De ‘woonmachine’ van architect Luc Binst is een van de opvallendste woningen van de afgelopen jaren. Spontaan associeer je ze met een sportwagen die door het landschap scheurt.

:: Architect Luc Binst is sinds zeven jaar actief, waarvan zes jaar in het bureau van Jo Crepain met wie hij zich vanaf volgend jaar associeert. Info : Luc.binst@pandora.be, 0477 75 29 91

Met de term ‘woonmachine’ belanden we meteen bij Le Corbusier die het begrip ontwikkelde. En in dit huis zitten ongetwijfeld stijlelementen van deze Zwitserse ontwerper, maar het eigenlijke concept ervan leunt nauwer aan bij een ander icoon van de moderne architectuurgeschiedenis : het Schröderhuis van Gerrit Rietveld in Utrecht. Niet zozeer de vorm maar de manier waarop het gebouw is opgevat doet eraan denken. Net als bij Rietveld – van wie enkele meubels trouwens in het interieur staan – verdelen kasten de ruimte. Zelfs de zwarte trap middenin de woning, een soort ruggengraat, wekt de indruk een meubel te zijn. Zoals in het Schröderhuis grijpen ook de verschillende functies in elkaar. Vanuit de zithoek kijk je recht in de slaaphoek en zelfs tot in de douchecel. De vloer van die natte cel ligt gewoon in het verlengde van het werkblad van de keuken. Zo’n intimiteit verwacht je eigenlijk in een kleine flat of loft. Maar deze woning, opgetrokken en afgewerkt in amper één jaar tijd (!), is groot en monumentaal : 27 meter lang, negen meter breed en boven vier meter hoog. Wat een ruimte !

Bovendien wordt het zicht amper verstoord, je kijkt dwars door het huis. Doordat de trap in het midden staat, krijg je zelfs nog een ruimer perspectief, tot in de garage. En ook deze ruimte is een bijzondere constructie. De carport, langswaar je het huis binnenkomt, ligt verscholen onder een grote betonnen luifel en schuift elegant onder het gebouw door. Van in de inkom krijg je al een overzicht, omdat je door de woning kijkt, van de zitkamer boven tot het ontwerpbureau beneden. Door het gebruik van split levels beperkte architect Luc Binst niet alleen de hoogte van het gebouw, maar zorgde hij ook voor een visuele link tussen de verschillende ruimtes die nergens volledig van elkaar zijn afgescheiden. “Ik hou niet van kamerwoningen”, zegt de ontwerper. “De meeste huizen zijn wel zo opgevat, maar ik kan er niet in leven. Hier zie je zowel van boven als vanuit het bureau een auto vertrekken. Je hebt dus controle over wat er in de ruimte naast je gebeurt. Dat geeft rust en orde. Ik zou niet kunnen wonen in een kasteel, met kamers waarin je nooit komt.”

Kleurzones als begrenzing

Het bureau krijgt licht via een verdiept terras in de tuin en een glazen spleet in het plafond. Het werkblad bestaat uit een dertien meter lange, zwevende betonnen plaat. “Opgevat als een catwalk”, zegt Binst. “Je kan er effectief op lopen en zelfs op dansen. Ik zou het wel leuk vinden als er hier ooit een modeshow zou plaatsvinden. Dat werkblad loopt ook door van in de carport tot op het terras.”

De vloer van het bureau is zwart, net als de grote achterwand met neonverlichting die tevens dienst doet als bibliotheek. Overal zijn horizontale accenten aangebracht die het perspectief en het gestroomlijnde karakter van de woning versterken.

Van in de hal zie je al dat de structuur van het gebouw zich ook in de kleuren van vloeren en wanden vertaalt. In plaats van de woning in aparte ruimtes op te delen, heeft Luc Binst de ruimte met kleurzones afgebakend. De trap van Indische, zwarte graniet gaat boven over in een grote zwarte kast die de slaapruimte scheidt van de badkamer. Aan de kant van de douche is ze uitgevoerd in zwart corian. De woon- en de slaapruimte hebben een witte epoxyvloer. Alle met water verbonden functies, zoals de kookhoek, de douchecel en de fitnessruimte zijn felblauw getint.

De kleur van de gevel verdiende een aparte studie. “Ik droomde al lang van een zwarte gevel”, zegt Luc Binst. “Maar dan zonder naden of korrel, net zoals een traditioneel gepleisterde gevel. Na lang zoeken vond ik in Duitsland een producent die de uitdaging aankon. Dit is een van de eerste zwartgecementeerde woningen in Europa. De zwarte ‘schil’ zorgt voor een evenwichtige compositie van interieur en exterieur.”

Licht dat ‘dematerialiseert’

Hoewel de woning metershoge vensters heeft, zijn er ook gesloten delen, dit is geen zuiver transparante constructie. De zware betonstructuur, die noodzakelijk was voor de grote overspanningen, is verbazend elegant. Het beton rust op veel plaatsen op vinnen van volplaatstaal, die op hun slankst berekend werden door een ingenieur.

Maar nog even terug naar het hart van de woning bovenaan de toegangstrap, waar het keukenblok van sterk geaderd carraramarmer aan één kant een lichtbaken heeft waarmee zestien verschillende kleuren kunnen worden geprojecteerd. Ze creeren telkens een andere ambiance. Maar het kunstlicht is meer dan louter sfeerelement : het ‘dematerialiseert’ de architectuur en geeft de woning extra dynamiek. Vanuit dit middelpunt kijk je tot in de douche, de slaapkamer en de carport. “Douches krijgen zelden zo’n centrale plaats in een woning, maar waarom eigenlijk niet ? Het omgekeerde zicht is alvast prachtig. Als je hier ’s morgens een stortbad neemt, genietend van het zicht over het gehele interieur en het licht dat binnenvalt, dan krijg je een kick. Hetzelfde gevoel overkomt je ook bij het douchen ’s avonds, als er een film op de projectiewand wordt geprojec- teerd.”

Volgens Luc Binst bedreigen de ruime doorzichten de privacy van de slaaphoek niet, omdat deze op een hoger niveau ligt dan de zithoek, en er door een losse trap van gescheiden is.

Uitvergroot

De woning heeft een binnenstructuur die in grote lijnen overeenkomt met een loft, maar ze is veel dynamischer opgevat. Daarbij speelt de schaal een kapitale rol. “Door alles te vergroten maak je de dagdagelijkse belevenissen buitengewoon. Hier zorgt de grote schaal voor een zekere extravagantie, wonen wordt er een avontuur door. Voor mij is precies dat ontsnappen aan de dagelijkse banaliteit erg belangrijk.”

Binst is een van de weinige architecten die zijn creatie durft te stofferen met meubilair. Enkele losse meubels werden door de onlangs overleden Maarten Van Severen ontworpen. “Hij is hier ooit eens geweest. Maarten is een ontwerper die me inspireert. Zijn steriele, naakte meubels zijn helemaal af”, aldus Luc Binst die als ontwerper in dezelfde stijlschool thuishoort als Van Severen. Het blauw van de douchecel is trouwens ook een knipoog naar de Blue Bench. Andere blikvangers zijn natuurlijk de imposante lichten van Dark boven de zithoek. Volgens de architect mag een interieur strak zijn van opbouw, maar daarom hoeft het niet saai of somber te zijn. Zelfs frivole elementen zijn welkom.

Tekst Piet Swimberghe l Foto’s Jan Verlinde

Een aparte ambiancemaker : het lichtbaken met tl-lampen achter een vlies van kunststof, waarmee je de ruimte in zestien kleuren kunt onderdompelen. In dit huis zorgt de grote schaal voor een

zekere extravagantie. Het maakt van wonen

een, letterlijk buitengewoon, avontuur.

Luc Binst droomde van een zwarte gevel zonder naad of korrel. Dit is een van de eerste zwartgecementeerde woningen in Europa.