De schuilplaats, het debuut van de Brits-Maltese Trezza Azzopardi werd meteen genomineerd voor de Booker Prize. Een verhaal over een zelfkantgezin in het troosteloze Cardiff van de jaren ’60, beschreven vanuit het perspectief van de jongste dochter die als baby in een brand de vingers van haar rechterhand verloor. De familiegeschiedenis wordt met vegen geschilderd, telkens met andere personen in de hoofdrol. Hoe rauw het leven aan de zelfkant werkelijk was, komt pas tegen het eind aan het licht. Trezza Azzopardi bouwt met een schijnbare schrale taal een haast ondraaglijke spanning op en brandt beelden op je netvlies, die je niet licht vergeet. (De Bezige Bij, 789 fr.) TV

Koude

Het absolute nulpunt

Is geen kermisattractie of flauwekulstunt

Het is de allerlaagste denkbare temperatuur

En dan mag men wel spreken van bijzonder guur.

(het absolute nulpunt is -273,15° C)

uit: ‘Wis- en natuurkundelyriek’, van Drs. P. en Marjolein Kool. (Nijgh & Van Ditmar, 550 fr.)

Jot piekert. Al dagen, al weken, en al die tijd ervoor. Jot broedt op iets nieuws. Hij wil iets maken, iets bijzonders, iets wat nog niet bestaat. En het moet mooi zijn, zo mooi dat je erbij gaat huilen of lachen.

Tekenaar en schrijver Klaas Verplancke piekerde, dagen, weken en al die tijd ervoor. Hij wilde iets maken, hij broedde op Jot. (Davidsfonds/Infodok, 495 fr., 6+)

Het is na drie uur ’s nachts als een vrouw van middelbare leeftijd op het Venetiaanse Campo Manin rondloopt. Uit haar handtas haalt ze een grote steen en gooit die door het raam van een reiswinkel. De vrouw gaat dan ergens vlakbij rustig zitten. Dat het alarm van de winkel afgaat, hindert haar niet. En als twee politiemannen haar vragen of ze de dader misschien gezien heeft, geeft ze een heel duidelijke beschrijving van zichzelf. Tot een van de agenten haar herkent: ze is Paola, de vrouw van commissaris Guido Brunetti. Fatalità is de achtste misdaadroman van de Amerikaanse schrijfster Donna Leon. Met Brunetti creëerde ze een innemende, sceptische en onkreukbare politieman. Door de protestactie van zijn vrouw krijgt hij het moeilijk. Paola vertelt hem dat ze de steen gooide omdat de reiswinkel seksreizen organiseert en dat daarbij kinderen betrokken zijn. Maar Brunetti vindt dat geen reden om het recht in eigen hand te nemen. Als de baas van de reiswinkel ook nog vermoord wordt, is Paola de eerste verdachte. De carrière van Brunetti staat op het spel.

Leon schrijft mooie, elegante en intelligente misdaadverhalen. Weinig geweld, veel interesse voor de personages, en Venetië steeds op de achtergrond. (De Boekerij, 585 fr.) FB

Rembrandt had eens een portret onder handen van een echtpaar met kinderen. Terwijl hij eraan werkte, overleed plots een aap die hij in huis had. Omdat Rembrandt geen ander doek bij de hand had, besloot hij de aap te schilderen op het familieportret. Dit was zeer tegen de zin van de opdrachtgevers, “niet willende dat hunnen pourtretten by dat van een afschuwelycken stervenden aap zouden te pronk staan.” Rembrandt was echter zozeer gesteld op de uitbeelding van zijn huisdier, dat hij het doek liever onvoltooid bij zich hield dan het naar de wens van de opdrachtgevers over te schilderen.

De aap van Rembrandt krioelt van dit soort anekdotes over circa 450 kunstenaars uit 25 eeuwen westerse kunstgeschiedenis. Antoon Erftemeijer, kunsthistoricus, deed er tien jaar over om ze bijeen te sprokkelen. (Becht, 1398 fr.)

Waar huisvlijt toe kan leiden: in 1987 begint de fotograaf Petter Hegre (Noorwegen, ex-assistent van Richard Avedon) zijn IJslandse vrouw Svanborg te kieken op een manier waarop wel meerdere echtgenoten hun eega willen schieten, zij het veelal in hun dromen. Hegre neemt zo’n 5000 snapshots van haar, vooral in de slaap- en badkamer. Het zijn het soort beelden die liefdesrelaties eigen zijn, momentopnames die ingegeven zijn door lust en fascinatie: elke prent focust tegelijk op het gezicht, de borsten en de vulva van Svanborg, volstrekt ongecensureerd (kijk, daar verdwijnt een fles, kijk, daar vloeit een plasje, kijk, daar likt een verder anonieme tweede vrouw). De favoriete beelden van het echtpaar staan nu gebundeld in Mijn Vrouw, een project dat ze beiden beschouwen als een werk van wederzijdse liefde. Zo komt het enigszins over, maar een honderdtal pagina’s vol Svanborgs edele delen zijn van het goede veel te veel. Hegre zelf blijft verdacht vaak buiten schot, maar misschien is deel twee, ‘Mijn Man’ dan, voor later. (Stichting Kunstboek, 1595 fr.) PdP

Griet Schrauwen