Hij werkte ooit voor Henry Kissinger en ging toen bij Fiat aan de slag, waarvan hij een van de erfgenamen is. Nu heeft het enfant terrible van de jetset zijn eigen label opgericht, Italia Independent. Weekend zocht hem op voor een exclusief interview in de hoogste versnelling.

Vooroordelen zijn er om gekraakt te worden, gespreide bedjes om onbeslapen te blijven, zoveel maakt een paar uur in het gezelschap van Lapo Elkann wel duidelijk. Als telg van een Italiaanse familie, zo beroemd als de Kennedy’s in Amerika, had de jonge zakenman zich snobistisch, blasé of arrogant kunnen opstellen. Hij valt echter meteen in huis met “je” en “jij” en laat de formele handdruk achterwege voor een joviale omhelzing. Zijn elegante voorkomen, luide stem en drukke gebaren leggen onmiddellijk zijn Franse en Italiaanse wortels bloot. “Het zit nog wel wat ingewikkelder in elkaar,” glimlacht hij. “Ik ben ook nog joods en katholiek. Bovendien ben ik geboren in New York, maar getogen in Brazilië, Parijs en Londen.”

Het is dan ook geen toeval dat Lapo zo’n fervent voorstander is van intellectuele vrijerijen en culturele kruisbestuivingen. “De nieuwigheden komen tegenwoordig overal vandaan, van de straat tot en met de laboratoria voor ruimteonderzoek. Als je wilt innoveren, moet je voor alles openstaan en vooral oog hebben voor de talenten van anderen. Creativiteit vergt bescheidenheid. Juist daar ontbreekt het tegenwoordig aan in de mode.” De uithaal naar het modemilieu is niet min, toch heeft hij er veel vrienden (en een ex, het topmodel Martina Stella) en wordt hij er op handen gedragen.

Nadat hij door het Amerikaanse glamourblad Vanity Fair opnieuw tot een van de best geklede mannen werd uitgeroepen, wijdde moderedactrice Suzy Menkes van de Herald Tribune afgelopen 29 september voor de tweede keer een artikel aan hem en vulde hij twintig pagina’s in de juni-editie van de Amerikaanse Vogue… Het doet hem niet veel. Lapo heeft geleerd vleierijen met een korreltje zout te nemen en gaat gepeperde uitspraken niet uit de weg. “Veel ontwerpers denken alles wel in hun eentje te kunnen opknappen, terwijl ik juist vind dat je als ontwerper gebruik moet maken van het talent om je heen,” benadrukt hij. “De tijd van de solisten is voorbij.” Toen hij enkele maanden geleden een eigen bedrijf opzette, wilde Lapo de mode in een ander jasje hullen.

Met hart en ziel

Opnieuw gaat er een cliché aan diggelen : Lapo Elkann is niet de luie dandy waar je hem voor zou kunnen aanzien. Hij is veeleer iemand die overal zijn tanden in zet. Als kleinzoon van de legendarische Fiatbaas Gianni Agnelli had hij comfortabel kunnen wegzakken in een rijk leventje als hoofdaandeelhouder. Amper dertig jaar oud, na leidinggevende functies te hebben bekleed bij Piaggio, Ferrari en Maserati om vervolgens Fiat aan een jonger imago te helpen, ging hij echter liever zijn eigen weg. Hij heeft zijn eigen bedrijf opgericht, Italia Independent (I-I), dat een twaalftal mode- en designartikelen van hightechmaterialen op de markt brengt. Enkele maanden na de koolstofvezelbrillen volgden kandelaars, waterdichte kevlartassen en jassen van organisch katoen of gore-tex, maar ook een warmgegoten soepele vaas van geplastificeerde stof, die binnenkort onder andere te koop zal zijn in de uiterst selectieve boetiek van het MoMA (Museum of Modern Art) in New York. Andere creaties van I-I belanden zo ongeveer in heel Europa bij hippe huizen. Voor België is dat Verso in Antwerpen. “Italia Independent draagt eigenlijk meer een lijn uit dan een collectie. Elk artikel straalt onze innovatiedrang uit”, verduidelijkt Lapo Elkann. “Ik wil overal pionier in zijn, maar dan wel met beide benen in de traditie. Alles wordt namelijk in Italië geproduceerd.”

Om duidelijk te maken waarom, vraagt hij me om zijn smokingjasje te voelen, uiteraard ook een boegbeeld van I-I. Het jasje van futuristisch kevlar wordt volledig met de hand genaaid in kleine ateliers. “Ik vind het heerlijk zoals mensen met hun spullen omgaan en er een persoonlijk karakter aan geven. Luxe die uitsluitend dient om jezelf een imago aan te meten vind ik maar niks.” Waarom rijdt hij dan rond in een Ferrari, het symbool van rijkdom bij uitstek ? “Ik vind het een heerlijke wagen”, antwoordt hij, niet van zijn stuk gebracht. “Tegelijkertijd vertegenwoordigt die auto een luxe die mijlenver van de massamarkt staat en haast op maatwerk neerkomt. Meer een kwestie van smaak dan van luxe, eigenlijk.”

Duwtje in de rug

Bovendien stapt Lapo net zo makkelijk op de scooter, neemt hij soms de bus en rijdt hij natuurlijk ook wel rond in een Fiat 500. Dat hij betrokken was bij de wedergeboorte van dit legendarische autootje was in de eerste plaats “omdat het een van de weinige modellen is die Italië en zelfs de hele wereld in hun hart hebben gesloten.” Hij vindt dit volledig personaliseerbare Italiaantje eigenlijk zelfs aantrekkelijker dan een flitsende sportwagen. “Echte luxe betekent voor mij lekker in je vel zitten”, gaat hij verder. “Bijvoorbeeld met kleren van geavanceerde en innovatieve materialen die je de hele dag als gegoten zitten.”

We komen terug op zijn smokingjasje, dat Lapo deze morgen op een zwarte spijkerbroek draagt, maar evengoed kan aantrekken “voor op de scooter of naar een Oscaruitreiking”. Hij droeg het ook als juryvoorzitter op ons Fashion Weekend (vorige maand), een taak waar hij zich even gretig op stortte als op alles wat hem na aan het hart ligt. “Ik was echt benieuwd naar de creaties van de jonge ontwerpers. Ik vind het prachtig als iemand zich volledig aan zijn passie wijdt”, vertelt hij. Met zijn 29 lentes is de baas van Italia Independent het levende bewijs dat talent niets met leeftijd te maken heeft.

Op dit moment broedt Lapo op de mogelijkheid om een school op te richten “om jongeren op weg te helpen die wel ideeën hebben, maar geen middelen”. Voor dit ambitieuze plan heeft hij uiteraard Italië op het oog. Hij mag dan constant over de hele wereld zwerven (morgen vertrekt hij naar New York, reist drie dagen later naar München af en doet daarna Rome nog even aan), hij beschouwt Italië als zijn thuisbasis. Tussen al zijn loftuitingen op dit land klinkt af en toe echter ook wel kritiek door : “Het eeuwenlange culturele en artistieke verleden van dit land weegt soms zo zwaar als lood. Italië moet dringend verjongen, op alle fronten, dus ook in de politiek. Onze premier is 70, onze president zelfs 80 ! Er is vers bloed nodig om veranderingen teweeg te brengen.”

Uit eigen zak

“Ik wilde I-I per se met mijn eigen geld oprichten, want alleen zo blijf ik vrij om de weg in te slaan die ik zelf wil. Het gevaar is altijd dat je je laat meeslepen door wat anderen willen. Het vergt moed om jezelf te zijn. Ik heb de nodige tegenslagen gehad, maar nu heb ik dan van mijn beroep mijn passie kunnen maken.” Een discrete verwijzing naar de donkere periode in zijn leven, toen de Agnelli-erfgenaam na een overdosis in wat twijfelachtig gezelschap ineens de favoriete prooi van de paparazzi werd. Twee jaar is dat inmiddels geleden. Toen hij weer op de been was, vluchtte hij naar New York, waar hij nu een loft bezit op een steenworp van… Little Italy.

Henry Kissinger, die hem na de aanslagen van 11 september als assistent in dienst nam en hem “nog altijd zeer na staat”, was een van de mensen die hem er weer bovenop hielpen. Ook zijn broer John, vice-voorzitter van Fiat, behoorde tot dit groepje, evenals Diane von Furstenberg, die hij liefheeft als een tante. “Mijn vader ( de Frans-Italiaanse schrijver Alain Elkann) heeft negen jaar met haar samengewoond. Dan bouw je wel een sterke band met elkaar op”, blikt Lapo terug. “Ze heeft me trouwens veel over België verteld. Ze beschouwt het nog altijd als haar land en is er gek op. Ik ken Brussel niet zo goed, maar wat ik ervan gezien heb, staat me wel aan. Toen ik in Londen woonde, had ik ook een Belgische vriendin. Nee, probeer maar niet te raden. Ze is niet bekend !”

Het wordt nog eens duidelijk dat vooroordelen je alleen maar op het verkeerde been zetten. Na de massale media-aandacht en de vernietigende stukken van sommige journalisten had Lapo de pers op een afstand kunnen houden of zich kunnen beperken tot een paar formele vraagjes. Zo zit deze spraakzame, spontane en flamboyante Italiaan echter niet in elkaar. Het interview met Weekend zou drie kwartier duren, maar nam uiteindelijk enkele uren in beslag, met af en toe een glaasje appelsap en vooral veel koffie. “Cafeïnevrij”, haast Lapo zich. “Aan twee kopjes ‘echte’ per dag heb ik wel genoeg. Het leven is zo al opwindend genoeg. Daar heb ik geen extra oppeppers voor nodig.”

Door Delphine Kindermans