Eindelijk! Eindelijk samen op vakantie! Eindelijk samen genieten, samen kuieren en luieren… Eindelijk tijd voor elkaar. Heerlijk! Maar hoe komt het dan dat in de maand september het aantal echtscheidingsaanvragen dubbel zo hoog ligt dan in de rest van het jaar?

Jenny trok vorig jaar met haar man en twee kleine kinderen naar een villa in Umbrië. Op de vraag of het een leuke reis was, antwoordt ze met een meewarig lachje. “Na drie dagen voelde ik me al meer gestresseerd dan toen ik vertrok. Ik had voortdurend ruzie met mijn man. Ik wou liever zomaar wat rondhangen en de kinderen in het zwembad laten spelen, maar hij stond elke morgen om acht uur op, begon in de reisgids te lezen en sleepte me dan mee naar een of andere saaie renaissancekerk. Tegen het einde van de week was ik razend omdat hij altijd bepaalde wat we zouden doen. Terwijl ik ’s nachts in bed lag te woelen, lag hij naast me te snurken.”

Het doorbrengen van lange zomerdagen in elkaars aanwezigheid, met eventueel jengelende kinderen in de buurt, confronteert blijkbaar duizenden mannen en vrouwen met het feit dat ze eigenlijk niet meer van elkaar houden. Volgens Britse gegevens stijgt het aantal koppels dat het voor bekeken houdt na de zomer drastisch. Partners die het wel met elkaar kunnen uithouden als ze elkaar maar enkele uren per dag zien, blijken de ander niet te kunnen verdragen als die 24 uur per dag in de buurt is. Wanneer er al een paar scheuren in de relatie zijn, kan vakantie de doodsteek geven. In het dagelijkse leven valt er met een slabakkende toestand soms nog wel te leven, op vakantie is er geen ontkomen aan.

“Vakantie zet een relatie onder druk en haalt het slechtste in de mens naar boven”, zegt de Britse psycholoog Trevor Jellis, die het fenomeen bestudeerde. Uit zijn studie blijkt dat 42 procent van de koppels op vakantie ruziemaakt, meestal over geld.

Vaak verwachten koppels dat een vakantie de relatieproblemen zal helpen oplossen, terwijl ze die problemen natuurlijk met zich meenemen en er nog meer mee geconfronteerd worden dan thuis. Wanneer routine en de dagelijkse plichten als buffer wegvallen, komen op reis de spanningen in alle hevigheid naarboven. Alles wat vertrouwd is en zekerheid biedt, valt weg. In de plaats komt een onbekende omgeving, een artificiële situatie met een zee van tijd waarin de regels en codes van thuis niet meer gelden. Wie gewoon is om op het werk een leidinggevende positie te bekleden, kan tijdens de vakantie niet terugvallen op als evident beschouwde attitudes van de omgeving. Het kan een hele verademing zijn, maar het kan ook tot onzekerheid leiden.

Wrevel kan ook ontstaan omdat men met al te hoge verwachtingen aan een reis is begonnen. Toen Louise met haar vriend plannen maakte om naar Venetië te trekken, stelde ze zich allerlei romantische taferelen voor. Het was de eerste keer dat ze er samen op uit trokken, en minder feeëriek dan Venetië kon die reis toch niet worden? Het draaide anders uit en het koppel had van het begin tot het einde ruzie. Net als bij Jenny wou ook Louises partner de touwtjes in handen houden en de route uitstippelen. Louise: “Op een subtiele manier verlies je de controle over je eigen doen en laten. Om een of andere reden stond ik mezelf toe door deze man geleid te worden. Zelfs banale zaken zoals het vasthouden van de landkaart of het bijhouden van het geld werden kwesties waarover een machtsstrijd ontstond. Het was een hel.”

“Nog erger dan de hel”, moet Katie gedacht hebben toen haar reisgezel met een ander naar de disco trok terwijl zij met een voedselvergifting in bed lag. Haar partner was zonder enige uitleg verdwenen, stond ’s ochtends om vijf uur dronken aan de deur en vroeg of hij binnen mocht. Na wat heen en weer geschreeuw was duidelijk dat ook voor deze relatie het einde nabij was.

Niet alleen geliefden krijgen het op reis soms moeilijk. Ook voor een langdurige vriendschap kan dit de ultieme test zijn. Gavin vertelt dat hij tijdens een weekje Cyprus vlammende ruzie kreeg met zijn beste vriend. Die was namelijk begonnen over een conflict van vijf jaar geleden waar hij nog steeds mee in zijn maag zat. Resultaat: ze spraken twee dagen niet tegen elkaar. Volgens Gavin waren er twee mogelijke verklaringen voor het uit de hand gelopen gesprek: drank en te veel navelstaren. “Tijdens de vakantie ben je in een contemplatieve bui. De dingen van alledag zijn weggevallen als gespreksonderwerp.”

Niet dat we met deze verhalen bij voorbaat uw plezier willen vergallen, maar misschien doet u er goed aan op voorhand duidelijke afspraken te maken, zodat de een van de ander weet met welke verwachtingen hij of zij vertrekt. Als de interesses ver uit elkaar liggen, zijn er nog altijd compromissen mogelijk. Waarom zou Jenny niet kunnen luieren rond het zwembad terwijl haar man kerken bezoekt? Misschien wordt het dan ’s avonds nog best gezellig in de Umbrische villa.

Jo Blommaert / Tekening Sandra Schrevens