De barberajaren 2000 en 2001, die nu op de markt komen,

zijn allebei gezegende oogsten. Veel zon zorgde voor rijpe tannines,

koele nachten brachten complexiteit en frisse aroma’s.

Proeven is in zulke omstandigheden geen lastig karwei,

maar een ontdekkingstocht.

Als we over Piëmont beginnen, komt automatisch Alba voor de geest, het stadje van de witte truffels natuurlijk, maar ook wereldberoemd met wijnen als barolo en barbaresco. Zo beroemd zijn ze dat de vraag altijd groter is dan het aanbod. Er is dus geen ‘drive’ voor modernisering of evolutie : alles is toch altijd vooraf verkocht. Barolo proeven betekent dikwijls een stap terug van wel vijftig jaar in de wijngeschiedenis.

Minder bekend is dat er in Piëmont, met Alba en Asti als centra, ook een bloeiende cultuur van barberadruiven bestaat (barolo en barbaresco zijn gemaakt van nebbiolo), waarvan in stijgende mate meer en meer excellente, rode wijnen worden gemaakt. Wie nauwelijks vijf jaar geleden durfde te suggereren dat barbera ooit barolo zou overvleugelen, werd op hoongelach onthaald. Nu is het praktisch zover. Er zijn relatief meer betrouwbare en goede barbera’s dan goede barolo’s.

Voorlopig wordt Asti nog vooral geassocieerd met de spumante, een licht parelende, laagalcoholische muskaatwijn met weinig gastronomische roeping (al blijft hij veel beter dan de van suiker verzadigde frisdranken). Maar de reputatie van de barbera zal deze wijn ook in Asti de hoofdrol gunnen, in de gebieden rond Asti en rond Alba is de opgang in elk geval overduidelijk.

Het was een zekere Giacomo Bologna die in de vroege jaren tachtig een perceelwijn op de markt bracht, Briccodell’Ucellone, gemaakt van op vat gelagerde barbera. De wijn zelf maakte diepe indruk, maar ook, en vooral, de onmogelijk hoge prijzen die hij er in de groothandel voor kreeg. De modernisering was ingeluid. Onomkeerbaar. Toegegeven : Angelo Gaja was hem met zijn gelagerde barberawijn Vignarey tien jaar voorgegaan, maar niet met dezelfde impact, Gaja kwam te vroeg.

De barberawijnstok had nu eenmaal een slecht imago : hij groeit als onkruid, met hoge rendementen op haast alle bodems, terwijl de nebbiolo bijna steevast lage opbrengsten levert. De grote rendementen gaven barbera de bijnaam ‘boerenwijn’, hij was trouwens de lieveling van de arme Piëmontese boeren. Na de fylloxeraplaag werden de wijngaarden bovendien haast overal heraangeplant met barbera. Spotgoedkoop en slecht werd zo automatisch geassocieerd met barberadruiven. Tot Giacomo Bologna optrad.

De grootste Denominazione d’Origine Controllata (DOC) van barberawijn is Barbera d’Asti, ingesteld als appellation in 1970 en met een productie van ongeveer 250.000 hectoliter per jaar. De appellatie heeft een drietal village-achtige subappellaties : namen van beperkte gebieden die mee op het etiket mogen staan. De belangrijkste zijn Nizza, Tinella en Colli Astiani. De tweede DOC, Barbera delMonferrato, ook sinds 1970, overlapt voor een groot deel de vorige DOC, maar de naam heeft historisch een slechtere reputatie : scherp en lomp. De wijnboeren mogen kiezen onder welke naam (Asti of Monferrato) ze hun wijnen declareren. De meesten vinden nog altijd dat Asti beter klinkt. De derde DOC is Barbera d’Alba, 85.000 hectoliter, ook sinds 1970. In Alba waren de betere heuvels altijd voorbehouden voor nebbiolodruiven, waarvan de dure barolo- en barbarescowijnen konden worden gemaakt, maar er komt verandering. Barberawijnen uit dit gebied (als ze goed werden gemaakt) toonden zo’n klasse “dat ze voor de eerste keer in de geschiedenis een imago van ‘chique’ kregen opgespeld.” Dat vindt de bekende Amerikaanse wijnschrijver en Italië-kenner Burton Andersen.

Ook de barberawijnen zullen duurder worden, er is niet zoveel van. Om een idee te geven : van alle Piëmontese wijn (1,9 miljoen hl) is er ongeveer 1 procent barbaresco, 3 procent barolo, 4 procent Barbera d’Alba, 5 procent Barbera del Monferrato en 10 procent Barbera d’Asti. In 1970, het jaar van de DOC, produceerde Piëmont nog vier miljoen hectoliter barbera, nu amper een tiende. Overal in Italië ziet men hetzelfde fenomeen : ‘minder maar beter’ en de tafelwijn gaat eruit. De prijzen zijn nu nog redelijk en de wijnboeren hebben (nog) geen hooghartige afstandelijkheid ontwikkeld : de poort is altijd open en de glazen worden gastvrij bijgevuld.

Proeven van 339 glazen

Op de onlangs gehouden Barbera Meeting 2003 proefden we met een groep wijnschrijvers van over de hele wereld in vier dagen welgeteld 339 stalen barbera uit de drie appellaties. Al de wijnen werden koel opgediend en blind geserveerd.

We vermelden hier alleen de aanraders : foutloze, goede wijnen met structuur en lengte, en bovendien voldoende fruit om de tannines toe te dekken, tot en met het smaakeinde in de mond. Opvallend : de groep aanraders groeit elk jaar, de barberawereld is in volle, goede expansie. Soms maken we een ‘klein voorbehoud’ : wat te ruwe tannines, iets te veel hout, iets verdunnend in fine, een klein beetje fruit te kort. We denken dat die onvolmaaktheden tijdelijk zijn en liggend zullen resorberen. Onderstaande lijst is een nooit geziene catalogus van grote wijnen, die nog niet duur zijn.

Groot maar (nog) niet duur

BARBERA DEL MONFERRATO

Casalone Paolo Azienda Agricola (Lu Monferrato) :

‘Bricco Morlantino’ 2000 Superiore.

Morando Silvio Az. Agr. (Vignale Monferrato) :

‘Le Coste’ 2000 Sup. (verbluffend),

de 2001 draagt wat te veel hout.

Accornero Giulio Az. Agr. (Vignale Monferrato) :

‘Bricco Battista’ 2000 Sup.,

de 2001 ‘ Giulin’ is wat eenvoudig fruitig.

La Scamuzza Az. Agr. (Vignale Monferrato) :

‘Vigneto della Amorosa’ 2000 Sup.,

de 2001 ‘Baciami Subito’ is duidelijk te licht.

Canato Marco Az. Agr. (Vignale Monferrato) :

‘La Baldea’ 2000.

BARBERA D’ASTI

Valfieri Spa (Costigliole d’Asti) :

2001 Sup., ook de 2000 Sup. ‘Filari Lunghi’.

Dezzani F. lli (Terzo d’Acqui) :

Gli Scaglioni’ 2000 Sup.,

en de ‘ I Ronchetti’ 2000 Sup.

Marchesi Alfieri SRL (San Martino Alfieri) :

‘Alfiera’ Sup. 2001 (verbluffend),

en ‘La Tota’ 2001.

Columbe Az. Agr. (Corsione) :

Bricco Colombaro La Caccia 2001 Sup.

Antiche Cantina Brema (Nizza Monferrato ) :

‘Bricco della Volpettona’ 2001 Sup.

Cascina La Ghersa (Moasca) :

‘Nizza Vignassa’ Sup. 2000,

licht voorbehoud voor de ‘Camparo’ Sup. 2001.

Michele Chiarlo (Castelnuovo Calcea) :

‘Cipressi della Court’ Sup. 2001,

de ‘Nizza La Court’ Sup. 2000 heeft echter iets korts.

Araldica Vini Piemontesi (Cascinone di Castel Rocchero) :

‘Rive’ Sup. 2001.

Cant. Soc. Barbera sei Castelli (Agliano-Castelnuovo) :

2001, ook de Sup. 2000 ‘Le Vignole’.

Caldera Fabrizia (Agliano) :

2001, en de ‘Balmet’ 2000.

Eredi di Chiappone Armando (Nizza Monferrato) :

‘Brentura’ 2001 (verbluffend),

en de ‘Nizza-Ru’ Sup. 2000.

Coppo srl (Nizza) :

‘Camp du Rouss’ 2001 en ‘Pomorosso’ 2000 (verbluffend).

La Gironda di Galandrino (Nizza Monferrato) :

‘La Gena’ 2001 en ‘Nizza Le Nicchie’ Sup. 2000.

Cascina Galarin (Castagnole Lanze) :

‘Le Querce’ 2001 (verbluffend),

licht voorbehoud bij ‘Tinella’ Sup. 2000.

La Mandragola Az Vitiv (Monbercelli-Montegrosso) :

‘Masna’ 2001.

Cossetti Clemente (Rocchetta Tanaro) :

‘Venti di Marzo’ 2001, de ‘Nizza’ Sup. 2000 is te dun.

Cantina Sant’Agata (Portacomaro ) :

‘Cavale’ Sup. 2000, de ‘Altea’ Sup. 2000 is te simpel.

Tenuta Garetto (Agliano Terme) :

‘In Pectore’ Sup. 2000.

La Giribaldina (Calamandrana) :

‘Rossobaldo’ 2000 Sup..

Boeri Alfonso (Calamandrana) :

‘Porlapa’ Sup. 2000,

de ‘Cala delle Mandrie’ Sup. 2000 heeft wat te veel

tannines aan het einde.

Cantina Sociale Vinchio Vaglio (Vinchio-Vaglio Serra) :

‘Vigne Vecchie’ Sup. 2000,

hun gewone 2001 Sup. is wat ruw.

Cantina Sociale di Monbaruzzo (Monbaruzzo) :

‘Vigneto Sorangela’ Sup. 2000.

Tenuta San Mauro (Castagnole Lanze) :

2000 Sup.

Braida (Rocchetta Tanaro) :

‘Ai Suma’ 2000.

Marenco Viticoltore in Strevi (Fontanile) :

‘Bassina’ 2000 en ‘Ciresa’ 1999.

La Badia Az. Agr. Bussi (Calosso) :

‘Clotilde’ 2000 en ‘Belletta’ 2000 Sup. (nog wat streng).

Vietti srl (Agliano) :

‘La Crena’ 2000 (verbluffend),

ook de Barbera d’Alba 2001 ‘Scarrone Vigna Vecchia’.

Carussin Az. Agr. (San Marzano Oliveto) :

‘La Tranquilla’ 2000,

de ‘Ferro Carlo’ Nizza Sup. 2000 is wat simpel in het fruit.

Il Mongetto Az. Agr. (Vignale Monferrato) :

‘Vigneto Guéra’ 1999 Sup.

BARBERA D’ALBA

Sarotto Roberto Az. Agr. (Barolo-Novello) :

‘Elena’ 2001 Sup.,

Terre da Vino (Castagnito) :

‘Croere’ 2001 Sup.,

de Barbera d’Asti 2001 Sup. ‘La Luna i Falo’ is te stomp.

Sandrone Luciano Az. Agr. (Novello-Monforte d’Alba) :

2001.

Porro Guido Az. Agr. (Serralunga d’Alba) :

‘Vigna S. Caterina’ 2001.

Tenuta Langasco Az. Agr. (Alba) :

‘Madonna di Como’ 2001.

Sebaste Mauro Enologo (Alba) :

‘Sants Rosalia’ 2001.

Fioralba Az. Agr. (Barbaresco) :

‘Savaste Fiore’ 2001.

Malvira Az. Agr. (Canale) :

‘San Michele’ 2001.

Ciabot Berton (La Morra) :

‘Bricco San Biagio’ 2001.

Ascheri Giacomo Cantine (La Morra) :

‘Fontanelle’ 2001.

Batasiolo (La Morra) :

‘Sovrana’ 2001,

de Barbera d’Asti 2001 ‘Sabri’ is wat streng.

Monfalletto Az. Agr. (La Morra) :

‘Monfalletto’ 2001,

de ‘Funtani’ 2000 Sup. is wat verbrokkeld.

Costa dei Bussia Ten. Arnulfo (Monforte d’Alba) :

‘Campo del Gatto’ 2001 (verbluffend),

de ‘ Costa di Bussia’ 2001 is wat dun van textuur.

Negro Angelo e Figli (Monteu Roero) :

‘Bric Bertu’ 2001 (verbluffend),

ook de ‘ Nicolon’2001.

Boroli Silvano ed. Elena (Alba) :

‘Bricco dei Fagiani’ 2000 Sup.,

de ‘Bricco 4 Fratelli’ is te ruw en te scherp.

Cascina Pellerino (Canale) :

‘Gran Madre Bricco Salute’ Sup. 2000 (verbluffend).

Deltetto Az. Agr. (Castellinaldo) :

‘Rocca delle Marasche’ Sup. 2000 (verbluffend).

Brezza Giacomo e Figli (Barolo) :

‘Cannubi Muscatel’ 2000.

Damilano Az. Vitivin (Barolo) :

2000 (verbluffend).

Molino Mauro (La Morra) :

‘Vigna Gattere’ 2000.

Prunotto (Monforte d’Alba) :

‘Pian Romualdo’ 2000 (verbluffend)

en ‘Costamiole’ (wat streng einde).

Grasso Elio (Monforte d’Alba) :

‘Vigna Martina’ 2000.

Tenuta Rocca Az. Agr. (Monforte d’Alba) :

‘Vigna Roca Neira’ 2000 (verbluffend).

Tekst Herwig Van Hove

Wie nauwelijks vijf jaar geleden durfde

te suggereren dat barbera ooit barolo zou

overvleugelen, werd op hoongelach onthaald.

Nu is het praktisch zover.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content