Bill Wyman, de voormalige bassist van de Rolling Stones, vierde onlangs zijn 65ste verjaardag. Een Britse vereniging voor bejaarden probeerde de pas pensioengerechtigde Wyman voor haar kar te spannen. Hij is volgens hen een van de iconen van een generatie die zich absoluut niet in stereotiepen wil laten vangen. Mick Jagger reageerde onlangs nog verontwaardigd op het feit dat het Britse blad voor 50-plussers, Saga, hem op de coverpagina zette. Hoe viel dat te rijmen met zijn zelfbeeld: de meest sexy aller Stones die ook op 58-jarige leeftijd nog schoonheden als het rondborstige fotomodel Sophie Dahl weet te versieren?

Onze eigen Jan Hoet, die ook al pensioengerechtigd is, maar actiever dan ooit, zag er geen graten in om naakt op een hotelbed te poseren voor de camera van Malerie Marder. Een foto die niet officieel werd verspreid, maar toch alle kranten haalde, en natuurlijk door zeer velen gezien zal worden in het SMAK op de tentoonstelling Casino. Overigens mag Jan gezien worden.

Met Ten new songs bracht Leonard Cohen (67) zopas zijn tiende album uit, nadat hij bijna een decennium artistieke stilte had bewaard en zeven jaar daarvan had doorgebracht in een zenklooster met meditatie en koken.

Vier opvallende, ouder wordende mannen die elk op hun manier omgaan met het leven. Maar wat is oud? Leeftijd is een cijfer, dat veelal niets te maken heeft met wie je bent en wat je voelt. Oud is een categorie waartoe je door de buitenwereld wordt veroordeeld. Wie ervaart Bill Wyman, Jan Hoet, Mick Jagger en Leonard Cohen als oud? De ene raast al wat feller dan de andere door het leven, maar geen van hen weet van ophouden.

Cohen verklaarde onlangs in een interview met Ann Powers van The New York Times wat ouder worden voor hem betekent: “Heldendom vergt intensief onderhoud. Pas als je ontzettend veel energie hebt gestoken in het onderhouden van de held als hoofdrolspeler van het stuk, daagt het dat die held toch al lang verslagen is. Op een bepaald moment komt dan het nederige inzicht dat het beter is de held te laten sterven en gewoon door te gaan met leven.”

Veel mannen spelen bewust of onbewust de heldenrol in hun eigen leven. Voor hen is het bijzonder dramatisch om ongevraagd de coulissen te worden ingestuurd.

Dezer dagen staan er elke dag berichten in de krant over honderden, duizenden mensen die om economische redenen voortijdig naar huis worden gestuurd door hun bedrijf. Niet iedere held kan die nederlaag verwerken op de filosofische manier die Leonard Cohen hierboven aanbrengt. Op het toppunt van je kunnen opzij te worden geschoven en vervangen door een jongere die (nog) niet jouw ervaring en zo moeizaam veroverde wijsheid heeft, het is een harde noot om te kraken. Zeker in tijden waarin beroemde mannen moeiteloos hun rol verder kunnen blijven spelen, ook al zijn ze zoveel ouder dan jij.

Het contrast kan niet groter zijn, het decor waarin het stuk speelt niet dramatischer. Een echt held is, volgens de spelregels, iemand die eigenhandig de lijnen van zijn leven uitzet, de toekomst en de tijd uitdaagt. Die laat zich niet zo maar wegcommanderen.

Het maatschappelijke effect van het massaal wegsturen van mensen (mannen) in de kracht van hun leven, valt naar mijn gevoel niet licht te overzien. Ik denk dat vrouwen het wat makkelijker hebben om, ook op latere leeftijd, een ander raison d’être te vinden dan hun professioneel leven en de status die dat meebrengt. De ravage is aan die kant allicht wat minder groot. Misschien is daardoor het vrouwelijk begrip voor de verslagen krijger ook soms beperkt. We hebben vaak geen woorden of gebaren meer in huis om zo’n in zijn trots en eigenwaarde gekwetste man op te vangen.

Je hoeft echter slechts bovenstaande beroemde voorbeelden gade te slaan, om je een idee te vormen hoe tegennatuurlijk het is voor een man om noodgedwongen af te afhaken.

TESSA VERMEIREN