Tessa Vermeiren
Tessa Vermeiren Tessa Vermeiren is voormalig hoofdredactrice van Knack Weekend

Ik woon niet in Genk, dus hebben ze mij niet om mijn mening gevraagd over het Fenix-project en het met lovertjes bespoten concept van festive retailing dat daar dreigt op poten gezet te worden. Winkelcentra buiten de stad : een plaag overgewaaid uit de States. Over de mogelijk nare nevenverschijnselen van dat feestelijk winkelconcept reppen de promotoren niet. Niet zo lang geleden was ik in een van die Amerikaanse stadjes waar de wildgroei van de malls errond, een dodelijk effect had op het centrum. In het hart van Chattanooga kon je na zeven uur ’s avonds geen open restaurant meer vinden, de vroegere winkelstraten lagen er verwaarloosd bij met dichtgetimmerde etalages. Het zou een gezellig stadje als Hasselt kunnen overkomen.

Wie vraagt, buiten de projectontwikkelaars, om nog meer van die shoppingmonsters in miniatuur-België ? Ruimte en afstand zijn hier lichtjes anders berekend dan in de States. En het argument dat er werkgelegenheid geschapen wordt, lijkt me op lange termijn gezien niet ernstig. Op een kleine vijver kan niet onbeperkt gevist worden, zaken verplaatsen zich gewoon.

In de buurt van de stad waar ik woon, hebben we sinds een paar jaar zo’n spetterend Amerikaans geïnspireerd Shopping Centre. Op zaterdag veroorzaakt het gigantische verkeersopstoppingen, de bij aanvang aangelegde parkings zijn natuurlijk al lang niet meer voldoende. De hel verlichte overdekte winkelgalerijen moeten een surrogaat vormen voor de stad waarvan al dan niet moedwillig rondgebazuind wordt dat het er gevaarlijk is. Een oudere dame uit mijn familie, die niet meer mobiel is, is er heilig van overtuigd dat je in de straten van Antwerpen, waar ze zelf woont, elke dag je leven riskeert. Dat heeft ze van de televisie en de kranten. Shopping malls bieden zich aan als veilige havens voor bange mensen. Een keer binnen merk je niets meer van de buitenwereld. Je wordt opgezogen in een suikerspin, bewaakt door veiligheidsagenten. Buiten de schaarse toegangsdeuren is er geen verbinding met de omgeving. Veilig en berekenbaar avontuur wil het volk, dat heeft Faith Popcorn al een tijd geleden voorspeld. In zo’n shoppingcenter vind je meestal ook een Amerikaanse hamburgertent, een Italiaans en een Mexicaans restaurant, een Franse croissanterie : een nepreis rond de wereld. Alsof u er zelf geweest was… Surrogaat. Net als de gestroomlijnde zogenaamd groene bungalowparken die overal in Europa hetzelfde zijn, net als Disney World, Warner Bros Movieworld. Ik haat het allemaal uit de grond van mijn hart.

Het enige positieve effect van de winkelfabrieken is dat in de stad zelf meer moeite gedaan wordt om ons daar te houden. Ik voel me als klant weer een beetje meer koning in de grote en kleine straten van mijn stad. Er is daar ook zoveel meer te beleven dan in de marmer- en glastempels. Een stad leeft, een shoppingmall wordt kunstmatig beademd.

Een bloemenwinkel met het trottoir bedolven onder het groen. Een antiekzaak die ook als gebouw geschiedenis uitademt. Een open plein waarop exotische vogels en huismussen elkaar kruisen. Een terras onder een paar bomen waar je de laatste zonnestralen kunt vangen. Een straatmuzikant, een standje van een of andere actiegroep. Dat allemaal samen is het leven en dat vind je niet op industrieterreinen, wel in de stad. Het weefsel werd geweven met draden die eeuwen oud zijn en het valt niet te imiteren.

Tessa Vermeiren

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content