Met de tentoonstelling ‘Isolated Rowhouses’ plaatst fotograaf Roel Jacobs een typisch Belgisch fenomeen voor het voetlicht. Bizar en fascinerend tegelijkertijd.

:: De tentoonstelling ‘Isolated Rowhouses’ loopt van 15 april tot 15 mei In de Galerie van het Fotomuseum in Antwerpen, Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, 03 242 93 00, www.fotomuseum.be

Te midden van de akkers staat een huis. Geen hoeve zoals je zou verwachten, maar een steedse rijtjeswoning. Totaal verloren in het platteland. GeĆÆsoleerd, want andere huizen zijn in geen velden of wegen te bespeuren. “De absurditeit ervan fascineert mij”, zegt fotograaf RoelJacobs (Ā°1943). Vervreemding, tijd en vergankelijkheid zijn thema’s die vaker in zijn werk opduiken. Driehonderd huizen heeft hij voor dit project gefotografeerd. Zowat een tiende daarvan toont hij nu in de compacte tentoonstelling Isolated Rowhouses. Een idee dat jaren geleden ontkiemde met de foto van een enkel huis.

Jacobs : “Als kunstenaar ben ik geĆÆnteresseerd in de gelijktijdige aanwezigheid van de dingen. Daarom ben ik in dit geval deze ‘bizarre’ huizen gaan fotograferen. Ik ben er nog steeds mee bezig overigens. Zij schijnen geen verband te hebben met hun omgeving. Tegelijkertijd fotografeer ik met dezelfde lens details uit de omgeving, die ook geen relatie aangaan met deze huizen. Vreemden voor elkaar. Of niet ? Die absurditeit fascineert mij. Het lijkt alsof surrealisme in BelgiĆ« nooit veraf is. Het gekke is dat ik dit heb gevonden in hĆ©Ć©l BelgiĆ«, behalve Luxemburg en in mindere mate in Limburg. En het zijn allemaal arbeiderswoningen Ć» vier Ć  vijf meter breed. Rijtjeshuizen die zo uit de stad lijken te komen, maar hier midden in het veld verloren staan.”

Hoe komen die huizen daar ? Waarom zijn ze daar zo plompverloren neergezet ? Aanvankelijk vermoedde Jacobs een verband met een ander typisch Belgisch trekje : het omzeilen van de wet. “Maar de uitleg is veel simpeler : men wilde gewoon een huis zoals in de stad. Alleen is er nooit over nagedacht hoe zo’n huis staat ten opzichte van zijn omgeving. Het staat daar, punt. Als een eiland tussen de omgeploegde akkers. De meeste huizen dateren van de eerste helft van de twintigste eeuw, toen waren er nog geen architecten. Tenminste, het beroep werd nog niet erkend en men was nog niet verplicht om te bouwen met een architect. Elke gevel is bijgevolg anders. Ze zijn allemaal apart, individueel ingevuld.”

“Kenmerkend zijn dan weer de twee blinde zijgevels, totaal zinloos. Soms is er achteraf toch een raam in geplaatst, soms is er een bijgebouwtje tegen gezet. Of er hangen grote reclamepanelen, kwestie van van de nood een deugd te maken.”

Jacobs werkt met duidelijk afgelijnde concepten, zowel inhoudelijk als fotografisch : “Ik probeer bij ieder project de middelen te bedenken om het zo goed mogelijk weer te geven. Hier vond ik het belangrijk om mezelf achteruit te stellen en er geen persoonlijke stijl op te drukken. Ik houd ervan om naar die huizen te kijken en ze in hun waarde te laten. Daarom heb ik ze bewust gefotografeerd in de herfst en de winter, dan is er geen vegetatie die de aandacht kan afleiden. Bovendien is het mistige licht ideaal om de morfologie van de dingen duidelijk te laten spreken. In dit licht is elk detail leesbaar. Die manier van werken maakt het voor de toeschouwer wel moeilijker : hij wordt immers opnieuw geconfronteerd met de realiteit van elke dag. Maar ik vind het belangrijk om de dingen te laten zoals ze zijn. Als je er te veel van jezelf aan toevoegt, ben je met jezelf bezig. En ik vind net de dingen op zich zo mooi en waardevol.”

Tekst Hilde Verbiest

“Er is nooit over nagedacht hoe zo’n huis in zijn omgeving staat. Het staat daar, punt.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content