PIERRE DARGE

Sommige lezers denken dat we uitsluitend op snelle wagens kicken. Zij dwalen. We raken vooral in vervoering van vernuft, efficiëntie en zinvolle vernieuwingen. Daarom volgen we sinds jaar en dag de Shell Eco Marathon, die jonge mensen stimuleert om systemen te bedenken voor een extreem laag brandstofverbruik. Ze mogen een ontwerp op drie of vier wielen ontwikkelen, dat aan enkele druppels genoeg heeft om een heel eind te rijden. Dat is een serieuze denkoefening en het geeft scholen ook de kans om in contact te komen met andere bollebozen en met de industrie. Bovendien is de sfeer op de Eco Marathon, die in ons land traditiegetrouw in het Ter Kamerenbos wordt gereden, er telkens weer één van prettige camaraderie. Dat precies een brandstoffenfabrikant achter het initiatief zit, verbaast de buitenwereld.

“Dat hoeft niemand te verbazen”, zegt de woordvoerder van Shell. ‘Wij staan voor mobiliteit maar ook voor duurzame ontwikkeling en we beseffen dat we in de toekomst zuiniger moeten omspringen met brandstof. Die wedstrijd is onze bijdrage daartoe, onze manier om mensen te helpen een betere wereld te creëren.”

Een fanaat van het initiatief is Gérard Matton, een prof aan het Brusselse Institut St. Joseph, die met zijn school de motivatieprijs van de Koning Boudewijnstichting in de wacht sleepte. In het bijzonder voor de manier waarop hij de samenwerking tussen de scholieren had aangezwengeld. Het jongste ontwerp van de school is La Sauterelle, een vederlicht tuig dat door Matton achterover liggend wordt bestuurd. “We legden hem op een tafel en tekenden de wagen rond hem”, zegt zijn collega en medestander Bruno Dulière. De driewieler van eigen makelij wordt door een 50 cm3- Honda-motor aangedreven, afkomstig van een Amigo-bromfiets die door in de school ontworpen elektronica wordt bestuurd. Niet met een gaspedaal, maar met twee knoppen die op een piepklein kastje zijn gemonteerd, dat de rijder op schoot legt. Echte drive by wire dus. Het geheel, inclusief koetswerk, weegt niet meer dan… 53 kilogram, maar dat vindt Matton veel te zwaar. “Door gladdere verf te gebruiken, kunnen we de aërodynamica verbeteren, en in de toekomst gaan we de mogelijkheden van een 28 cm3-Honda-motor uit een haagschaar bekijken”, zegt hij.

De meeste deelnemers zijn Fransen en Belgen, maar er zijn ook Portugezen, Duitsers, Nederlanders en één Japans koppel. Hisanori Nakane is technisch ingenieur en werkte aanvankelijk voor Mazda, waar hij meehielp aan de ontwikkelingen van de Wankel-motor. Tegenwoordig staat hij op eigen benen en een groot deel van zijn tijd gaat naar het ontwikkelen van efficiëntere motoren. Zijn Fancy Carol is dan ook een juweeltje, dat aangedreven wordt door een monocilindermotor van eigen makelij, met een slagvolume van exact 30 cm3. “Ik wilde nog kleiner gaan, maar dat bleek niet interessant vanwege het hitteverlies. Geheimen zijn er niet echt. Je moet voor een efficiënte verbranding zorgen, je moet streven naar de kleinst mogelijke wrijving van banden en interne organen, en een optimale koetswerkvorm ontwerpen. En natuurlijk moet het gewicht laag worden gehouden. Onze Fancy Carol, die op wielen van koolstof staat, weegt precies 28 kilogram. Ik vrees dat daar niet zoveel meer af kan.” De wagen wordt bestuurd door zijn vrouw Chiharu, die daartoe werd uitverkoren omdat ze, helm inbegrepen, amper 45 kilo weegt.

Vijf jaar geleden legden deze Japanners in het Ter Kamerenbos het equivalent van 1199 kilometer af met één liter benzine, en eindigden tweede. “Dat is helemaal geen record”, lacht Hisanori. “Dit parcours is lang niet vlak, en dat verhoogt uiteraard het verbruik. Het perfecte parcours ligt in Schotland en is zo glad als een biljarttafel. Daar haalden we vorig jaar maar liefst… 3624 kilometer.”

In een ideale, vlakke wereld zonder verkeerslichten en tegenliggers, hebben de Japanners genoeg aan iets meer dan elf benzine om rondom de wereld te rijden. In Brussel wonnen ze uiteindelijk ook en verbaasden vriend en vijand door met één liter brandstof 2060,848 kilometer af te leggen – 578 méér dan het vorige record. Net als negen andere teams konden ze daarbij rekenen op de steun van Michelin, dat speciaal voor dit soort evenementen een speciale serie banden met lage rolweerstand ontwikkelde.