Nogal wat beeldende kunstenaars en kunstverzamelaars kennen het dorpje Saignon in de Franse Luberon. Dat heeft alles te maken met de artistieke gastvrijheid van Kamila Regent en Pierre Jaccaud.

Saignon ligt op een heuvel naast Apt, een kleine, minder toeristische provinciestad in de Provence. Het dorp is pittoresk, want het is een oude versterking op een puntige rots. Het is lang niet de enige bezienswaardigheid in de streek van de Luberon waar er wel meer schilderachtige dorpen zijn. Maar Saignon heeft op artistiek gebied iets bijzonders te bieden, namelijk de Chambre de séjour avec vue, demeure d’art et d’hôtes. Dat klinkt een beetje ouderwets en plechtig, maar het is een perfecte benaming voor een plek waar de hedendaagse kunst ‘opborrelt’. Letterlijk bijna, want in de tuin is er zelfs een ‘artistieke bron’. Maar daarover straks meer.

Vanbuiten ziet het pand eruit als elk ander landelijk Provençaals huis. Binnen word je echter meteen verrast door de talrijke installaties op muren, vloeren en plafonds. Dit artistieke gastenhuis werd iets meer dan tien jaar geleden geopend door de Poolse Kamila Regent en de Fransman Pierre Jaccaud, die ooit in Brussel woonden. Kamila runde er een kunstgalerie en Pierre was scenograaf bij het bekende Franstalige theater Atelier Saint-Anne. “Toen mijn job in het Brusselse theater erop zat hebben we België verlaten en dachten eraan iets te doen met literatuur. Gezien mijn ouders in de Provence wonen, trokken we zuidwaarts. Via een vriend kwamen we in dit dorp terecht waar Kamila besliste een klein huis te kopen om een kunstgalerie in te richten. Na een half jaar groeide het idee om er een kunstenaarsverblijf van te maken. We beschikten immers over enkele leuke kamers met een prachtig uitzicht over de vallei, vandaar de benaming chambre de séjour avec vue.”

Maar na een half jaar kwam er aan de rand van het dorp een groter huis te koop, het huidige pand waarin Kamila en Pierre wonen. In dit ruimere huis konden ze hun initiatief volledig uitbouwen. Pierre : “Het idee was om er een echte biotoop voor kunstenaars van te maken, die hier komen werken.” “Ze krijgen uiteraard een atelier ter beschikking dat ze op onze uitnodiging kunnen gebruiken”, legt Kamila uit. “Ze huren de ruimte dus niet. Wij treden op als mecenassen, we geven hen logies, koken voor hen en betalen zelfs hun materiaal om te werken. Nadien kunnen we hun werken verkopen.”

Artistieke symbiose

Daarnaast is er in het huis ook een chambre d’hôtes voor mensen die gewoon van kunst houden. “Hier komen bijvoorbeeld nogal wat verzamelaars logeren”, vertelt Kamila. “Ze vinden net die aanwezigheid van de kunstenaars, met wie ze de eettafel delen, heel erg boeiend.” Maar die artistieke symbiose gaat veel dieper. Het huis zelf is één grote installatie van kunstwerken. Bij het binnenstappen let je daar niet meteen op. Maar dat duurt niet lang, want overal is wel wat te zien. Veel kunstenaars hebben iets gedaan met de ruimte zelf. “Zoals het wintersalon waar Gerard De Reyn op de schouw de gestes van een beeldhouwer heeft gereproduceerd, of de installatie Nuages van Frank Morzuch die voor de doorkijk naar de galerie hangt”, zegt Kamila terwijl ze ons rondleidt. “In de tuin heeft Jean-Pierre Brazs een bron en een beekje gemaakt. Die bieden we dus ook ’te koop’ aan. Natuurlijk gaan we voor de eventuele koper deze bron niet uitgraven. De bedoeling is dat Brazs bij de geïnteresseerde een dergelijk kunstwerk komt installeren in de tuin.”

Buiten de gewone wereld

Het gebouw is vrij omvangrijk en telt een wirwar van gangen, trappen en kamers, waarvan een deel als atelier wordt gebruikt. Overal zijn beelden en schilderijen te zien, zelfs in de donkerste delen van het huis. Maar het pand lijkt nergens op een ‘gewone’ kunstgalerie. Beneden is er wel een kleine tentoonstellingsruimte waar de werken echt worden geëxposeerd, maar daar komt bijna niemand. Het gebouw is dus een zelden geziene integratie van hedendaagse kunst. Het doet een beetje denken aan een oud klooster waar je bij het binnenstappen het gevoel krijgt dat je de gewone buitenwereld verlaat. Helemaal gaat de vergelijking niet op, want hier hangt eerder een ontspannen dan een sacrale sfeer en er wordt flink getafeld, in het wintersalon of, als het even kan, in de tuin.

Overdag werken de kunstenaars in hun atelier en ’s avonds zit iedereen samen aan tafel. Dan blijkt de idyllische tuin een inspirerende plek.

Het initiatief van Kamila en Pierre bestaat nu ruim tien jaar. Tientallen kunstenaars uit binnen- en buitenland, onder wie ook Vlamingen, waren er al te gast. Intussen is de kring van gegadigden wat verruimd door niet alleen beeldende kunstenaars aan te trekken. “Er komen ook curators van tentoonstellingen en schrijvers. Dat is niet onlogisch,” zegt Pierre, “omdat de hedendaagse beeldende kunst zich ook tot een soort literatuur heeft ontwikkeld. Veel installaties zijn immers van literaire aard.”

Door Piet Swimberghe / FOTO’S Jan Verlinde