“Een verzamelaar mag best wat gulzig zijn, want hij moet vooral nieuwsgierig zijn en voor veel meer belangstelling hebben dan enkel voor zijn verzamelgebied”, legt collectioneur Marcel Cornille uit. Deze gedreven persoonlijkheid is een van de belangrijkste achtergrondfiguren van onze tuinarchitectuur. Van beroep is hij immers antiquair van oude bomen en planten. Zijn plantage in de buurt van Leuven staat vol met antieke buxus en taxus. Je vindt zijn planten in de mooiste tuinen van ons land.

Maar zijn aandacht gaat niet alleen naar antieke snoeiplanten: sinds jaren legt hij ook een collectie aan van oud tuingereedschap. Wat begon met de vondst van een oude snoeischaar op een vlooienmarkt groeide uit tot een boeiende collectie van de meest uiteenlopende schoffels, sikkels, gaffels, vorken, hakselmessen, schoppen en scharen.

“Wat me daarbij aanspreekt is de kwaliteit van het smeedwerk en het mooie patina van een voorwerp dat door mensenhand is gesleten. Bovendien ziet het er allemaal stokoud uit, en dat is het eigenlijk ook, omdat het ontsnapt aan elke modetrend. Veel gereedschappen bestaan al van in de oudheid.” In het begin ging het hem ook om de functie van de voorwerpen, want van sommige is die onduidelijk. “Maar na een tijd wordt het doel van al die werktuigen vanzelfsprekend. Je herkent ook waar de dingen vandaan komen, zoals het zware ijzerwerk dat steevast uit wijnstreken komt, waar er veel stenen in de grond zitten. Deze werktuigen zijn robuust.”

“Het mooiste gereedschap komt uit Frankrijk en Engeland”, stelt Marcel Cornille vast. “De reden ligt voor de hand: in Engeland heeft iedereen al eeuwenlang een tuintje. De Engelsen ontwikkelden bovendien voor elk soort onkruid een apart werktuig. Onvoorstelbaar. Ze maken zelfs voor vrouwen aparte werktuigen die minder groot en zwaar zijn. Je vindt er dus rieken op maat, met een kortere steel voor de dames …”

Marcel houdt het wel op handgereedschap en verzamelt bijvoorbeeld geen oude grasmachines. Je vraagt je natuurlijk af waar hij dat materiaal op de kop tikt. “Ik neus overal rond, van antiekbeurzen tot vlooienmarkten. Wat er bij ons te koop is, wordt niet zelden door antiekhandelaars meegebracht uit Frankrijk. Onze antiquairs en brocanteurs zijn immers niet lui, ze rijden heel Europa af.”

Maar zoals we al opmerkten is Marcel Cornille zeer nieuwsgierig. Hij zoekt bijvoorbeeld ook naar oude stenen of zelfs glaswerk en porselein. “Een verzamelaar mag zijn terrein ook eens verleggen. Het is nu net boeiend om ook andere objecten te vergaren, dan kom je altijd met iets thuis. Zo leer je ook verschrikkelijk veel. Ik hou eigenlijk van alles wat op een mooie, nobele manier gemaakt en versleten is. En dat kan best iets heel simpels zijn. Een verzamelaar mag de lat nu en dan wat hoger leggen, maar moet ook tevreden kunnen zijn met heel eenvoudige dingen die ook erg mooi kunnen zijn en waar misschien een interessant verhaal aan vastzit.”

Tekst: Piet Swimberghe

Foto’s: Michel Vaerewijk

Lectuur:

Patrick Glémas, Les outils de la campagne, uitg. La maison rustique, Flammarion; Alistair Morris, Antiques from the garden, Garden Art Press