ONBESTEMD

Dat de fotografie binnen de hedendaagse kunst een zelfstandig medium is geworden, is bekend. De Britse fotografe Hannah Collins (1956) illustreert dat zo op haar eigen manier met de tentoonstelling Luminous, Liquid Breaths bij Xavier Hufkens in Brussel. Collins maakt grote zwart-witfoto’s van heel aardse en dagdagelijkse gegevens als brood en eieren, het ultralange haar van een vrouw in een stoel, een “nature morte” van oesters en zeeslakken, een stadsgezicht, of gewoon een soepelkronkelend stuk koord. De foto’s, die nadrukkelijk hun eigen, direkte plaats opeisen in de galerieruimte, zijn in se landschappen, interieurs en stillevens zoals ze als genre al sinds de 15de eeuw beoefend worden. Ze dragen de stilzwijgende genre-kodes in zich die de verbeelding van de toeschouwer hoe dan ook op gang brengen, maar Collins’ foto’s verwijzen nooit nadrukkelijk naar een konkreet beeld of een welbepaalde kunsthistorische betekenis : als een ademtocht schenken ze de kijker hier en nu onbestemde mijmeringen over het verleden.

– Hannah Collins in galerie Xavier Hufkens, Sint-Jorisstraat 8 in Brussel, tot 25 februari. Info : (02) 646.63.30.

LEGE DOZEN

De Belgische kunstenaar Richard Venlet (1964) is gefascineerd door de relatie tussen ruimte, architektuur en skulptuur. Dat een werk op de grond staat of aan een muur hangt, is voor hem niet vanzelfsprekend, zelfs niet dat er iéts staat : ook de ruimte zelf kan en moet haar rol spelen. Venlet maakte in die optiek al vele “minimaal-konceptuele” tentoonstellingen in galeries en musea, en heeft nu een nieuwe ingreep uitgewerkt in de One Five-galerie in Brussel. In de kompleet wit geschilderde ruimte staat een valse muur waarvan een wand uit nog grotendeels onbeschilderde gyproc-platen opgetrokken is. Dat ontbrekende wit zit opgeborgen in zeven lege kartonnen dozen, die lukraak over de galerievloer verspreid werden. De dozen zitten op hun beurt in plexiglas, zodat de leegte en het wit onbereikbaar zijn. Op de een of andere manier is deze strak-minimale installatie een prachtige artistieke illustratie van de aloude fysikawet die zegt dat de massa altijd gelijk blijft : wat hier weggehaald werd, moet elders, in welke vorm ook, opnieuw opduiken.

– Richard Venlet in One Five, Handelskaai 48 in Brussel, tot 25 februari. Info : (02) 219.09.87.

MEEGENOMEN

Nog in Brussel zijn twee “meeneem”-expootjes te zien. In de hal van de KVS aan de Lakensestraat hangen, in de reeks Vrouwelijke Fotografen, momenteel portretten van Priscilla Bistoen (27). Het is een opmerkelijke serie. Bistoen vroeg aan diverse vrouwen, soms letterlijk van straat opgepikt, om een eeuwenoude vrouwenrol te spelen : een Carmen, een Delilah, een Cleopatra, Leda, Doornroosje of Hera. De vrouwen bepaalden zelf hoé ze die rol invulden en of ze naakt wilden poseren. Het levert een reeks verrassend (vrouw)vriendelijke, lichtjes zinnelijke naaktfoto’s op, in een subtiel geestig kader van rode gordijnen en pluche. Soms duikt de anekdotiek wat te sterk op, maar de menselijkheid van de foto’s maakt alles goed. Tot 12 februari.

Op de uitnodigingskaart van galerie Rodolphe Janssen prijken de namen van Fred Bervoets, Walter Swennen, Jean-Marie Bijtebier, Raoul De Keyser, Michel François, Luc Tuymans en andere “groten” uit ons Belgische kunstwereldje, zodat je al bijna aan een museale tentoonstelling gaat denken. Dat kan natuurlijk niet voor een galerie en dat blijkt ook zo : Rodolphe Janssen brengt een late nieuwjaarsaccrochage met werk van zeventien kunstenaars, die al dan niet iets met zijn “stal” te maken hebben. Tot 18 februari aan de Livornostraat 35 in Brussel, (02) 538.08.18.

LOOD EN GOUD

Osiris is een mytische figuur die in veertien stukken werd gehakt en toch verrees ; Kiev is de hoofdstad van Oekraïne. En Wladimir Moszowski is een Belg van Oekraïense afkomst, sterk bezig met mytes, symboliek en rituelen. Begonnen als schilder, maar beseffend dat de schilder niet meer wist wàt te schilderen en hoé te schilderen, startte Moszowski het “O.I.K. “-totaalprojekt, waarbij de O staat voor Osiris en de K voor Kiev. De verrezen Osiris moest een ander soort kunstenaar worden, het projekt werd een parkoers voor het dichten van de kulturele kloof, voor een zoektocht naar nieuwe artistieke paden. Een hele reeks werken met de alchemistische materialen lood en goud of met berkebast (de berk heeft veel symbolische betekenissen in de Oekraïense kultuur), afbeeldingen van bomen en gezichten, enkele geometrisch opgestelde installaties die zijn artistieke ontwikkeling markeren : het is allemaal te zien in een overzichtstentoonstelling in het Antwerpse Jordaenshuis. Want Moszowski heeft het O.I.K.-projekt afgesloten. Qua installaties zijn onder meer “De Kamer van H. ” te zien (Moszowski’s visie op de anonieme cel van Haemers), de “Passage O.I.K. ” en het “Brain Rack”, een heel rek met gipsen afgietsels van hersenen. Moszowski is duidelijk geen kunstenaar die toegevingen doet, maar de zwaar aangezette symboliek maakt dit werk (lood)zwaar om dragen. Misschien bieden de nieuw te bewandelen paden hem een betere zin voor het essentiële.

– Wladimir Moszowski in het Jordaenshuis, Reyndersstraat 6 in Antwerpen, tot 14 februari. Info : (03) 232.84.28.

IN MEMORIAM

– Half januari overleed op 68-jarige leeftijd de Amerikaanse kunstenaar Ray Johnson, vader van de Mail Art. Guy Bleus, Belgiës bekendste Mail Artist, organizeert een internationaal fax-projekt ter ere van Johnson, onder het tema “Pray for Ray, in a Memory of Ray Johnson”. Iedereen die dat wil, kan een “artistieke fax” sturen via het nummer (011) 23.49.42 of een E-Mail-boodschap zenden via Guy. Bleuseunet. be. Alle fax-werken worden opgenomen in het elektronische archief van T.A.C.-42.292, opgezet door Guy Bleus en sinds vorig jaar uitgebreid met de E-Mail-Art Archives. Dat centrum wordt geopend op 15 februari om 21 uur en wil workshops, tentoonstellingen van oud en recent materiaal uit het 42.292-archief en dies meer organizeren. Wie een In Memoriam wil faxen, kan dat nog tot 15/2.

– Ook zopas overleden : de Westvlaamse beeldhouwer Gerard Holmens (60). Hij was bezeten door het materiaal marmer, dat hij heel zijn leven bewerkte in diverse stijlen : gestileerde figuratie, mobiele strukturen tot en met monumentale skulpturen. Zijn werk zit in diverse binnen- en buitenlandse museale verzamelingen.

MARC RUYTERS

“Equilibrium” (1994) van Hannah Collins : het dagdagelijkse gedrapeerd in het verleden.

Leda op een dons van zwaneveren, foto van Priscilla Bistoen : zoals vrouwen zichzelf zien.

“Brain Rack” van Wladimir Moszowski : eindpunt.