WAT BETEKENEN 90 SECONDEN IN EEN HEEL MENSENLEVEN ? VEEL, ZO BLIJKT. STEEDS MEER PEDIATERS EN NEONATOLOGEN ZIJN VOORSTANDER VAN HET NA EEN GEBOORTE LATEN UITKLOPPEN VAN DE NAVELSTRENG.

Het is een ritueel dat we allemaal kennen, al was het maar uit films en documentaires : nadat een baby zijn eerste kreet heeft geslaakt, klemt de verloskundige de navelstreng af en grijpt naar de schaar. De uitgetelde mama kan meteen haar kindje zien, voelen, ruiken, tegen zich aandrukken. Het onmiddellijk afnavelen van een baby werd in 1913 gepopulariseerd als een van de standaardprocedures van het derde stadium van een bevalling. Vanuit het Westen werd die techniek naar de rest van de wereld geëxporteerd, met het gevolg dat hij in sommige lage-inkomenslanden tegenwoordig door 95 procent van de verloskundigen wordt toegepast. Ten onrechte, claimt de Amerikaanse dr. Alan Greene met zijn campagne 90 Seconds to Change the World.

De reden ligt eigenlijk voor de hand. Op het moment van de geboorte zit 2/3 van het bloed van de baby in het lichaampje, de rest in de placenta met de navelstreng. Wanneer de navelstreng meteen wordt doorgeknipt, loopt het kindje een percentage van dat bloed met essentiële stoffen mis, onder meer ijzer. Door te wachten met afnavelen, krijgt de baby daarvan een grotere hoeveelheid binnen, waardoor bloedarmoede in de eerste levensperiode voorkomen kan worden. Niet onbelangrijk, want een kwart van de wereldbevolking lijdt aan bloedarmoede, met een concentratie van het probleem in lage-inkomensgroepen. Het laten uitkloppen van de navelstreng wordt bovendien geassocieerd met een betere bloedcirculatie in de eerste uren, een betere zuurstofvoorziening van de hersenen en een betere regeling van de lichaamstemperatuur van de baby. Men vermoedt ook dat bij laat afnavelen meer stamcellen naar de baby gaan.

Volgens Prof. Dr. Gunnar Naulaers, als kinderarts en neonatoloog verbonden aan het UZ Leuven, wordt de techniek in toenemende mate toegepast bij vroeggeboren baby’s, omdat ze algemeen een betere prognose geeft voor de ontwikkeling. Ook baby’s geboren op een normale leeftijd hebben er voordeel bij, maar het is minder groot. Een tegenindicatie is een grotere kans op geelzucht. Die ontstaat door de afbraak van foetale rode bloedcellen, waarvan er meer zijn bij laat afnavelen. Maar volgens de arts wegen de voordelen van het laten uitkloppen van de navelstreng op tegen de nadelen. Wie een stamceldonatie overweegt, zou bij deze procedure nog steeds kunnen proberen bloed voor de navelstrengbloedbank te verzamelen.

Waarom worden baby’s nog altijd routinematig vroegtijdig afgenaveld ? Vroeger dacht men dat het laattijdig doorknippen van de navelstreng ernstige gevolgen kon hebben op de gezondheid van de kraamvrouw. Er zijn ook praktische redenen : het kindje moet gedurende de procedure lager dan de moeder liggen. Maar daar staan zoveel voordelen tegenover. En na negen maanden zwangerschap kunnen die negentig seconden er ook nog wel bij zeker.

WWW.DRGREENE.COM/90-SECONDS-TO- CHANGE-THE-WORLD/

DOOR LINDA ASSELBERGS