer Art Gallery is nieuw werk te zien van Tony Cragg, één van de grootste levende Britse beeldhouwers en objekt-kunstenaars. Tot 5 maart in de galerie aan de Tiegemstraat 6a Otegem.

– Info : (056) 64.48.93.

MARC RUYTERS

Wankel evenwicht van Tina Haase : ondermijning van routine.

“Passe Partout (zijdeversluierd)” (1994) van Hans Verhaegen : behang in het museum.