?Schepping heeft tijd nodig”, leerde hij van zijn inspirator Hundertwasser. Met enkele strategische ingrepen, veel fantasie en nog meer geduld, maakte Jean-Luc Stockman van een bouwval een bijzonder, leefbaar huis.

THOMAS BOUMAN FOTO’S : SVEN EVERAERT

Toen Jean-Luc Stockman dit huis in 1986 kocht, bevond het zich in een erbarmelijke staat. Het stond al meer dan tien jaar leeg, door de scheuren in de muren overgeleverd aan de grillen van de natuur. Met stielkennis, een verfrissende aanpak en met heel veel geduld maakte hij er een bijzonder originele woning van. Het eerste dat Jean-Luc onder handen nam, was de binnenplaats met de garageboxen. De golfplaten werden verwijderd en de betonmuren werden weggekapt, zodat er plaats vrijkwam om twee bomen te planten. Zo zou hij, als alles afgewerkt was, kunnen genieten van het intussen ontwikkelde groen. Een leefbare woonomgeving scheppen, was immers de belangrijkste doelstelling.

Omdat het huis eigenlijk te klein bleek, besloot Stockman om ook het aanpalende huis te kopen, maar niet voordat de oude, zieke buur een geschikte sociale woning gevonden had. Bij de renovatiewerken wou hij niet overhaast te werk gaan. Niet alleen omdat zijn budget eerder beperkt was. Hij wou vooral zijn project op een natuurlijke manier laten groeien en zo iets creëren dat anders was, en waar hij volledig kon achterstaan. ?Schepping heeft tijd nodig”, leerde hij van zijn grote inspirator, Fritz Hundertwasser, de Weense kunstenaar wiens ongewone levensstijl en architectuuropvattingen tot de verbeelding spreken van al wie een andere, ?leefbare” omgeving nastreeft. In zijn manifest uit ’72 schrijft Hundertwasser : ?De mens heeft het recht om zijn behuizing binnen en buiten zelf vorm te geven. Iedere afzonderlijke bewoner draagt die verantwoordelijkheid.” Verder roept hij op om ?de menselijke waardigheid en de harmonie tussen de natuur en de menselijke maaksels te herstellen. Niet door alles eerst af te breken, maar door veranderingen op strategische punten, zonder veel moeite en financiële middelen. Door zoveel mogelijk onregelmatigheden in de gevel of in het binnenste aan te brengen, kan het huis genezen. Het huis begint te leven”. Dit is de opdracht voor wat hij noemt de ?architectuurdokter”.

De invloed van Hundertwasser is het duidelijkst in de achtergevel die op het zuiden gericht is. Terwijl de meeste mensen vooral de gevel aan de straatkant verzorgen, leek het Jean-Luc veel logischer om van de achtergevel iets bijzonders te maken. Hier bevindt zich immers de grote binnenplaats, omgeven door groen. Hier schijnt ook de meeste zon.

De buitenkant van het huis schilderde Jean-Luc Stockman volledig in cadmium-rood. Het oorspronkelijke, banaal rechthoekige venster bouwde hij om tot een fantasierijk raamwerk met gebogen vormen, afgeboord met groenkleurige stenen. Ter hoogte van het raam, over de hele muur, loopt als een golfslag een afwisselend blauw-wit gekleurde mozaïekdecoratie. De erotische figuurtjes waarmee de zijkant van het huis versierd is, geeft het geheel een ludiek accent.

In de smalle gang, met de trap die naar de eerste verdieping leidt, wordt de aandacht getrokken door de originele spuigaten met in lood gevatte glasramen. Boven aangekomen, komt men in de L-vormige leefruimte, met keuken en woonkamer. De speciaal voor de beschikbare ruimte ontworpen gele keuken herinnert aan de rechtlijnige wereld van Jean-Lucs andere inspiratiebron : het stripverhaal. De soms zeer ongewone steden en andere vreemdsoortige constructies die in beeldverhalen voorkomen, brengen hem vaak op leuke ideeën voor zijn eigen huis.

In de woonkamer heerst een gezellige slordigheid. De architectuurdokter gaat regelmatig rondsnuffelen op de rommelmarkt. Interessante en ongewone spullen, die veelal iets met scheepvaart of verre reizen te maken hebben, krijgen hier tussen de meubels van Le Corbusier een (gelijk)waardige plaats. De tweede deur die op de gang uitkwam, heeft Jean-Luc weggehaald en vervangen door een glazen doorkijkkast, waarin de vele treintjes als in een vitrine tentoongesteld staan. De gitaren en andere, soms exotische snaarinstrumenten die overal lijken te staan, verraden de muzikant in hem. Alles, van het muurbrede boekenrek, de stalen tv-kast tot de glaspartij rond de wenteltrap, is gemaakt uit recuperatiemateriaal. Met kant-en-klare materialen kan je volgens Jean-Luc niet werken : het is dode materie die al zijn creativiteit verloren heeft.

Zijn concept wordt perfect geïllustreerd door de wenteltrap. De rechtlijnigheid van de stalen constructie werd doorbroken door de trapleuning die gemaakt is van boomtakken. Ze zijn zo geplaatst dat men de indruk krijgt dat ze doorheen de muren groeien. In de slaapkamer wordt een gevoel van intimiteit en geborgenheid gecreëerd door het koepelvormige plafond. Het is gevormd door onder het bestaande dak een gebogen geraamte te maken dat afgewerkt is met buigbare platen. De kamer is helemaal blauw gespoten en versierd met heldere sterren, zodat je de indruk hebt te slapen onder de blote hemel.

Hundertwasser zou ongetwijfeld trots zijn : dit huis lijkt een zinnelijke oase in de dorre, rechtlijnige stadswoestijn.

Omdat een huis moet leven, werkt Jean-Luc Stockman liefst met recuperatiemateriaal. In de living staan meubelen van Le Corbusier en vondsten van de rommelmarkt, treintjes en muziekinstrumenten broederlijk naast elkaar.

De fantasiewereld van stripverhalen bracht Stockman op het idee voor de speciaal ontworpen felgele keuken.

In de slaapkamer wordt een sfeer van intimiteit gecreëerd door het koepelvormige plafond, bezaaid met sterren.

In de achtergevel is de invloed van Hundertwasser het duidelijkst : het banale venster werd omgebouwd tot een fantasierijk gebogen raam. Over de muur loopt een blauw-witte golvende mozaïekboord. Erotische figuurtjes en maskertjes zorgen voor een ludiek accent.