Precies acht weken had Raf Simons in de lente van 2012 om zijn eerste haute-couturecollectie voor Dior te ontwerpen. Een zenuwslopend proces dat de Franse filmmaker Frédéric Tcheng (37) vastlegde in Dior and I : een beklijvend emancipatieverhaal van een ontwerper die zijn eigen stempel moet drukken op een legendarisch modehuis – beelden en citaten van Christian Dior zelf geven de prent Hitchcockachtige trekjes – maar ook een ode aan de petits mains in witte jassen die Simons’ visie naar de catwalk vertalen. “Het was nooit mijn bedoeling om alleen een film over Raf te maken”, zegt Tcheng. “Voor mij ging het altijd om een ensemblefilm die de menselijke relaties in de naaiateliers blootlegt.”
Net als Dior zelf, is ook Raf Simons erg mediaschuw. Hoe won u zijn vertrouwen ?
Frédéric Tcheng : Raf beseft goed dat bekend zijn het contact met je omgeving verandert, en dat je al snel een monster creëert waarover je geen enkele controle hebt. Aanvankelijk was hij dan ook radicaal tegen het idee. Pas nadat ik hem een lange brief schreef, stemde hij toe met een proefperiode van een week. Van verkennende gesprekken was geen sprake : onze eerste ontmoeting vond plaats op de eerste draaidag. Dat hij diezelfde dag voor het eerst kennismaakte met de werknemers van de ateliers, maakte het moment eens zo bijzonder.
Waarom prikkelde zijn aanstelling zo uw verbeelding ?
Ik zou deze film niet gemaakt hebben als Dior voor een andere ontwerper had gekozen. Als futuristische minimalist die nooit haute couture gemaakt had, was Raf voor velen een verrassing, maar ik zag meteen een spanning tussen zijn wereld en die van Dior. Zijn aanstelling bood me ook een kans om de modewereld van een andere, vaak onderbelichte kant te tonen. Vanuit het heden, niet als een terugblik, maar ook omdat Raf mode op een intellectuele manier benadert, haast als een beeldend kunstenaar. Veel modedocumentaires focussen op het glamoureuze aspect, de celebrity’s en de excentriciteit van het hele gebeuren, terwijl ik wilde inzoomen op de artistieke kant, weg van alle clichés.
Hoe verklaart u de enorme toename van het aantal mode-documentaires ?
Naast de democratisering van de mode en het feit dat de sociale netwerken modehuizen tot meer transparantie dwingen, spelen ook de technische mogelijkheden een rol. Kleine filmploegen en kleine camera’s laten je toe om discreet te werk te gaan en dat was ook nodig in dit geval. Meer medewerkers en intimiderend grote camera’s lopen in zulke kleine naaiateliers alleen maar in de weg, en maken elke vorm van intimiteit onmogelijk. Bovendien bleven de ateliers de hele tijd doorwerken. Zeker de laatste dagen werden we meermaals weggestuurd omdat we het personeelsleden te lang van hun werk hielden.
De film toont ook de discussies en spanningen achter de schermen. Hoe groot was de inmenging van het modehuis zelf ?
Dior hield van mijn bijdrage aan de documentaire over Diana Vreeland (zie kader) en wilde na het dramatische vertrek van John Galliano inkijk geven in de werking van de ateliers. Een steriele bedrijfs- of promotiefilm en interviews met boegbeelden spraken me totaal niet aan, en dus gingen er aan het project lange gesprekken vooraf. Bovendien behoud ik onder de Franse wetgeving de morele rechten op de film. Mede daardoor is het de persoonlijke en intieme prent geworden die ik voor ogen had. In zekere zin herken ik me in de positie van Raf. Net zoals hij een evenwicht moest vinden tussen zijn respect voor de tradities en codes van het huis en zijn eigen visie, moest ik als filmmaker ook balanceren tussen mijn bewondering voor de mensen die ik registreerde en het verhaal dat ik wilde vertellen.
Dior and I is vanaf deze week in de bioscoop te zien en beschikbaar op iTunes, Google Play, UniversCiné en de meeste VOD-platformen. Info : www.diorandimovie.com.
10 niet te missen modedocumentaires
1. Unzipped (1995)
Supermodellen, glamour en stress : de voorbereidingen van Isaac Mizrahi’s wintercollectie in 1994 schragen dit destijds zeldzame portret van de modewereld.
2. Valentino : The Last Emperor (2008)
Meer dan Valentino’s laatste haute-couturecollectie is het zijn (komische) band met rechterhand Giancarlo Giammetti die bijblijft in deze docu. Tot afgrijzen van de heren zelf.
3. The September Issue (2009)
Hoofdredactrice Anna Wintour blijft een ijskoningin in deze docu over de Amerikaanse Vogue, gelukkig is er nog creatief directeur Grace Coddington.
4. L’Amour Fou (2010)
Van alle docu’s over Yves Saint Laurent haalde enkel deze door rechterhand Pierre Bergé gedragen terugblik op een samenwerking van vijftig jaar de zalen. Romantische zielen zijn gewaarschuwd.
5. Diana Vreeland : The Eye Has to Travel (2011)
Tcheng regisseerde mee deze stijlvolle en bejubelde docu over de legendarische modegoeroe Diana Vreeland en haar lange carrière bij Harper’s Bazaar en de Amerikaanse Vogue.
6. Mademoiselle C (2013)
Op stap met Carine Roitfeld, die van 2001 tot 2011 de Franse Vogue aanvoerde en dan naar New York trok om het magazine CR Fashion te lanceren.
7. Scatter My Ashes at Bergdorf’s (2013)
Regisseur Matthew Miele draait momenteel een docu over juwelier Tiffany. Hier verkent hij de coulissen van de New Yorkse winkeltempel Bergdorf Goodman.
8. Iris (2014)
Een inspirerende prent over de flamboyante Amerikaanse onderneemster Iris Apfel (93), een zelfverklaarde ‘geriatrische starlet’.
9. The Artist Is Absent (2015)
Webshop Yoox produceerde deze kortfilm over Martin Margiela. De Greta Garbo van de mode komt niet in beeld, zijn collega’s wel. Te zien op de site van Yoox.
10. The True Cost (2015)
Mevrouw Colin Firth coproduceerde deze controver-siële, want ongenuanceerde docu over de tol van fast fashion, dit jaar vertoond in Cannes. Een Belgische verschijningsdatum is nog niet bekend.
WIM DENOLF
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
