Het lijkt wel of er een soort wervingsreserve bestaat van mensen die op verzoek hun kennis ten dienste stellen van radio- en televisieprogramma’s. Zij lijken er haast een beroep van te maken om ‘specialist’ te zijn in een of andere materie. Je ziet en hoort ze om de haverklap. Met groot zelfvertrouwen en zonder enige zelftwijfel debiteren ze schijnbare wijsheden op hun domein. Merkwaardig is het wel dat je steeds opnieuw dezelfde mensen ziet of leest. Zo lijkt er in Vlaanderen maar één mediaspecialist te zijn sinds jaren, de flamboyante Wim Schamp. Tot in den treure opgevoerd. Vermits de man in kwestie een fluks debiet heeft, slaagt hij er steeds in zijn meningen op een iets te nadrukkelijke manier breed uit te smeren. Zo verhogen dit soort mensen ook hun marktwaarde. Als je maar zelf blijft herhalen dat je zo knap bent, dan gaat men dat op den duur wel geloven.

Zo kon het, denk ik, dat de Liberale Ziekenfondsen hun campagne om de borstvoedingspremie meer bekendheid te geven aan meneer Schamp toevertrouwden. Meneer Schamp is ongetwijfeld ook een expert in vrouwen, vandaar dat hij met de grootste zelfverzekerdheid een knaller van een affiche maakte met twee blote, ongeschonden, jonge borsten. Daarbij denk je meteen aan borstvoeding, verklaarde hij later in de media. Ofwel is meneer Schamp in een vroege fase van zijn kindertijd blijven steken, wat me niet zou verwonderen als ik hem hoor bazelen. Of hij is niet vindingrijk genoeg om een ander beeld te verzinnen.

Borsten van een zogende moeder met een baby vindt deze communicatiedeskundige niet om aan te zien. In publieke uitspraken stak hij zijn afkeer voor dit soort “kapotte” vrouwen niet onder stoelen of banken. Dat wijst dan misschien wel meer op een veeleer puberale instelling.

Herinner u ook de fijnzinnige affiche die meneer Schamp maakte in opdracht van een ander fijnbesnaard mens, Jean-Marie Dedecker, rond de hoge verkeersboetes : een blote – natuurlijk mooie en vrouwelijke – kont die als spaarpot moest dienen. Moeten we nu echt geloven dat een bepaalde vleugel van de liberale familie een zwak heeft voor dit soort kunstzinnige en vooral zeer effectieve communicatie ?

Als u dacht dat meneer Schamp ook maar één minuut zichzelf in vraag stelt, dan hebt u het fout. Zonder enige twijfel duikt hij binnenkort weer ergens op een scherm of achter een microfoon op als ‘deskundige’. In de audiovisuele media is dat immers steeds meer degene die het goed kan zeggen. Wat hij zegt, is vaak van veel minder belang. Men gaat er blijkbaar toch van uit dat geen mens nog luistert of kijkt.

Hoe kan het anders dat ik in Voor de dag reporter Barbara De Beuckelaere aan een Belgische militair, die op Melsbroek klaarstond om naar het rampgebied in New Orleans te vertrekken, met een opgewekte ochtendstem hoorde vragen of hij “er zin in had” ? Alsof de man vertrok naar een dixielandparade in The Big Easy. Je kon de verbouwereerdheid horen aan de andere kant van demicrofoon.

Het soortelijk gewicht van woorden en beelden wordt steeds lichter. En de grootste muilen staan altijd op de eerste rij. Omdat de anderen simpelweg veel omzichtiger omspringen met commentaren en uitspraken.

Soms gaat zo’n ‘deskundige’ dan toch onelegant op zijn bek. Esthetisch chirurg Jeff Hoeyberghs, die zichzelf zonder schroom in Wablieft (een krant voor mensen die niet zo goed kunnen lezen en / of schrijven) een brahamin noemde, een leraar, een meester die met een ‘roeping’ in het vak staat, kreeg dan toch een maand schorsing van de Orde der Geneesheren. Uit commentaren van lezers in populaire kranten valt echter op te maken dat zijn uitgekiende imagebuilding aanslaat: ze nemen vierkant zijn verdediging op.

Gerechtspsychiater Vincent Martin, die van hypnose en van mediaoptredens in populair wetenschappelijke programma’s zijn specialiteit maakte, wordt vervolgd wegens misbruik van een aantal patiënten, sommigen eerder al slachtoffer van seksueel misbruik. Wat nog maar eens aantoont dat men niet voorzichtig en kritisch genoeg kan zijn bij het aanhoren van sommige deskundigen die door de media worden gehypet.

tessa vermeiren