De Poolse poetsvrouw heeft ons verlaten, het zat er al een tijd aan te komen. Steeds vaker deed zij haar beklag over dingen, onder meer dat er in België te veel buitenlanders waren. Toen ze opeens een vriend bleek te hebben, een grote kerel met vastberaden ogen, wist ik dat de terugkeer naar het moederland een kwestie van tijd was. Zij vertrekt niet helemaal van harte. Toen zij het nieuws bekendmaakte, lag er twijfel in haar ogen en al weemoed naar Vlaanderen, hoewel dat voor haar voor een aanzienlijk deel bestaan heeft uit schuursponsjes waarop staat 100 % plantaardig – men mocht eens denken dat ze vervaardigd zijn uit varkensoren.

Wij hebben afscheid genomen, met de hartelijkheid die je aan de dag legt als de verwijdering nakend is. Weer een fase van ons leven afgesloten, dacht ik, zoals ik ook weleens denk na een vruchtbare werkdag, als ik de bedrijfsgebouwen verlaat in het licht van de ondergaande zon : weer een dag opgeschoven naar de dood. Gelukkig is er vertier om je in te verschuilen terwijl de Aarde haar rondjes draait rond de zon, die op haar beurt – zeg dat Wikipedia het gezegd heeft – eens in de 226 miljoen jaar draait rond het centrum van ons sterrenstelsel, in welk kosmische klokkenspel wij nog niet het belang van een fruitvlieg hebben. Dat vertelde ik niet aan de poetsvrouw. Ik wenste haar geluk met haar man en met de kindjes die nu ongetwijfeld spoedig zouden komen, in dat land van haar dat altijd tot mijn verbeelding heeft gesproken, zoals ook de Oekraïne met haar tractoren, het ondergrondse Moskou en verderop de Oeral. Ik ga daar beter niet echt naartoe, de tastbare Oeral zal nooit kunnen tippen aan die uit mijn verbeelding, met zuurstofrijke lucht en vrouwen die je tegemoet treden met heldere ogen.

Er is een nieuwe poetsvrouw in de plaats gekomen, een dappere meid met korte blonde haren die als bijkomstigheid heeft niets te begrijpen van de mij bekende talen. Opeens besef je weer de kracht van het woord, en hoe moeilijk het is om met handen en voeten de betekenis van pareidolie uit te leggen, of waarom het de voorkeur verdient geen verzachter aan de wolwas toe te voegen. Dat laatste weet de nieuwe poetsvrouw ongetwijfeld, zij heeft kinderen en zij ‘ziet werk’, zoals ze bij ons zeggen. Zelf ‘zie’ ik ook werk en daar ben ik blij om, hoewel het tegelijk klopt ‘dat werk altijd naar de domsten vloeit’, zoals mijn alcoholische buurman in M. placht te wauwelen, als hij uit de herberg huiswaarts strompelde en mij de ramen zag lappen.

Gelukkig leven we in moderne tijden, waarin voor elk probleem een oplossing bestaat en vice versa. Ten behoeve van de Poolse poetsvrouw heb ik een nieuwe app ontdekt, een elektronisch woordenboekje dat mij in staat stelt zinnen bij toverslag te vertalen naar het Pools, en desgewenst naar het Swahili of Arabisch. Gratis, en als je 1,79 euro betaalt, krijg je er een computerstem bovenop die het zinnetje weinig meevoelend voorleest. Odejde teraz. Dziekujemy za prace i do zobaczenia w przyszlym tygodniu, hoor ik mijzelf zeggen, met inbegrip van de diakritische tekens die ik niet op mijn toetsenbord vind. De nieuwe poetsvrouw glimlacht, wat mij laat vermoeden dat de ontwikkelaars van de app ernstige jongens waren. Zij hebben niet voor de grap woorden door schuttingstaal vervangen.

Schuttingstaal, hoe zou dat klinken in het Servisch ? De kleine jongen in mij ligt blijkbaar nog niet helemaal op apegapen, want even later zit ik — knulla dig ! — vuile woorden uit te kramen in het Zweeds, het Jiddisch en het Hindoestaans. Ik droom al van een chip die men in hersenen kan inplanten, waardoor iedereen opeens alle talen zal spreken. Moeiteloos, en hopelijk met vreedzamer resultaat dan de man die op televisie werd onthoofd, omstuwd door Babelse klanken waaronder – die mes is niet goed – een morsige versie van het ABN dat wij leerden op school.

JP.MULDERS@SKYNET.BE

JEAN-PAUL MULDERS

Het klopt “dat werk altijd naar de domsten vloeit”, zoals mijn alcoholische buurman in M. placht te wauwelen