Volgens Willy Claes dreigt de Navo Brussel te verlaten, met een mogelijk sneeuw-baleffect tot gevolg. De vele luxewinkels en tophotels in de Louizawijk kunnen een exodus van internationale instellingen en bedrijven missen als kiespijn.

Louis Vuitton, J.M. Weston, Tod’s, het zijn maar enkele van de vele boetieks die het voorbije jaar hun deuren openden op en rond de Brusselse Waterloolaan. Dankzij het ConradHotel en de Hilton-keten, toprestaurants als The Avenue en vooral tientallen kledingzaken genre Dior en Versace is de Louizawijk het luxecentrum van de Belgische hoofdstad. Die heet voor de luxesector een lucratieve markt te zijn : Brussel huisvest immers 120 internationale gouvernementele organisaties, 1400 niet-gouvernementele organen en pakweg 160 ambassades. Alleen al de Europese instellingen omvatten ruim honderd gebouwen. Het buitenlands diplomatiek personeel, inclusief hun gezinsleden, wordt op ruim dertigduizend geschat. Daarbovenop komen nog duizenden juristen, vertalers, tolken, lobbyisten, typisten en technici.

Die diplomatieke gemeenschap is een doelgroep voor luxehuizen. Met een nettoloon tussen 2000 en ruim 6600 euro per maand kan een EU-functionaris zichzelf al eens verwennen. Bovendien zag de toekomst er tot voor kort goed uit : de uitbreiding van de Europese Unie alleen al creëert 4000 extra banen bij de Europese Commissie. Tot vorige week dus, toen Willy Claes de geruchten over een mogelijke Navo-verhuizing aanzwengelde en de toekomst van Brussel als diplomatieke hoofdstad van Europa in twijfel trok.

De Louizawijk blijft echter verrassend kalm onder de geruchtenstroom. “De relatie tussen de Verenigde Staten en België is verzuurd en dus volgen we de situatie op de voet”, zegt Marina De Smedt, algemeen directeur bij Louis Vuitton België. “Voorlopig gaan we er echter van uit dat het om loze bedreigingen gaat. Zo is de Amerikaanse pers bijzonder scherp voor Donald Rumsfeld, ook omwille van de mogelijke gevolgen van een verhuizing op het bondgenootschap zelf.”

De luxewinkels hebben andere zorgen, zoals het dalende aantal Amerikaanse toeristen sinds september 2001, min zeven procent in 2002, en de zwakke Aziatische markt. “Het sars-virus laat zich sterk voelen”, zegt De Smedt. “Diplomatieke spanningen beïnvloeden onze Amerikaanse klanten nauwelijks. Zij zijn doorgaans hoger opgeleid en kritisch, ook voor het standpunt van de Amerikaanse regering. Bovendien hebben veel trendsetters uit de film- en muziekwereld, die in Amerika nauwlettend gevolgd worden, duidelijk sympathie getoond voor de Europese houding.” Mocht de verhuizing er toch komen, dan vreest De Smedt vooral voor de Belgische consument : “Er zou een psychologische weerslag zijn, zeker nu het economisch niet goed gaat. Een Navo-uittocht zou het angstgevoel en het pessimisme versterken.”

Ook de Franse schoenenfabrikant J.M. Weston, met een boetiek op de Louizalaan, neemt een afwachtende houding aan. “De buitenlandse aanwezigheid in Brussel is belangrijk voor luxewinkels als de onze, maar wordt overschat”, zegt zaakvoerder Aldo Chermanne. Hij schat dat slechts 5 à 10 procent van de omzet afkomstig is van ‘buitenlandse’ Brusselaars. Belgische klanten (80 procent) en toeristen (10 à 15 procent) vormen de belangrijkste pijlers. “Een Navo-verhuizing zou vooral weerslag hebben op bedrijven die er direct mee verbonden zijn.”

Ook geen paniek in het hotelwezen. Ondanks de economische omstandigheden steeg het overnachten in het Brusselse vorig jaar met 6 procent tot haast 4,7 miljoen, vooral dankzij de sterke groei van de toeristische markt. Dankzij bedrijfsvergaderingen en seminaries bleef bovendien ook het aantal zakelijk geïnspireerde overnachtingen, 2,8 miljoen, licht groeien. Het gewicht van de Verenigde Staten, acht procent van de overnachtingen, is beperkt. Britse, Duitse, Franse en Nederlandse gasten vormen met 45 procent de hoofdmoot.

“Het vertrek van de Navo zou jammer zijn voor België en het economisch herstel van de hotelsector”, bekent Ivan Hiel, algemeen directeur van het befaamde Conrad Hotel. Het aantal Amerikaanse klanten is er stabiel sinds september 2001. “Amerikaanse bedrijven die hier een Europese hoofdzetel hebben, zullen niet zo snel vertrekken. De Europese instellingen garanderen dat de VS Brussel niet kunnen negeren.” n

Wim Denolf