Druiven zijn de nieuwste hype in de cosmetica. Ze hebben sterke antioxidanteigenschappen en zouden veel krachtiger zijn dan de klassieke vitamine C en E.

Een bord druiven of een goed glas wijn is niet alleen goed voor de cholesterol, maar zou ook de huidveroudering afremmen. Testen in vitro toonden aan dat polyfenolen, bepaalde moleculen in het vel en de pitten van de druif, een zeer efficiënte bescherming bieden tegen vrije radicalen. Vrije radicalen zijn onstabiele molecules in de verschillende huidlagen die cellen (onder andere DNA) aanvallen en beschadigen. De cellen reproduceren hun beschadigde informatie steeds opnieuw, waardoor de huid aftakelt en veroudert.

Antioxidanten hebben hier een belangrijke functie: dankzij hun moleculaire structuur trekken zij vrije radicalen aan en maken ze hen onschadelijk. De meest gekende voorbeelden zijn vitamine C en E. Maar polyfenolen blijken nog veel krachtiger te zijn. Ze zitten in druiven, groene thee, wijn, granen, groente en fruit. En sinds kort zijn ze ook in cosmetica verwerkt. Er bestaan zelfs complete productlijnen op basis van druiven, zoals het Franse Caudalie en het Amerikaanse Uvevita.

Caudalie bracht als eerste in 1994 drie gelaatscrèmes uit op basis van druivenpitten. Ondertussen telt het gamma dertien producten, waaronder enkele voor het lichaam. Het merk heeft zijn eigen spa, Les Sources de Caudalie, op een wijndomein in Bordeaux, waar schoonheidsbehandelingen zoals massages met druivenpitolie worden aangeboden. De producten zijn echter (nog) niet in België te koop, evenmin als die van Uvavita, de verzorgingslijn van Roman Coppola, zoon van de beroemde regisseur Francis Ford. Samen met enkele vrienden kwam hij een jaar of drie geleden op het idee om schoonheidsproducten te maken op basis van de druiven van Coppola’s eigen wijngaard en die van naburige wijnmakers in Nappa Valley, Californië.

Polyfenolen uit druivenpitextracten zitten ook in Hydramythic (crème 50 ml: 2250 fr., fluïde 30 ml: 1890 fr.) van Guerlain, de zonneproducten van Christian Dior (vanaf 895 fr.), het beschermend serum Ceramide Herbal (30 capsules: 1230 fr.) van Elizabeth Arden, dagcrème Daywear SPF 15 (crème 50 ml: 1390 fr., emulsie: 1350 fr.) van Estée Lauder, en in Lancômes nieuwste dagcrème Vinéfit SPF 8 (crème in tube 30 ml: 990 fr., in pot 50 ml: 1490 fr., fluïde pompflacon 50 ml: 1490 fr.).

Maakt het uit welke druivensoort er gebruikt wordt? Volgens Edith Clar, directeur communicatie voor Lancôme, doet het er wel degelijk toe: “Zoetere wijnen zijn de rijkste, ze bevatten bijvoorbeeld hogere concentraties suikers. We hebben verschillende soorten onderzocht en uiteindelijk twee types witte druiven overgehouden, die makkelijk te bewerken zijn en een hoog gehalte aan polyfenolen bevatten.” Lancôme heeft ze voornamelijk in de Bourgogne gevonden. Uvavita gebruikt enkel druiven uit eigen streek, terwijl Caudalie zweert bij een exclusieve combinatie van bordeaux, bourgogne, champagne, Alsace en Languedoc-Rousillon.

De meeste merken werken alleen met de pitten, terwijl Lancôme bijna alles van de druif gebruikt: het vruchtvlees levert verschillende mineralen, suikers en vitamine B5, de pitten bevatten essentiële vetzuren die de epidermis verstevigen en natuurlijk ook polyfenolen, die ook in het vel en de rist zitten.

Zijn druiven de nieuwe wonderingrediënten die ons eeuwig jong zullen houden? De resultaten van testen in vitro zien er alvast veelbelovend uit en het is een mooie theorie, maar dokter Maselis, dermatoloog, zet toch enkele vraagtekens bij de praktijk: “Testen in vitro toonden aan dat de polyfenolen inderdaad een krachtiger antioxidant zijn dan vitamine C en E. Maar of dat ook geldt in vivo is nog niet bewezen.” Maselis legt verder uit: “De moleculaire structuur van zowel de twee vitamines als van polyfenolen is complex en raakt niet zomaar door de huidbarrière. Met de vitamines is het via kunstgrepen gelukt ze min of meer ter plaatse te krijgen, maar het is nog niet zo zeker of deze stoffen na alle manipulaties lokaal nog wel zo actief zijn. Van polyfenolen is er nog minder, zeg maar haast geen wetenschappelijke zekerheid dat ze werken ín de huid.”

In hoeverre de huid bepaalde ingrediënten opneemt, blijft dus een eeuwige discussie tussen dermatologen en cosmeticafabrikanten. De efficiëntie van orale inname is volgens Maselis wel bewezen, maar de effecten van het aanbrengen op de huid van crèmes met polyfenolen zijn nog niet wetenschappelijk bevestigd. De tijd zal het uitwijzen.

Wonderen bestaan niet, maar drinken en smeren geven ons alvast het gevoel een stap dichter bij de eeuwige jeugd te staan. Efficiënt is de crème die een zonnefilter bevat of vitamine A-zuur, tot op vandaag nog altijd het beste middel tegen huidveroudering.

Sofie Albrecht / Illustratie Kristina Ruell