Een uitzicht van 360 graden over New York als extraatje, bovenop een uitgekiende samenvoeging van twee appartementen.

Er bestaat al een eeuwenlange relatie tussen Nederland en East Village in New York. Al vanaf 1624 vestigden Nederlanders zich in dit oostelijke deel van de stad. Een wijk die nadien door zijn vele immigranten, onder meer uit Ierland, Polen, Duitsland en Oekraïne, een ware melting pot is geworden : verschillende culturen en allerlei leefstijlen. Daarom is East Village ook zo gewild bij de Europeanen, omdat het een on-Amerikaanse gemoedelijkheid en kleinschaligheid blijft uitstralen.

Op de plek waar 10th Street en Stuyvesant Street elkaar kruisen, stond vroeger ook het landhuis van Peter Stuyvesant, de laatste gouverneur van de kolonie New Netherlands, die na de overdracht aan de Engelsen de nieuwe naam New York kreeg. De Hollandse aanwezigheid in East Village is nog goed te zien in het stratenpatroon, maar ook aan de historische huizen die werden gebouwd in de jaren 1871 tot aan 1890.

Nu zijn het weer Nederlanders die van zich laten spreken op 10th Street. Op een steenworp van Stuyvesant Street verbouwde de Nederlandse architecte Winka Dubbeldam in een van de hoogste buildings van Lower Manhattan, een appartement voor twee landgenoten : Nanne Dekking, vicepresident van de Wildenstein Gallery en Frank Ligtvoet, van 1996 tot 2003 cultureel attaché voor onze noorderburen in New York. Het werd een interieurproject met een conceptuele, architectonische benadering. De transformatie verliep op een ingenieuze wijze.

“Onze vorige woning, een behoorlijk klassiek en eclectisch huis, stond op Stuyvesant Square, hier iets verderop”, begint Nanne Dekking. “Die woning telde drie verdiepingen waardoor je weinig onderling contact had. Een groot nadeel was dat het er behoorlijk donker was. Voor ons reden genoeg om te willen verhuizen.”

“Bovendien was het te veel verbonden met mijn periode als cultureel attaché, hoofd pers- en culturele zaken op het Nederlandse consulaat in New York”, voegt zijn partner Frank Ligtvoet eraan toe. “Wij zijn toen op zoek gegaan naar een andere woning of appartement, maar we konden niet zo gauw iets geschikts vinden. De vastgoedprijzen hier zijn de laatste tijden behoorlijk gestegen. Allebei wilden we voor onszelf iets vormgeven, een nieuw huis of een nieuw interieur. Via een advertentie in de New York Times ontdekten we dit nieuwbouwproject in East Village, in het Theatre Building Tower. Met zijn vijftien verdiepingen is het een van de hoogste gebouwen in de buurt. Het grote voordeel was dat de appartementen casco werden opgeleverd. We konden dus zelf beslissen over de verbouwingen. Dat was het begin van deze contemporary loft.”

Boven alles uit

De Lower East Village kent vooral gebouwen met vijf of zes verdiepingen. Dit complex, waarin Nanne en Frank twee samengevoegde appartementen bewonen, torent boven alles uit. Dat wordt pas echt duidelijk als we de loft op een van de bovenste verdiepingen betreden. Aan alle kanten geven de ramen ongehinderd uitzicht, tot aan downtown Manhattan en Wall Street toe, de andere kant zelfs tot aan Central Park. Het gebouw staat als het ware in een dal, waar het een 360 graden onbeperkt uitzicht geeft op de ‘bergketens’ van glas en beton van The Big Apple.

Nanne Dekking : “Eerst wilden we het project zonder architect starten, maar we kwamen er gauw achter dat we voor het samenvoegen van de twee appartementen echt een expert nodig hadden. Frank kende Winka Dubbeldam al uit zijn periode als cultureel attaché en we hebben haar expositie Private Houses bezocht in het Museum of Modern Art.” Frank Ligtvoet : “Haar concepten rond transformatie van ruimte zijn interessant en ook wat zij met interieurs doet.”

Nanne : “We hebben vele avonden gedrieën op de bank gezeten, Winka tussen ons in met haar laptop op schoot, om over haar aanpak en onze wensen te praten. Winka kan goed luisteren en weet daaruit de belangrijkste dingen te kristalliseren voor een goed interieurontwerp. Haar eerste ruwe schets is eigenlijk de basis gebleven van de realisatie die je nu ziet. Voor ons moest het vooral een persoonlijk interieur worden, iets wat écht als thuis voelt, weg van de NY-hectiek. Als we thuis zijn, willen we ook bij elkaar zijn en we merken inderdaad dat we elkaar meer opzoeken. In het vorige huis zaten we vaak op verschillende verdiepingen te werken.”

Winka Dubbeldam heeft zich inmiddels bij het gesprek gevoegd : “Nanne en Frank hebben overdag een heel druk leven. Nanne, ooit begonnen als art consultant, is nu vicepresident van de Wildenstein Gallery. Hij adviseert internationaal bekende musea zoals het MoMA in New York en het Rijksmuseum in Amsterdam, maar ook particuliere kunstverzamelaars. Geregeld gaan werken van Picasso, Van Gogh, Monet en Gauguin door zijn handen. Frank is na zijn periode op het consulaat begonnen als freelance journalist. De loft moest daarom veel ruimte geven aan hun interesse voor kunst, muziek en hun grote collectie boeken. En het appartement moest ook geschikt zijn om vrienden en familie te ontvangen. Daarvoor is een logeergedeelte opgenomen dat totaal onafhankelijk van hun eigen leven kan functioneren.”

“Ik werd bij het project gehaald tijdens de bouw, dat had het voordeel dat ik nog wijzigingen kon aanbrengen. Wij waren hier met ons drieën toen er alleen stalen constructiekolommen en de vloeren zichtbaar waren. De staalconstructie die het totale project draagt, stond imposant in het midden van de lege ruimte. 360 graden daaromheen een magnifiek uitzicht. Die twee elementen zijn de essentie geworden van mijn ontwerp. Het gebouw torent hoog boven de wijk uit en de plafondhoogte van de verdiepingen is redelijk laag te noemen. Dat horizontale en verticale heb ik extra voelbaar willen maken in mijn interieurontwerp. Aan een kant van de loft hebben we nog een extra raam laten aanbrengen, zodat de view over Manhattan echt 360 graden zou zijn. De ontwikkelaar van het project, die de verdieping onder Nanne en Frank had gekocht, vond dat zo’n goed idee dat hij het bij zijn loft ook heeft laten veranderen.”

“Stilaan ontstond bij mij het idee om de kern van de verdieping, waar die stalen constructie zit, ook transparant te houden. Een soort soft wall dus. Archi-tectonics, mijn architectenbureau, heeft speciaal daarvoor een materiaal ontworpen. Over een basis van een aluminium honinggraat is een vlak van panelite gebogen. Met de ingebouwde verlichting is de kern van de loft een organisch geheel geworden. Het krijgt door de verlichting diepte en in zekere zin ‘leeft’ het ook. Volgens Frank heeft de ruimte hiermee iets onbeschrijfelijks gekregen, een soort van imaginary second life. “

“In die kern zitten alle serviceruimten verstopt, zoals badkamers, toiletten, garderobes en bergingen. De andere ruimten, de living, werk- en slaapkamers lopen er als een cirkel omheen. Tegenover die gebogen kernwand is op verscheidene plekken een warme houten wand van walnoten geplaatst. Franks werkkamer is bijna totaal in dit materiaal uitgevoerd. De walnoot is in vloeiende vormen vertaald en komt in de loft in drie gedaanten terug : als wand, ruimtestructuur en meubel. De keuken kreeg uiteindelijk een plekje in een van de uiterste hoeken van de loft. Daar zijn de borstweringen aan de ramen lager, zodat je zittend aan tafel van een ver uitzicht kon genieten.”

Maar de panelite-wand blijft het meest intrigerend. Nanne : “Op verschillende momenten van de dag neemt die kernwand onder invloed van daglicht telkens andere kleurnuances aan : grijs, groen tot aan warm geel toe. Die transparantie is ook doorgetrokken naar de circulatie in de loft. Frank en ik wilden een ruimtelijke continuïteit, zodat alle plekken vloeiend in elkaar zouden overlopen, geen afgescheiden kamertjes. Zo voel je elkaars aanwezigheid beter.” Frank : “Als de deur van mijn werkkamer openstaat, lijkt het alsof ik in de living aan het werken ben.” Winka : “Zo creëer je overlappende ruimten met een vloeiend geheel als eindresultaat. De eiken vloer en het betonplafond benadrukken dat nog eens. Die zijn allebei zandkleurig en daardoor is het natuurlijke in de loft zeer aanwezig. Als een sandwichconstructie benadrukken zij opnieuw het horizontale en de uitgestrektheid van de ramen en gevels. Zij verbinden ruimte met ruimte.”

Nanne tot slot : “Ik heb ooit tegen Winka gezegd : ‘Geef mij géén vier wanden, maar geef mij véél ruimte.’ Nooit gedacht dat ze me zo goed zou begrijpen.”

Door Marc Heldens I Foto’s Mark Seelen