Logeren op een Provençaals landgoed, in een kasteel met park in Brugge of in een statig Amsterdams grachtenhuis : reizigers gaan steeds vaker op zoek naar authenticiteit. En naar persoonlijk contact. Dat leidde tot de bloei van de moderne b&b’s, waar enthousiaste amateurs hun gasten ontvangen in een uniek kader.

Sommige hoteliers kunnen er niet om lachen. De jongste jaren heeft een deel van hun klanten de weg gevonden naar een snel evoluerend aanbod van nieuwsoortige b&b’s. De klassieke bed and breakfasts mikten decennialang op de reiziger die onderweg op de beurs moest letten en tevreden was met een eenvoudig onderkomen bij de gastvrije burger. De nieuwe b&b’s willen veel meer bieden, worden van het prilste begin als logement geconci- pieerd en gerund door een nieuw soort gastheren en -vrouwen.

Dirk Verbeke is zo’n nieuwe gastheer die min of meer toevallig in de sector terechtkwam. Hij liep rond met een botanisch project in het achterhoofd toen hij even buiten Brugge een prachtig landgoed ontdekte met een bijbehorend park, een uitdaging die zich maar eens in een leven aanbiedt. Omdat het huis wat groot uitviel, begon hij er een schitterende b&b, Bloemendale.

“Sommige mensen zetten hun geld op de bank, en nippen voorzichtig van de rente. Ik stopte al mijn centen in dit huis, geniet van het plezier dat het leven in zo’n historisch gebouw verschaft én van het bezoek. Doordat ik vrij sober leef, kom ik rond met een kleine winst, terwijl ik het patrimonium in stand kan houden. Ik heb hier de ruimte en de rust,” zegt de kasteelheer met de groene vingers, “en dat is precies waar tweeverdieners die de hele week hard werken, naar op zoek zijn. Bovendien zet het geheel aan om weg te dromen in een tijd waarin natuur en schoonheid schaarse goederen zijn geworden. Hoe langer ik het doe, hoe meer ik van de aanwezigheid van de gasten geniet. Uiteindelijk gaat het om gelijkgestemden, liefhebbers van oude gebouwen die het verhaal van het huis willen horen. Daar speel ik nu bewust op in, houd van zes tot zeven een happy hour waarbij ik de gasten op een drankje trakteer en we gelijk allemaal samen bij het vuur zitten.”

Het succes van de moderne b&b schrijft Dirk toe aan de standaardisering van de hotels. “Als je winst moet genereren, moet je standaardiseren, maar tegelijk verlies je daarbij een deel van je authenticiteit. Doordat een b&b geen grote winst moet opleveren, en door de kleinschaligheid, is er plaats voor authenticiteit en persoonlijk contact.” De gasten van Bloemendale voelen zich alvast verwend en appreciëren vooral dat de gastheer het uitgebreide ontbijt zelf klaarmaakt en serveert. “De gastheer maakt het verschil”, lezen we in het gastenboek.

Adellijk onderkomen

Een flink aantal nieuwe b&b-gebruikers gaat op zoek naar dat speciale dat een doorsneehotel moet ontberen. Een kasteel, een oude hoeve op het platteland, een charmant buitenbeentje in de stad, een villa met park en zwembad. Vaak gaat het om liefhebbers van geschiedenis en historische panden en die komen volop aan hun trekken bij Solares, een Portugese vereniging die door adellijke families werd opgezet. Die families leven niet in weelde en het onderhoud van hun landgoederen valt vaak zwaar uit. Om een en ander draaglijk te maken, ontvangen ze sinds enkele jaren gasten en rekenen daarbij zeer redelijke prijzen aan. Men vindt ze bij Caractère, dat als bemiddelaar optreedt (www.caractere.be).

Ook kasteeleigenaars in West-Frankrijk sloegen om eenzelfde reden de handen ineen en richtten de vereniging Bienvenue au Château op, die jaarlijks een fraai geïllustreerde gids uitgeeft met alle informatie en tekeningen van de kastelen. Liefhebbers vinden er een keuze uit meer dan 130 unieke adressen (www.bienvenue-au-chateau.com).

In Nederland waren het dan weer de eigenaars van Friese historische panden die enkele jaren geleden de krachten bundelden. Hun initiatief heeft zich inmiddels tot de rest van het land uitgebreid, onder de noemer Erfgoed Logies Nederland, waarin de geïnteresseerde kastelen, havezaten, borgen, stinzen, landhuizen, boerderijen en herbergen met een historisch karakter ontdekt (www.erfgoedlogies.nl). In Engeland genieten de Wolsey Lodges dan weer sinds jaren van een buitengewone faam voor b&b’s van het klassieke genre (www.wolsey-lodges.co.uk).

Publicaties

Maar ook wie niet per se op zoek is naar een kasteel, vindt tegenwoordig ruim zijn gading. De afgelopen drie jaar schuimden we stad en land af, op zoek naar een charmant bed voor de nacht, een inspanning die uiteindelijk uitmondde in de publicatie van Honderd keer slapen. In Nederland begonnen Esme en Willem Vos in april 2002 met een soortgelijk initiatief, en wel “uit onvrede met de bookingachtige hotelsites die wij te kaal en te onpersoonlijk vonden”. Inmiddels hebben ze met de hulp van vier mystery guests zo’n 400 adressen afgelopen en doen daar verslag van op hun website www.weekendhotel.nl.

Ook de serieuze Michelin-medewerkers hadden intussen ontdekt dat er wat roerde op de b&b-markt en stuurden een legertje mensen Frankrijk rond. Hun bevindingen leidden vorig jaar tot de gids Duizend hotels en maisons d’hôte in Frankrijk aan minder dan 80 euro. In Engeland dook ene Alistair Sawday uit het niets op en begon ook al aan een rondje b&b-speuren. Sawday ging alleen voor het beste en publiceerde eerst een British Bed & Breakfast-gids, om vervolgens door te stoten naar Europa en daar in verschillende landen de oefening over te doen.

Profiel

Zelf ontdekten we dat zo goed als niemand zijn beroepsleven begint als gastheer of gastvrouw. In nagenoeg alle gevallen kwamen we oog in oog te staan met enthousiaste veertigers die een rijk gevuld beroepsleven en de bijbehorende stress achter zich hadden gelaten en op zoek gingen naar een wat rustiger bestaan dat dan weer rijk was aan contacten. Velen bleken via een flinke omweg opeens door omstandigheden terug te keren naar de bijna vergeten dromen uit hun jeugd. Bea Van Dingenen, van Apollonia’s Garden in Lennik zag zich als tandartse geconfronteerd met een onbehandelbare allergie voor tandheelkundige vullingen en begon een nieuw leven als gastvrouw. Maryke Stribos zette na een zwervend bestaan in Amsterdam Rooms & Co. op, in Spontin keerde mijningenieur Robert Vermeersch met nooit gezien enthousiasme de teloorgang van het lokale kasteel en zette er een b&b op. In Gent vormde klassieke zangeres Beatrijs De Vos een stapelplaats om tot een unieke loft voor gasten, terwijl Annemie Floreal na twaalf stielen en dertien ongelukken in Oostende een art-decohuis uit 1933 restaureerde en voor gasten openstelde.

Wat ze gemeen hebben, is een verfrissend enthousiasme, en doordat ze vaak zelf veel gereisd hebben, weten ze precies wat de reiziger verwacht. Een grandioos ontbijt waarvoor geen mens in eigen thuis nog tijd maakt, een knetterend haardvuur, een grote tuin met zwembad of de romantiek en ouderwetse charme van een gerestaureerde hoeve, zoals in de ArkvanZarren, waar zangeres Elsje Helewaut als gastvrouw een nieuw leven is begonnen. Naar de letter zijn de nieuwe gastheren en -vrouwen amateurs, maar dan van de verrukkelijke soort : ze hebben allemaal een sterke persoonlijkheid en zijn niet bang om voor originele oplossingen te gaan. En zelf genieten ze ook van de gestoffeerde reisverhalen van hun gasten.

Ultieme droom in de zon

De meest ondernemende onder de nieuwkomers zetten een nog grotere stap en wisten de nieuwe carrière te combineren met een nog gedurfder droom : die van een nieuw leven in een ander land. Met beter weer bijvoorbeeld. Onthaasting in de zon, en dat hoefde niet eens zo ver weg te zijn. Patrick en Claudine Van Brée-Leclef ontdekten vijf jaar geleden de baai van de Somme via het maandblad Géo, en bezweken ter plaatse voor de charme van de ruimte en de luchten. De Antwerpse interieurarchitect naderde de vijftig en vond de tijd rijp voor een nieuw leven. Dat nieuwe leven kreeg gestalte in een landgoed uit 1830 met zeven hectare grond. Zijn vrouw Claudine noemt zichzelf “een stadsmens die zich met het land heeft verzoend” en geeft het geheel extra allure met haar stilaan beroemde diners.

(www.lethurel.com).

Cindy en Dieter zijn jonge dertigers die beiden uit de jachtige telecommunicatiesector komen en zelf vinden dat ze er een prachtige tijd hebben beleefd. “De toenemende filestress en het aanhoudende hectische professionele leven zagen we echter niet meer zitten. Door een samenloop van omstandigheden ontdekten we een prachtige Provençaalse mas in Aups, vlak bij de Gorges du Verdon, één van de grootste ongerepte natuurdomeinen van Europa.” Na een ware kafkaiaanse veldslag door de administratie en een volgehouden restauratie die drie maanden lang vrienden en familie samenbracht, openden ze op 5 mei van vorig jaar hun landhuis met zwembad. Alegria was een feit. “Ons project geeft ons veel meer voldoening dan voor aandeelhouders te werken en uiteindelijk doen we nu alles zelf. We hebben geen tuinman, kok, badmeester of poetsvrouw en we genieten van dat intensieve werken. Onze huidige leefwereld in een groene oase van rust en met een natuurlijk levensritme staat in schril contrast met het stress- en sardinegevoel dat we in België kenden.”

(www.alegria.tk)

Voormalig autoracer Dirk Vermeersch, rallykampioen en ooit eerste Vlaamse finisher in Parijs-Dakar, joeg gedurende twaalf jaar achter de eerste prijs aan. Door een ongeval zag hij zich genoodzaakt zijn carrière te beëindigen, en werd concessiehouder voor Lancia en Maserati. Tijdens een motor-endurovakantie in de Provence werd hij gecharmeerd door een leegstaand pand dat al tien jaar stond te verkommeren, terwijl de omringende wijngaard wel onderhouden was. Dirk trok met vrouw en dochter Ann, moeder en schoonvader naar het zonnige zuiden, restaureerde het huis en begon aan de studie van de enologie. Met de hulp van Ann, intussen gediplomeerd wijntechnicus, maakt Dirk er nu zijn eigen Drôme-wijn, Domaine Le Plan. Daarnaast worden vier vakantieappartementen verhuurd, als chambre d’hôte buiten seizoen, per week tijdens de schoolvakanties (www.domaine-leplan.com).

Veehandelaar Chris De Lange had altijd al een boontje voor Frankrijk, terwijl zijn vrouw Ann Vanhullebus, grafisch ontwerper, toch wel voor dat tikkeltje avontuur wilde gaan en opnieuw tijd wilde maken om te schilderen. Na twintig jaar hard werken kochten ze in het Franse zuidwesten het Château du Rayet en verhuisden in september 2001. Met een team vaklui bouwden ze het zeventiende-eeuwse landhuis om tot een gastenverblijf met zwembad waar ze sinds vorige zomer vier kamers en twee suites verhuren en drie keer per week een table d’hôtes voorzien met traditionele producten uit de streek (perso.wanadoo.fr/chateaudurayet).

Dirk en Annemie Matton-De Clercq zijn pas jonge dertigers die uit de financiële wereld komen en daar de ‘job van hun dromen’ beleefden. Alleen bleek die zo ‘levenvullend’ dat er nauwelijks nog plaats bleef voor al het andere dat het leven te bieden heeft. En dat bleek steeds frustrerender voor de gepassioneerde jongelui met talloze interesses die zich opeens realiseerden dat ze alles konden kopen, behalve tijd voor zichzelf. Uiteindelijk kochten ze de Liberty-villa La California uit 1909 in Iano, in hartje Toscane, waar ze zes suites uitbouwden en waar gasten ontbijten op het buitenterras (www.ifiamminghi.it).

Ondertussen bolt het fenomeen op eigen kracht voort, krijgt steeds meer vaart en allure en is het aanbod zo groot geworden dat het stilaan tijd wordt om wat orde op zaken te stellen : een classificatiesysteem zoals dat bij hotels bestaat, een minimale veiligheidsnorm, en een zekere controle. Of om het eenvoudig te stellen : we beginnen de ongeruste hoteliers te begrijpen. n

Tekst Pierre Darge I Foto’s PPI

Dirk Verbeke (Bloemendale) : “Een landgoed als dit zet aan om weg te dromen, in een tijd waarin natuur en schoonheid schaarse goederen zijn geworden.”

Wat deze adresjes zo uniek maakt ? Een grandioos ontbijt waarvoor geen mens nog tijd maakt, een knetterend haardvuur,

een grote tuin met zwembad of de ouderwetse charme van een gerestaureerde hoeve.De meest ondernemenden wisten hun

nieuwe carrière te combineren met een nog

gedurfder droom : die van een nieuw leven

in een zonniger land.