LONDEN

Op deze klok staat “Prior London”. Graag wat uitleg.

Deze prachtige George III-klok komt vermoedelijk uit de manufaktuur van de bekende klokkenmakers Prior, een vrij uitgebreid geslacht dat ateliers bezat in onder meer Leeds en Londen. Ene George en ene Edward werkten veel voor de Turkse markt, waarvoor ook deze klok was bestemd. Dat zien we aan de wijzerplaat. De klok stamt vermoedelijk uit het begin van de vorige eeuw en is flink wat waard, maar zonder gedetailleerd onderzoek is de precieze waarde moeilijk vast te stellen. U mag indien het stuk helemaal in goede staat verkeert wel rekenen op verschillende honderdduizenden franken.

BORD

Op een veiling jaren geleden kochten we dit bord voor een prikje. Het werd als Japans verkocht. Dit verwondert ons, omdat het merkteken in het Frans is opgesteld. Graag wat uitleg.

Uw vermoeden is juist : dit bord heeft nauwelijks iets met Japan te maken. Het merkteken verklaart de herkomst. Daarop staat onder meer “Creil, Montereau” en “Japon”. De ontwerper haalde zijn inspiratie voor het decor wel bij het Japanse kakiemon-porselein dat in de achttiende eeuw populair was. Maar uw bord is ruim een eeuw jonger. Het werd rond 1870 gemaakt. Voor de aanmaak komen twee fabrieken in aanmerking : de faiencefabriek van Creil (in de Oise) en deze van Montereau (Sein-et-Marne). Dat klinkt gek, maar er is een verklaring. De fabriek van Creil, die ongeveer een eeuw lang (van 1797 tot 1895) veel serviesgoed maakte, werd in 1840 samengesmolten met de faiencerie van Louis Lebeuf uit Montereau. Daar op beide adressen ongeveer hetzelfde werd vervaardigd, is thuiswijzen onmogelijk. Het waren grote, half-industriële bedrijven die massaprodukten produceerden. Dit bord maakt deel uit van een servies bedoeld voor de middenklasse. Het was niet goedkoop, maar niet zo prijzig als porselein. Het gaat immers om zogenaamde “faience fine”, wit aardewerk overtrokken met een laagje doorschijnend loodglazuur. Oorspronkelijk gaat het om een Engels fabrikaat dat overal op het kontinent werd nagebootst. Zo’n bord is nog niet zeer waardevol. Ooit komt dat wel, want dit is het antiek van de toekomst. Momenteel tel je er op een rommelmarkt amper een paar honderd frank voor neer. Goedkoop voor een stuk dekoratie. Maar ja, antiek en brocante zijn niet zo duur.

TWIJFEL

Dit schilderij (80 x 55 cm) wordt toegeschreven aan Pericles Pantazis. Ik kocht het op een veiling als een portret van een architekt. Indien dat zo is, heeft het een hoge waarde ?

We moeten u teleurstellen, maar konservator Norbert Hostyn is helemaal niet overtuigd van dit werk. Vooreerst kan het net zo goed een verzamelaar als een archivaris voorstellen in plaats van een architekt. Stilistisch hoort het thuis in de periode 1875-1890, aldus de konservator, maar hij twijfelt aan de toeschrijving. Hem lijkt het werk van Pantazis nog altijd iets vlotter en virtuozer. Bovendien heeft Pantazis slechts bij grote uitzondering een werk niet gesigneerd. Indien het een atelier-studie is, dan zou de stempel van Pantazis’ atelier uitverkoop in 1885 er normaliter op moeten staan. Volgens Norbert Hostyn komt een hele reeks gekende en minder gekende meesters in aanmerking voor het auteurschap. De stijl van het schilderij was toen vrij courant, ook na 1900. Gezien de stempel op het support (Vandervecken… Rogier… Bruxelles) moet de herkomst wellicht in het Brusselse worden gezocht. Of in de kring van leerlingen van één van de Brusselse akademies. Het is heel goed mogelijk dat het om een akademiestudie gaat naar levend model, aldus onze expert. In dergelijke gevallen schatten we het werk niet te hoog. Voor de antiekhandel is het ongeveer 25.000 fr. waard.

PIET SWIMBERGHE