Een stille, groene vallei. En daarin een huis van hout met paarden en een stal. New England in Waals-Brabant : een ode aan de Shakers.

Piet Swimberghe / Foto’s Jan Verlinde

Het is toch even wennen als je voor dit, bij ons erg ongewone, huis komt te staan. Het ligt verscholen in een vallei naast de grote weg, en dat maakt de verrassing extra groot. Vanop straat vang je alleen een glimp op van het daktorentje. Wil je de hele woning bewonderen, dan moet je een erg steile landweg afdalen. De vergeten vallei baadt in weelderig groen en vormt een zeldzaam lapje pure natuur waarin niets uit de toon valt. Ook dat vergroot de kick. Eenmaal het pad afgedaald, stap je op het erf van een landhuis uit New England. Dat gevoel krijg je toch. Niets herinnert aan het golvend Brueghellandschap van de streek. De bewoners hebben de beeldvorming extra aangedikt door een oude wagen voor te rijden en een paard van stal te halen. Maar dat is geen pure fantasie : het eerste gebouw dat je bij aankomst ziet, is een echte paardenstal die niet zou misstaan in een western. Er grazen ook altijd paarden in de weiden rondom.

De bouwheer kwam op het idee om een houten woning te bouwen tijdens een verblijf in de States, waar hij verliefd werd op de oude landhuizen. Het bouwen van zo’n huis hier is echter niet vanzelfsprekend, weinig aannemers en architecten wagen zich eraan. Via een aannemer kwam de bouwheer terecht bij de architecten Stany Ketelbuters en Nicolas de Liedekerke. Dit is hun tweede houten huis. ?We hebben een passie voor de huizen van de Shakers die erg sober zijn van stijl en perfect passen in onze wereld?, legt de Liedekerke uit. ?We houden niet van modetrends en avant-garde-architectuur die te veel met vormen en materialen experimenteert. We willen net het omgekeerde bouwen : een basishuis, bedacht zoals een jeansbroek. Met rechthoekig grondplan, een zadeldak en stevige proporties. Zo’n huis veroudert niet, terwijl veel hedendaagse woningen dat wel doen. Het is ook allesbehalve saai en biedt een mooi alternatief voor wie klassiek wil bouwen : helemaal anders dan een fermette en tegelijk een belevenis om in te wonen.?

Ketelbuters en de Liedekerke hielden zich vrij strikt aan de traditionele Amerikaanse bouwstijl. De vensters zijn klein en voorzien van schuiframen. Het interieur is logisch van opbouw, met een bijna symmetrisch grondplan en in het midden een hoge hal die reikt tot in het torentje van de nok. De vertrekken zijn groot, maar gezellig en warm door de houten wanden, plafonds en vloeren. Het salon is echt Amerikaans van stijl met een grote open haard in het midden, geflankeerd door twee vensters. Volumineuze schouwen zijn typisch voor dit soort huizen. In de States worden ze opgetrokken uit natuursteen en daarmee kan je geen dunne muren maken. Bovendien moet de schouw zichzelf ondersteunen, ze kan niet rusten op de houten wanden die te licht zijn. Maar precies die plompe schouwen geven extra karakter aan het interieur.

Je voelt niet dat dit huis amper een jaar oud is, het lijkt wel alsof het er al generaties staat. Dat komt onder meer doordat het gemaakt is met edele materialen. Bijna alle vloeren zijn van oude eik waarvan de doorleefde patina voor een warme, nonchalante sfeer zorgt. Beneden werden alle dwarsbalken bloot gelaten, zelfs in de deftige eetkamer. Ook de keuken is landelijk opgevat. Voor de kasten werd bijvoorbeeld ijzeren gaaswerk gebruikt in plaats van glas. Er staat een ouderwetse pompbak en er wordt op een echt fornuis gekookt. Nergens vallen er effen, gepleisterde wanden te bespeuren, de gehele binnenstructuur is van hout.

Houtbouw biedt veel voordelen. Om te beginnen staat zo’n huis in anderhalve week recht. Het moet natuurlijk gebouwd worden door een gespecialiseerde aannemer, die de constructie in het atelier voorbereidt. De totale kosten liggen niet hoger dan voor een traditionele woning van baksteen : de opbouw is wel prijziger, maar niet de afwerking. Er moet immers niet worden gepleisterd en de leidingen kunnen gemakkelijk worden verstopt. Ook de isolatie blijft beperkt, want hout is een warm en bovendien geluiddempend materiaal.

Het huis warmt snel op, maar koelt ook vlug af. Aan dit nadeel wordt door extra isolatie van de buitenmuren verholpen.

De buitenafwerking gebeurde evenwel niet helemaal naar de wens van de bouwheren en bouwmeester. Omdat stedenbouw geen volledige houtbouw toestond, werd een deel van de gevels in steen opgetrokken. Toch werkt dat niet storend omdat alles effen grijs is geborsteld. De betonnen daktegels passen perfect bij het geheel, het zijn net natuurlijke schalies.

Wonen in zo’n houten huis is een belevenis. De architectuur en de afwerking zijn zo ongewoon, dat je een soort ontheemdingseffect krijgt. Dat wordt nog versterkt doordat ook de tuin en de inrichting Amerikaans zijn van stijl. Maar het gaat om meer dan een visuele ervaring. Een houten huis leeft. Dat is vooral voelbaar ’s nachts als het afkoelt. Je ziet het niet, maar je hoort het wel. De woning is ook behoorlijk gekrompen, maar dat is perfect normaal : een jaar na het bouwen moet het zo’n 5 à 7 cm kleiner zijn. Daarom is een dergelijke constructie een hele opgave voor aannemer en bouwmeester, want alles krimpt mee, ook de deuren en de ramen. Nazorg is dus zeer belangrijk. De eerste maanden na de bouw kwam er regelmatig een schrijnwerker over de vloer om deuren en ramen bij te schaven. Na een jaar heeft de constructie zich gestabiliseerd en treedt er nauwelijks nog verandering op. Maar het hout blijft eeuwig kreunen onder de wisselingen van het klimaat.

De architecten hielden zich vrij strikt aan de traditionele Amerikaanse bouwstijl : rechthoekig grondplan, een zadeldak en kleine vensters met schuiframen.

Boven, v.l.n.r. : de heerlijk ouderwetse landelijke keuken. Een servieskast naar Amerikaans model. De decoratie en de zware schouw benadrukken de typische countrystijl. Onder : het huis heeft een simpele structuur. Alle kamers komen uit op de spectaculaire

De slaapkamer met doorkijk naar de dressing en badkamer : ook hier is alles Amerikaans en landelijk getint.

De dressing met ouderwetse kasten en schuifraam, een ode aan de Shakers.

De rijkdom van dit huis schuilt vooral in de sfeer. Zelfs het speelhuis van de kinderen, een creatie van Marc Sneiders, valt niet uit de toon.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content