Borden, glazen en bestek. Samen vormen ze nog geen uitnodigende tafel. Laat staan een feestelijke dis. Hoe geef je het dagelijkse ritueel net dat ietsje meer ? Volg je bepaalde regels ? Of juist niet ? We vroegen drie dames die professioneel met tafeldecoratie te maken hebben, hoe zij daarover denken. Françoise Piroote is invoerster voor verschillende buitenlandse interieurcollecties. Zij houdt van informeel : ?Ik zit niet graag lang aan tafel. Liever geef ik bij het aperitief een iets uitgebreider hapje dat je nog net in de zetel aankan.? Jacqueline De Sy is de vrouw achter ?Dîner chez Soi?. Tafels dekken is haar beroep. Samen met Geert Pattyn publiceerde zij onlangs ?Stijlvol aan tafel? : ?Zo’n boek maak je ook een beetje voor jezelf. Na honderd tafels weet je immers niet meer hoe de eerste eruitzag.? Sonja Mertens is styliste en stelt voor Weekend Knack interieurproducties samen. Met drie jonge kinderen is de tijd van uitgebreide diners wat voorbij. ?Maar dat komt nog wel terug.? Voorlopig neemt de theetafel een belangrijker plaats in. Drie professionals, drie vrouwen, drie stijlen.

Hilde Verbiest / Foto’s : Jan Verlinde

Chocoladebruine borden vind ik al heel gewaagd Françoise Piroote

Een mooie tafel dekken, vraagt tijd. Maar voor mij maakt het deel uit van de avond. Zoals je je klaarmaakt om naar de opera te gaan toilet kiezen, haar fatsoeneren, maquilleren , zo bereid ik een diner voor : boodschappen doen, in de keuken bezig zijn, de tafel dekken… Alles in functie van wat ik klaarmaak en van de mensen die komen. Dat brengt een prettige sfeer in huis : er worden gasten verwacht, we zijn daar blij om en we maken er een feest van. Daar hou ik van. En gasten voelen van bij het binnenkomen : we zijn welkom.

Ik heb geen vaste regels. De inspiratie van het moment is belangrijk. Zijn er veel bloemen in de tuin, dan mag je die op de tafel ook terugvinden, vind ik. ’s Winters mag de tafel ietsje koeler zijn. Met heel eenvoudige dingen kan je iets bijzonders maken. Die krans met ganzeneieren bijvoorbeeld is eigenlijk iets van niks en toch apart. Voor mij mag het ook niet te stijf zijn : het hoeven niet allemaal dezelfde borden en glazen te zijn. Als ze met smaak bij elkaar zijn gebracht, als het geheel mooi oogt, is dat voldoende. En vooral : je moet zin krijgen om aan de tafel aan te schuiven en er meteen aan te beginnen, zonder dat je geremd wordt. Een tafel is toch niet alleen om naar te kijken.

Ik heb een zwak voor oude glazen, ik heb ze in allerlei soorten en vormen. Het glas dat hier op tafel staat, is een hedendaags ontwerp, van Lieux, maar als het nodig is, zet ik daar een van die oude glazen naast. Zo gaat het toch : je hebt dingen gekregen bij je huwelijk, je verjaardag, geërfd van je ouders of tantes. Uiteraard zijn dat dingen uit verschillende periodes in je leven. En die moet je kunnen combineren.

Ik hou van mooi tafellinnen. Geen papier en plastic dus. Een tafel zonder tafelkleed kan ook mooi zijn, maar meestal vind ik dat te koel. Een marmeren of glazen tafel is niet aangenaam om aan te eten. Zelfs met een tafelkleed erop, krijg je een heel specifiek geluid wanneer je een glas neerzet bijvoorbeeld.

Het servies houd ik liefst wat neutraal. Er zijn serviezen op de markt waarvan ik mij afvraag : hoe kan je daarvan eten ? Zie je het eten nog wel liggen ? Zo gecompliceerd, zo moeilijk van kleur. Een bord kan heel mooi zijn aan de muur, maar als het effectief de bedoeling is om eruit te eten, moet het ook appetijtelijk ogen als het gerecht geserveerd is. Deze chocoladebruine onderborden vind ik al heel gewaagd als onderbord kan het nog net.

Een theetafel mag wat informeel zijn, anders gaat een stuk gezelligheid verloren. Sonja Mertens

Het erkertje naast de keuken met uitzicht op de tuin is ons theehoekje. Wij drinken veel thee. Liters. Alle soorten en kleuren. Vaak bak ik daar ook cake bij. Dat maakt het meteen een beetje feestelijk. Vandaar dat ik een zwak heb voor theeserviezen. Het servies dat hier op tafel staat, heb ik in Praag gevonden. Ik zag zo’n kopje staan op het bovenste rek in een piepklein winkeltje en ik wist : dàt wil ik hebben. Ze hebben iets van een schilderijtje, de kleuren lijken voortdurend te veranderen. Met al die schitteringen wordt het natuurlijk snel kitscherig, maar in zijn eenvoud gepresenteerd vind ik het heel mooi. Ik ben er ook zuinig op, bang dat er iets gebroken zal worden of dat de kopjes te nonchalant in de afwasmachine worden gezet.

Een theetafel mag vrij informeel zijn. Als je zo’n tafel te formeel dekt, gaat een stuk van de gezelligheid verloren. Bij mij zal er ook nooit een plastieken tafelkleed opliggen. Altijd stof. Dat is veel prettiger. Het kost natuurlijk meer moeite, je moet wassen en strijken. Maar het loont de moeite. En wat mij betreft : hoe groter hoe liever. Een tafelkleed moet tot op de grond hangen, als het even kan. Met het risico dat er wel eens iemand in blijft haken, of dat de kat ermee gaat spelen.

Ik vertrek eigenlijk altijd van een basisservies wit of crèmekleurig en daarmee ga ik combineren. Ik hou van eenvoud en subtiele details. Ik hoef dus geen 20 serviezen die je maar één keer per jaar uit de kast haalt. Ik zoek vooral basics, dingen die je eindeloos kan combineren. Zo heb ik een serie aardewerken schalen. En een la vol glazen kommen. Vroeger kocht ik veel op veilingen en rommelmarkten : stolpen, taartschalen, zilverwerk, een taartschep… Maar ik zoek wel naar 20ste-eeuwse dingen, vooral uit de jaren ’30. Delftse blauwe borden zijn zeker mooi, maar ik zou ze nooit zelf kopen.

Voor het dekken van de tafel zelf laat ik me leiden door de inspiratie van het moment. Kaarsen mogen niet ontbreken. Zij bepalen de sfeer. Ik gebruik meestal heel lage kaarsjes die voor gedempt licht zorgen. Ik zal de tafel ook ruim op voorhand klaarzetten. Soms zelfs twee dagen vooraf. Voor een diner met dertig mensen, bijvoorbeeld. Als de groep zo groot is, hou ik het meestal vrij klassiek. Voor een intiemer diner kan je al eens iets gewaagds doen. De tafel versieren met bloemblaadjes bijvoorbeeld, of een combinatie maken met glazen borden.

Het belangrijkste is dat de tafel een eenheid heeft Jacqueline De Sy

Voor mij is kleur heel belangrijk, maar het betekent niet dat je altijd rekening moet houden met de tint van het behangsel of van de gordijnen. Het is veel belangrijker dat de tafel een eenheid heeft. Qua kleur is praktisch alles mogelijk. Ik heb onlangs zelfs een tafel gedekt met een zwart tafellaken. Voor zoiets heb ik wel wat overredingskracht nodig. Maar mijn klant had een salon in wit, oranje en zwart. Toen ik daar binnenkwam ik ga vooraf altijd even kijken had ik meteen het gevoel dat ik daarmee iets moest doen. Uiteindelijk werd het een combinatie met als onderlaag een tafelkleed in gebroken wit, daarop een zwart en verder oranje accenten. Heel apart. Alle kleuren kunnen, als ze maar goed gecombineerd worden : zwart op een andere plaats zal niet hetzelfde zijn. Ik vind trouwens dat we best wat meer fantasie en durf mogen hebben. Heel vaak blijft men bij een wit of crèmekleurig tafelkleed. Dan denk ik : kijk, er zit kleur in dat servies, gebruik dan een kleed in die tint. Alleen al daardoor krijg je een heel ander effect. Veel mensen durven dat niet, ze blijven bij het klassieke patroon, terwijl het juist de details en de kleuren zijn die een tafel bijzonder maken. Zo ben ik trouwens begonnen. Bij het huwelijk van mijn kinderen was ik zo teleurgesteld over wat traiteurs voorstelden : wit servies, ballonglazen, korte tafellakens. Ik wilde iets geraffineerds. Dus ben ik zelf aan de slag gegaan : okergele tafelkleden gemaakt voor een combinatie met groene borden.

Zelf hou ik veel van de 18de-eeuwse sfeer. Een tafel met een oud servies, oude glazen en oud zilverwerk. Borden in vieux Bruxelles, bijvoorbeeld, hebben voor mij iets apart. Af en toe word ik gevraagd om in een kasteel in Beervelde, bijvoorbeeld, of in Annevoie een tafel te dekken. Dat is voor mij echt een feest. Je hoeft geen sfeer te creëren, die is er al. Het is ook een ambiance waarin ik me goed voel, hedendaagse interieurs liggen mij minder.

De tafel die ik hier gedekt heb, is een combinatie van oud zilver, kristallen glazen en hedendaags, Italiaans porselein. Accessoires, zoals de kandelaars, vind ik vaak op veilingen. Ik zet altijd enorm veel kaarsen op tafel, voor de sfeer. Je mag nog het rijkste tafelkleed hebben, de mooiste borden, de prachtigste glazen, als de verlichting niet goed is, krijg je geen sfeer. Zelfs als er een mooie luster hangt, zal ik hem niet gebruiken.

Voor mij is het een uitdaging om telkens opnieuw, door het aankleden van een tafel, een sfeer te creëren. Of dat nu voor een zakendiner, een verlovingsfeest of een tête-à-tête is. Het is afwisselend en leuk om te doen. Vooral de familiefeesten : je komt bij mensen op het moment dat er iets te vieren is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content