Goed doen hoeft niet altijd veel moeite te kosten, het kan soms ook gewoon aan een rijkgevulde tafel. Schuif even aan.

BOER WIM startte begin dit jaar met de CSA-boerderij ’t Groen(t)e Hart in Halle. CSA staat voor Community Supported Agriculture, een lelijke term voor een mooi principe : Wims klanten betalen hem eenmalig een vast bedrag, waarna ze een jaar lang mogen oogsten op zijn veld. De voordelen zijn legio : de boer hoeft geen dure lening aan te gaan, en is zeker van zijn inkomen. Zo wordt Wim niet het slachtoffer van wurgende handelsakkoorden of van de prijzenoorlog tussen supermarkten. Zijn klanten weten zich verzekerd van kraakverse biologische groenten, gekweekt zonder pesticiden en kunstmeststoffen die het milieu belasten. Hier geen verwarmde serres, vervuilende transporten en een massa nutteloos verpakkingsafval, het voedsel groeit gewoon weer op grootmoeders wijze, (bijna) in de achtertuin.

Wim is lang niet de enige die zo werkt, intussen zijn er al meer dan dertig CSA-bedrijven in Vlaanderen (www.csa-netwerk.be). Ook andere kleine, lokale producenten beginnen zich te organiseren. De Landgenoten (www.delandgenoten.be) is een coöperatie die kleine bioboeren aan – steeds schaarser wordende – landbouwgrond helpt. En de vzw Voedselteams (www.voedsel teams.be) groepeert al jaren mensen die samen bij milieuvriendelijke, lokale producenten aankopen. De klanten van de intussen al 175 teams bestellen online en halen hun pakket op in een depot.

Op eenzelfde leest geschoeid is een recenter initiatief : de Buurderij (laruchequidit oui.fr/nl/p/open), die wekelijks kleine, lokale biomarktjes organiseert.

Toch zullen we het ook af en toe verder moeten gaan zoeken, omdat cacao, koffie en bananen nu eenmaal niet groeien in ons klimaat.

Voor eerlijke wereldhandel ijvert al jaren Fairtrade Belgium (fairtradebelgium.be), het vroegere Max Havelaar. Als een van de negen Europese Food Smart Cities for Development zet Gent nu resoluut zijn schouders onder zowel fair trade als lokaal consumeren met de nieuwe site www.gentfairtrade.be, die ‘eerlijke’ adressen en events in de stad oplijst.

Een ander hot topic is voedselverspilling : een derde van het wereldwijd geproduceerde voedsel gaat verloren. Met de campagne No food to waste (www.nofoodtowaste.be) wil Horeca Vlaanderen het probleem alvast in onze restaurants aanpakken. En met zijn ‘voedselrecuperatieproject’ streeft Delhaize (www.delhaize.be) ernaar om “tegen 2020 alle producten die nog consumeerbaar maar niet verkocht zijn, te doneren aan sociale organisaties”. Maar de strijd tegen verspilling begint toch vooral in de eigen keuken, door je overschotten te delen (onder andere via thuisafgehaald.be) of zelf met je restjes aan de slag te gaan. Tegelijk leerrijk en confronterend is bijvoorbeeld de Kliek&Co-uitdaging van kliekenco.nl : probeer eens een maand lang geen voedsel weg te gooien. Massa’s tips helpen je om restjes te verwerken. En waarom niet zelf experimenteren aan het fornuis ?

Maar het mooiste gebaar tegen verspilling kwam misschien wel van de Amerikaanse bruid in spe Quinn Duane, die onlangs net voor haar huwelijk gedumpt werd : zij besloot haar al betaalde huwelijksfeest te schenken aan daklozen. Die naar verluidt het initiatief bijzonder gesmaakt hebben.

Door Jan Haeverans