REDACTIE LODEWIJK DELEU

WAANZIN IS EEN SPEL

Maar wat is mooi

niets is bewezen

de intelligentie

zwakt de helderheid af

om hartstochten te ontladen

bij wie schoonheid schenkt.

LACHEN

Ik heb de hele dag gelachen

mijn lach is naar verluidt

het rumoer van mijn tranen

om niet meer te lachen

wanneer ik kijk naar

de vrouw die ik zou willen kennen.

ONSCHULD

Waarom zou je niet slapen

in een bloem

met je ogen in je handen

en dromen

van alles wat schommelt

en hurkt

maar kom toch

in mijn armen

om mij niet meer te zien.

NOU EN

Ik zoek de stilte

te midden van het rumoer

door me zo lang doof te houden

tot

ik het ben.

Francis Picabia. Uit Jan H. Mysjkin, In het teken van de schorpioen– Dada & surrealisme in de Franse poëzie, PoëzieCentrum, 17,50 euro.

ZEEEEND

Ooit meegemaakt, een spelletje scrabble zonder ruzie? Meestal gaat het zo: met de letterblokjes vorm je zeeeend op het bord en dat wordt nog gesmaakt, je buur maakt er zeeeend en van en moet al blikken trotseren waarin ‘profiteur’ staat te lezen. Maar wie daarna probeert weg te komen met zeeeenden ei, krijgt de volle laag. Het zeeeendenei erdopje mag je vergeten, je medespelers kijken dan toch maar liever tv, bovendien is het speelbord te klein. Zulke scènes zijn verleden tijd, nu de Scrabblewoordenlijst ( Van Dale, 14,95 euro) elke discussie in de kiem smoort, het boek somt 130.000 goedgekeurde woorden op van twee tot acht letters. De samenstelling gebeurde op basis van de recentste Van Dale, in samenwerking met de Nederlandse Scrabblebond. Zo blijkt zzz een getolereerd woord, het sluit de indrukwekkende rij af. Je moet er wel een blanco bij inzetten, want een doos bevat maar twee z’s. En is ruzie nu echt uitgesloten? Wie op mijn zeeeend antwoordt met theee, kepe, doorbidt, yennetje of sjedjes moet me wel kunnen uitleggen wat hij of zij bedoelt, anders ga ik wel tv kijken. (IVN)

NETTE MANIEREN

Lang geleden, toen de dieren nog spraken, verschenen er vuistdikke boeken waaruit je leerde wanneer je je handschoenen moest uittrekken en je hoed hoorde af te nemen, wilde je niet als een ‘boerke’ worden geklasseerd. Dat soort etiquette doet het niet meer echt in het tijdperk van Las Ketchup. Hoog tijd dus voor een update van de welgemanierdheid, moeten de auteurs van Stijl is een keuze – etiquette voor de moderne vrouw ( Arena Allure, 17,50 euro) hebben gedacht. Hier geen wurgende beleefdheidsregels als uitgangspunt maar de overtuiging dat goede manieren sexy zijn: “Als je goede manieren hebt, word je vaker voor etentjes uitgenodigd en heb je veel meer vrienden en collega’s die je bewonderen.” Vanuit die simpele vaststelling ondernemen de auteurs een verfrissende zoektocht naar moderne etiquetteregels voor elke situatie, van – niet noodzakelijk in deze volgorde – kantoor over cocktailparty naar slaapkamer. Zelfs de vraag of orale seks tot de verplichtingen van een eerste nacht behoort, wordt met kennis van zaken beantwoord. Achter dat alles schuilt nog een mooie filosofie ook: “Als mensen van verschillende culturen en economische klassen steeds meer met elkaar moeten leven, wordt etiquette een eis van de moderne tijd. Attent gedrag helpt zowel in moreel als in esthetisch opzicht mee aan een betere wereld.” (JPM)

MEDIUM

Spionageromans zijn de jongste jaren meer uitzondering dan regel. Wat valt er nog te zeggen nadat het communistisch systeem in de voormalige Sovjet-Unie in elkaar is gestort? Veel. En dat bewijst de Amerikaan Robert Littell in een machtig spionage-epos van zo’n duizend bladzijden: De machtsfabriek ( Bruna, 34,95 euro). Aan de hand van een paar fictieve personages en heel veel historische figuren maakt hij ons onopvallend deelgenoot van vijftig jaar actuele geschiedenis. Zowel grote politici als Castro en Reagan als spionnen en dubbelspionnen als Kim Philby en James Angleton maken hun opwachting. Op een indrukwekkende manier vertelt hij het verhaal van de afdeling Geheime Operaties van de CIA. We maken alles mee, vanaf de jaren vijftig in Berlijn tot de jaren negentig met de komst van Jeltsin. Het merkwaardige is, dat deze vuistdikke thriller geen ogenblik verveelt. Littell was ooit correspondent voor Newsweek in Moskou en schreef een paar tientallen jaar geleden een aantal spionageverhalen die zo goed waren dat hij al snel de Amerikaanse John Le Carré werd genoemd. Dat is maar gedeeltelijk waar. Littell schrijft minder literair dan zijn Britse collega. Maar hij heeft meer oog voor pittige verhalen. Zo bedachten psychologen van de CIA in volle Koude Oorlog een leuk idee om Russische vrouwen te demoraliseren. Boven de Sovjet-Unie zouden ze pakken grote condooms droppen met de vermelding ‘medium’. (FB)