Laat ik het maar meteen bekennen. Ik heb nooit de volledige reeks Harry Potter-boeken gelezen, en slechts één film uitgekeken. Dus sta ik een beetje verbaasd te turen naar de geweldige invloed die hij heeft gehad op een volledige generatie (p. 42), en naar de manier waarop zijn fans, de millennials, hem niet willen loslaten. De jongen die bleef leven, is werkelijk niet kapot te krijgen. Mijn nichtje is door de Potter-boeken aan het lezen gegaan. Ze had ook de Potter Trivial Pursuit, waar ze moeiteloos alle antwoorden van wist, en waar mijn moeder en ik moedeloos van werden. Mijn nichtje begreep maar niet waarom wij al die wezens, huizen, magische drankjes en andere Potter-dingen absoluut niet kenden, en ze keek naar ons zoals wij haar bekeken bij een gewoon spelletje Trivial Pursuit. Wij : weet je dan niet wat de Franse Revolutie is ? Zij : jullie weten niet wat butterbeer is !

Ik mag Harry wel. Een kleine jongen met een brilletje, die zich niet op zijn kop laat zitten en met de hulp van zijn vrienden alle kwaad overwint. Hij is geen slecht rolmodel. Hij beweegt zich in een complexe wereld, waar niemand echt goed of slecht is. Zelfs Draco Malfoy heeft af en toe zijn goede kantjes, en Snape blijkt helemaal niet wie hij leek te zijn. Volgens Anthony Gierzynski (professor politieke wetenschappen, universiteit van Vermont) heeft de kleine tovenaar het politieke bewustzijn van een volledige generatie gevormd. Jongeren die de boeken hebben gelezen, tonen volgens zijn onderzoek een grotere tolerantie voor andersdenkenden, zijn minder geneigd om te luisteren naar een autoritaire stem, streven naar gelijkheid en zijn tegen geweld. Gierzynski zegt net niet dat de Potter-onderdompeling ervoor gezorgd heeft dat Obama president werd, het is veel genuanceerder dan dat. Maar toch…

Het deed me nadenken over boeken, films of figuren die mijn generatie ingrijpend zouden beïnvloed hebben, en ik kwam eigenlijk niet ver. Heeft Pippi Langkous een onvergetelijke indruk op me gemaakt ? Hebben Nonkel Bob en Tante Terry mijn generatie gevormd ? Behalve een groot vermoeden dat mensen die zich nonkel en tante noemen, niet altijd echt familie zijn, en dus misschien niet te vertrouwen – en een afkeer van eekhoorns, hoe vreemd was Kraakje ? – heb ik er weinig aan overgehouden. Ik heb de indruk dat mijn generatie (geboren rond 1960) zo’n beetje overal tussenin valt : we waren noch hippie noch yuppie. We konden kiezen tussen disco en punk. We gingen van typemachines naar tekstverwerkers. We keken naar Keromar en naar Star Trek.

Time Magazine zag Harry als een blauwdruk voor Malala Yousafzai, de Pakistaanse kinderrechtenactiviste die, tegen de Taliban in, meisjes in de scholen wil. Malala is een vervolgd kind, dat haar toevlucht vindt in een school, dat heil ziet in een opleiding. Ze overleeft aanslagen en een doodvonnis, om een van de beroemdste kinderen ter wereld te worden. En gebruikt die roem om anderen te helpen. Om Harry te citeren : “Elke grote tovenaar is net als ons begonnen, als student. En als zij het kunnen, waarom wij dan niet ?”

lene.kemps@knack.be

LENE KEMPS

De jongen die bleef leven, is werkelijk niet kapot te krijgen