Alleenreizende vrouwen zijn een fenomeen van de jongste twintig jaar. Je kunt altijd wat opsteken van de ervaringen van lotgenoten.

Tessa Vermeiren Illustratie : Sandra Schrevens

Pas vanaf het einde van de jaren ’70 zijn vrouwen meer in hun eentje gaan reizen. Alleen de wereld intrekken geeft je een kick, je hoeft met niemand rekening te houden, en in veel landen leg je als soloreiziger makkelijker contact met de bevolking. Maar het moet ook niet geromantiseerd worden, want er zijn een hoop dingen die je beter niet alleen doet of die je gewoon niet te zien krijgt. In de meeste islamitische landen bijvoorbeeld kom je als vrouw nooit een moskee binnen.

In de jaren ’70 deed ik in mijn eentje autostop van Lissabon naar Sagres op de uiterste zuidwestpunt van Portugal, en dat bleek geen probleem op te leveren. Alle Portugese chauffeurs behandelden mij correct en reden soms zelfs nog een eindje voor mij om. Vijf jaar geleden ging ik alleen naar een kuurhotel in Casablanca, maar ik kon niet over de corniche vlakbij het hotel wandelen zonder om de twee meter lastig gevallen te worden door sissende mannen met duidelijke bedoelingen. In Amman, de hoofdstad van Jordanië, kreeg ik na negen uur alleenlopen over straat een totaal geïsoleerd gevoel. Dus vroeg ik de taxichauffeur die ik voor een paar dagen gecharterd had om met mij mee te gaan. Net als de traditionele Jordaanse vrouwen liep ik, gekleed in een kuitlange rok en een bloes met lange mouwen, een meter achter hem aan. Het heeft mij enige tijd en veel woorden gekost om hem ervan te overtuigen dat onze driedaagse tocht en de avondlijke wandelingen geen seksuele privileges voor hem inhielden. Maar ook in het gezelschap van mijn chauffeur kon ik niet in alle rust een kop koffie drinken in het Koffiehuis van de Arabische Liga, een mannenburcht.

Deze zomer nog ging ik in Lissabon in een Cervejaria aan het uiteinde van de lange toog zitten, wegens geen plaats meer aan tafel. Waarop een rij van vijftien mannenhoofden zich verstoord in mijn richting draaiden. Regels overtreden. In de loop der jaren heb ik ook geleerd om nooit tegen onbekenden te zeggen dat ik gescheiden ben. Een man, al is het dan imaginair en in het verre Europa, is nog steeds een afdoend afweermiddel tegen opdringerigheid. Een neptrouwring is een onmisbare reisaccessoire. Aan de andere kant speel ik het feit dat ik twee zonen heb in mediterrane en moslimlanden vaak uit als een troef. Gegarandeerd word je met heel wat meer respect bejegend.

In de serie reisgidsen van A Rough Guide verscheen een derde deel verhalen van vrouwen die alleen op reis gingen naar alle uithoeken van de wereld. More Women Travel bevat ervaringsverhalen van Australië tot Zimbabwe, aangevuld met praktische informatie over contactpunten voor vrouwen en nuttige lectuur. Zesentachtig vrouwen werkten mee aan deze unieke bloemlezing, waarin je niet zozeer leest wat er te zien is in al die landen, maar wel hoe het leven daar is. Bovenal natuurlijk de zeer persoonlijke ervaringen over reizen en/of er tijdelijk wonen als vrouw alleen. Antropologe Katy Gardner, die veertien maanden in een dorp in Bangladesh verbleef, vertelt hoe ze zich qua kledingregels totaal aangepast had en zich naakt voelde als ze de straat opging zonder paraplu om haar gezicht te verbergen. Cherry Austin, die een aantal maanden door Brazilië reisde, noteert hoe ze langzamerhand van al haar complexen afkwam in de sensuele sfeer van een land waarin iedereen pronkt met zijn lichaam. Frances Hunt hield zoals dat hoort mannen van zich af in Calcutta, maar ontdekte verbaasd hoe intiem vrouwen daar met elkaar omgaan. Zij vertelt ook hoe ze zich aanvankelijk bangelijk opstelde als de belaagde toeriste, en geleidelijk ontdekte dat niet iedereen het op haar tas gemunt had, als ze maar beleefd en kordaat liet merken dat ze niet bereid was álles te delen. Kerry McKibbin was helemaal onder de betovering van de gastvrijheid van een Chinese boerin die haar uitnodigde voor een maaltijd in haar schamele keuken. De sfeer sloeg om toen de gewiekste dame haar een fluks bedrag vroeg onmiddellijk na de laatste hap.

Reizen is niet altijd romantiek, zeker niet als vrouw alleen.

More Women Travel, A Rough Guide Special, The Penguin Group, 694 pag.