Toen mijn moeder 50 werd, was ze in mijn ogen een oude vrouw. Niet alleen in mijn ogen, ook in haar denken en doen. Zij begon aan een fase in haar leven die niets opwindends of nieuws meer zou bevatten. Een periode die weliswaar nog bijna 30 jaar zou duren. Een collega van me begint op haar 48ste aan een nieuwe carrière in het buitenland. Miet Smet die de 50 gepasseerd is, werd onlangs voor het eerst serieus genoemd als een van de mogelijke opvolgers van eerste minister Jean-Luc Dehaene.

De Ierse ex-president Mary Robinson belooft een VN-commissaris voor mensenrechten te worden die van zich zal laten horen. Europees commissaris Emma Bonino trotseerde op een moedige manier de religieuze vrouwenhaat van de Taliban in Afghanistan, slechts één staaltje van haar veelal non-conformistisch optreden. Koningin Paola, die tot voor een paar jaar een rustig leven leidde tussen haar rozen, wordt op haar 60ste in haar openbare rol gedwongen mee bemiddelaarster te spelen tussen het ontevreden witte volk en de traag en ondoorzichtig malende bureaucratie. Hillary Rodham Clinton, die eind oktober 50 werd, zoekt met vallen en opstaan een nieuwe inhoud voor de functie van first lady. Binnenlands gestrand op haar hervorming van de gezondheidszorg, aarzelt ze bijvoorbeeld niet om in Peking publiek de Chinezen te kapittelen over de mensenrechten.

Oudere vrouwen, degenen die tot de babyboom-generatie behoren, een van de meest feministische van deze eeuw, zijn op dit moment prominent aanwezig in de hoogste regionen van het maatschappelijk gebeuren. Maar tegelijkertijd zijn er vrouwelijke bedrijfsleiders, dertigers en jonge veertigers, die publiek verkondigen zich uit de ratrace terug te trekken om zich aan hun jonge kinderen te wijden. Iets wat die babyboomers als een totale nederlaag zouden ervaren hebben, zien deze jongere vrouwen als een consecratie, als het vieren van een nieuw soort egoïsme. Ze hoeven niet zo nodig te presteren tot ze erbij neervallen.

Het is een moeilijke keuze geweest voor vrouwen van de generatie die nu rond de 50 draait. Eindelijk bereikten ze dat het voor hen, net als voor mannen, normaal werd gevonden dat hun identiteit voor een groot deel werd bepaald door wat ze professioneel gerealiseerd hebben. Maar tegelijkertijd bleven degenen die moeder werden hun gezin hoog op de waardeschaal zetten. Wat maakt dat hun leven over het algemeen zwaarder en ingewikkelder is geweest dan dat van de mannen met wie ze leven en werken. Om het met een gemeenplaats uit te drukken : het bleef voor hen rijden en omzien, terwijl de mannen van hun generatie volle vaart vooruit konden blijven gaan. Vandaar ook allicht dat voor veel van de voortreksters de carrière pas echt een vlucht kon nemen toen de kinderen groter en de zorgen kleiner werden.

Jonge vrouwen krijgen tegenwoordig hun kinderen later, hebben voordien meestal al volop van het professionele leven geproefd en ook sneller de beperktheid van materiële of beroepsmatige successen gemeten. Ze hebben vaak met verbazing en medelijden gekeken naar hun moeders die tegen een razend tempo leefden en altijd wel ergens voor op de bres moesten.

Wie kan het hen kwalijk nemen dat ze een aantal jaren de tijd willen nemen om te ademen, om volop te zorgen ? Je kunt alleen hopen dat ze niet de deur tegen de neus krijgen als ze na een tijd weer het beroepsleven inwillen. Dat het niet kiezen of delen wordt.

Tessa Vermeiren