Zo lang als ik mij kan herinneren, sinds de tijd dat de dieren kweeperenconfituur maakten, heb ik een afkeer van boeken à la De Celestijnse Belofte en recenter The Secret. Om de tien jaar ongeveer sluipt dezelfde boodschap, verpakt in een nieuw wollen jasje, de bestsellerlijsten binnen om die vervolgens maandenlang te teisteren. Miljoenen exemplaren gaan dan over de toonbank, gekocht door mensen die niet honderd procent blij zijn met hun leven en daar verandering in hopen te brengen met het lezen van een boek over de kracht van positief denken.

Resilience daarentegen, zoals veerkracht net iets pittiger klinkt in het Engels, daar ben ik sinds jaar en dag een grote bewonderaar van. Van Dale, geroemd om zijn behendigheid om woorden van divers pluimage helder te omschrijven (probeer het zelf maar eens met pakweg spionkop,tartufferie of oorlel), legt veerkracht uit als : ?algemene eigenschap der lichamen om de vorige stand weer in te nemen, nadat de delen ten opzichte van elkaar gedrukt, gerekt, gedraaid, gewrongen enz. zijn geweest.”

Gerekt, gedraaid, gewrongen. Is dat niet precies hoe wij ons voelen als het leven ons een peer heeft gestoofd, als we ons werk zijn kwijtgespeeld en ons lief ons bedroog met de taxidermist van om de hoek, en we dientengevolge van ellende liggen te krullen op de badkamermat ? Veerkracht hebben we dan nodig, die ‘algemene eigenschap’ die misschien nog begerenswaardiger is dan succes. Hoe aantrekkelijk ook, succes steekt de ogen uit en verveelt snel. Inspirerend wordt het pas echt wanneer iemand tegen het canvas gaat door een opeenvolging van slagen onder en boven de gordel, van zeldzame ziektes en raadselachtige aandoeningen – maar dan toch weer overeind krabbelt, het stof van zijn kleren slaat en grijnst naar de zon, Alive neuriënd van Pearl Jam.

Mensen die die kunst verstaan, zijn de helden van alle tijden, de giganten naar wie wij opkijken en met wie wij ons graag vereenzelvigen. Omdat we weten dat hun ongeluk ons te allen tijde zelf kan overvallen – in welk geval wij hopen op onze beurt zoveel moed en veerkracht aan de dag te kunnen leggen.

Op de keper beschouwd, vind ik de mensheid als geheel al redelijk dapper en veerkrachtig. Tenslotte lopen wij met zijn allen, ruggelings en geblinddoekt, een toekomst in waarvan elke seconde de macht heeft alles weg te vagen waaraan wij gehecht zijn. Dat achterwaarts het duister inlopen, doen we meestal ook nog eens tamelijk blij en zonder morren. We twitteren en tooien de kerstboom terwijl we in de dagen zitten opgesloten, als weerloze organismen tussen schijfjes glas in een laboratorium vol pipetten, koelvingers en maatkolven, dienstig voor geheimzinnige experimenten waarvan we maar zelden het nut vatten.

Onlangs, tijdens een van mijn strooptochten langs de voedselrijke baaien van het internet, botste ik op www.bombsight.org op een intrigerend plan van Londen. Het stelde de stad voor tijdens de Blitz, toen Hitlers bommenwerpers Engeland op de knieën probeerden te dwingen. Het plan was bezaaid met rode landkaartspelden, elke stip stelde een bom voor die daar in WOII was gedropt. ?Het is verbazingwekkend dat Londen de aanvallen heeft overleefd”, verklaarde een onderzoekster en dat kon je alleen maar beamen, als je het aantal stippen zag. Geen plein, geen straat of steeg bleef van voltreffers gespaard. Twintigduizend mensen werden gedood, meer dan 1,4 miljoen verloren het dak boven hun hoofd. Al die bommen, al die ellende waarvan mensen zich herstelden met een vanzelfsprekendheid die aan het onbetamelijke grenst. Je staat er niet meer bij stil, als je door Portobello Road of langs Battersea Power Station wandelt : dat haast op elke straathoek, nog geen mensenleven geleden, mannen, vrouwen, kinderen en kanarievogels van onder het puin zijn gehaald – zoals ook in Kortrijk, Antwerpen of Merelbeke.

Over puin gesproken : als u dit leest, is eindelijk het uur der waarheid aangebroken voor de voorspellingen van zonne-uitbarstingen, planeetsamenstanden en de kalender van Maya’s als Maya de Bij en Maya Detiège. Ik zal een weinig zenuwachtig zijn die eenentwintigste december, omdat iets vanzelf al een soort kracht krijgt als maar genoeg mensen er bang voor zijn. Daarna echter zijn we voorgoed van die vervloekte datum af. Ik heb er het volste vertrouwen in dat de wereld verderkachelt, even vrolijk en rechtschapen als anders.

En dan tuimelen we halsoverkop 2013 in, een jaar dat nog spannender belooft te worden dan het voorgaande en waarin ik iedereen elke dag veel zon toewens en bergen van geluk, een heel jaar aan een stuk, gouden dagen die vreugde en vriendschap dragen en niets dat je in de winkel koopt, maar dat wat je stilletjes hoopt – om de kaarten die ik zelf al kreeg maar eens te samplen.

En veerkracht, natuurlijk.

Dat bovenal.

jp.mulders@skynet.be

Jean-Paul Mulders

Gerekt, gedraaid, gewrongen. Is dat niet precies hoe wij ons voelen als het leven ons een peer heeft gestoofd ?