In Wimbledon begint volgende week het grootste tennistoernooi van het seizoen, dat een mengsel van sportiviteit, tradities, champagne en geduld is. Wij gingen vooraf een kijkje nemen op de ‘heilige grond’.

Info : www.wimbledon.org. Het toernooi vindt plaats van 21 juni tot 4 juli.

D on’t walk on the grass, don’t touch the grass, don’t even breathe on the grass”, zegt Kevin terwijl we op de tribunes van Court Number One staan en neerkijken op de felgroene rechthoek waarop zovele sporthelden hebben gestreden, en waar het gras als nergens anders gekoesterd wordt. “Het gras heeft rust nodig”, weet mijn gids, terwijl hij op een paar ragfijne elektrische draden wijst die de baan omspannen en die de vossen op een afstand moeten houden. “Want vossen plassen op het gras, en beplast gras is dood gras.”

Omdat er tijdens The Championships niet gesproeid mag worden en de spelers er twee weken lang een heroïsche strijd leveren, is het gazon na het uitreiken van de trofeeën afgeleefd. Het is dringend aan een rustkuur toe, die 42 weken duurt. Het gaat ook niet om zomaar gras, maar om een op wetenschappelijke wijze samengesteld mengsel van honderd procent roggegras , dat uit Nederland wordt ingevoerd en zowel lange als korte variëteiten telt. Dat geheel wordt uitgezaaid op aarde die uit Gloucestershire wordt ingevoerd, en vervolgens afgedekt met een net, zodat de duiven er afblijven. Onder die graslaag bevinden zich nog eens verscheidene lagen, en een drainagesysteem. Over het goede verloop van de groei van het gras waakt Eddie Seaward, de Head Groundsman, bijgestaan door veertien assistenten. Dat gras wordt gekoesterd, platgewalst, en uiteindelijk op een lengte van acht tot negen millimeter gemaaid, ideaal voor de strijd. Toch is Seaward geen man die uitsluitend met de kop in het gras leeft. Op de dagen van de kampioenschappen kijkt hij evenzeer naar boven, en registreert alle gegevens van het door hem uitgebouwde meteostation met een krachtige computer. Die gegevens zijn zo nauwkeurig dat Eddie ogenschijnlijk onverstoord naar een droog Centre Court kijkt, terwijl het op de buitenste tennisbanen regent. Krijgt hij natter nieuws door voor de centrale banen, dan laat hij alles in gereedheid brengen om de velden af te dekken, en dat kan na de nodige voorbereiding in dertig seconden. Als dat allemaal nog niet helemaal lukt, staan er nog warmeluchtkanonnen klaar om alles droog te blazen. Over een paar jaar komt er zelfs een heus, uitschuifbaar dak boven Court Number One, dat niet alleen handenvol geld zal kosten maar ook evenveel zorgen zal opleveren, omdat de condensatie van zo’n tennisbaan met dak een gigantisch probleem is.

Wimbledon is een lieflijk dorpje met verrassend veel groen, dat op niet meer dan tien kilometer ten zuidwesten van het centrum van Londen ligt. Als de naam valt, denken vele Londenaars eerst en vooral aan de pastorale omgeving, waar het goed wandelen en fietsen is. De rest van de wereld denkt aan The Cham- pionships, die in 1877 voor het eerst werden georganiseerd, op de toenmalige banen aan Worple Road. Daar had The All England Croquet Club zeven jaar tevoren drie croquetvelden laten aanleggen, maar vijf jaar later werd al beslist om één baan te reserveren voor een sportactiviteit die in de lift zat : lawn tennis. De jonge sport kreeg een duw in de rug door de successen van de Française Suzanne Lenglen, die met haar fraaie spel in de jaren twintig de Engelse harten wist te veroveren. In 1922 verhuisde het populaire evenement naar zijn huidige adres aan Church Road, maar de weergoden speelden niet mee : het toernooi beleefde er dat jaar zijn natste uitgave. Sindsdien is regen de gebruikelijke kopzorg van iedereen die bij het spektakel betrokken is.

Elegant tuinfeest

The Championships duren twee weken en op drukke dagen komen er tot veertigduizend bezoekers naar het laatste grote toernooi, dat op gras wordt gespeeld. Een publiek dat heus niet alleen uit tennisliefhebbers bestaat. “Wimbledon is ook an English garden party where people happen to play tennis”, zoals Kevin het uitdrukt. Dat aspect is er namelijk nadrukkelijk aanwezig en niet weinig bezoekers zien tijdens het hele gebeuren zelfs geen balletje vliegen. Dat hoeft ook niet : op zonnige dagen is de sfeer die van een elegant feestje dat zijn eigen tradities heeft gekregen. Zoals het samentroepen op de Tea Lawn voor het hoofdgebouw, waar discrete feestvierders hun dorst komen lessen en tegelijk andere gasten in het oog kunnen houden. Een topper op die dagen is de combinatie van aardbeien met cream. En als het op de dorst aankomt, zijn er twee stevige tradities : die van Pimms (met komkommer, munt en een stukje appel) en natuurlijk champagne. Tijdens het toernooi worden zo’n 12.500 flessen champagne gekraakt en zo’n 27.000 kilo aardbeien geserveerd, waarmee Wimbledon Europa’s grootste catering event is. En zeg nu zelf, wat is er heerlijker dan op een zonnige namiddag de finale van het dames enkel mee te maken, lui liggend in het gras op Henman Hill, waar dan een reusachtig elektronisch bord staat opgesteld en zo’n drieduizend picknickers vanaf het gras het gevecht tussen de titanen volgen ?

Naast de sportieve prestaties wordt er ook op een bescheiden manier modegeschiedenis geschreven. Wie oud genoeg is, zal zich de elegante, ruisende rokken van Suzanne Lenglen herinneren, of Mary Hardwicks zwierige korte rokje, dat in 1951 furore maakte. Om nog te zwijgen van Henry ‘Bunny’ Austin, die in 1933 als eerste man in shorts op de baan kwam, en dat was even slikken. Niet zelden komen de vedetten er met een nieuw soort pakje aantreden, maar Wimbledon blijft Wimbledon, en zoveel variatie staan de regels niet toe. Zo moet het pakje nog altijd ‘in hoofdzaak’ wit zijn.

Happy few

Dat klinkt allemaal heel aardig, maar dat betekent nog niet dat wie er zin in heeft, zomaar door de poort aan Church Road binnenwandelt tijdens de kampioenschappen. Kaarten kunnen vanaf 1 augustus van het jaar voorafgaand aan het toernooi worden besteld, maar voor de twee belangrijkste banen wordt geloot en de uitslag daarvan wordt in februari bekendgemaakt. Niet getreurd echter : wie naast de prijzen valt, kan de dag zelf nog aanschuiven voor een algemene toegangskaart (5 tot 15 pond, of 7,5 tot 22,5 euro), en tot vier dagen voor de finale worden dagelijks 500 kaartjes voor Centre Court (30 tot 75 pond, of 45 tot 112,5 euro) verkocht. Al is ‘aanschuiven’ hier niet het juiste woord : aan poort nummer drie staan er queues, wordt er keurig op een rij gezeten, gelegen, en wel in twee richtingen, zowel vanaf de noord- als vanaf de zuidkant. Men telt er tot 500 overnachtingen, op de stoep welteverstaan. Dat lijkt hels maar met de moderne communicatie en wat solidariteit valt het best mee. Moderne wachtenden bestellen namelijk op gezette tijden via de gsm een pizza en organiseren met vrienden of familieleden een beurtrol.

Wie dat allemaal te ingewikkeld vindt, kan gewoon bij de The Wimbledon Lawn Tennis Club aansluiten, waarvan het lidmaatschap belachelijk goedkoop is. Alleen is daar geduld voor nodig. De club telt 375 leden die elk jaarlijks twee kaarten krijgen voor Centre Court en twee voor Court Number One. Het probleem is dat er duizend gegadigden zijn, en dat een lid slechts wordt vervangen als er eentje doodgaat. Er zijn ook nog 120 temporarymembers, beloftevolle jongelui die een plaatsje tussen de groten aspireren. En dan zijn er nog een paar honorarymembers, meestal vroegere kampioenen. Wie niet kan wachten, kan ook proberen via het debenture-systeem een plek te bemachtigen. Een debenture (zeg maar een steunend lid) koopt een soortement aandeel dat gedurende vijf jaar recht geeft op een zitje. Zo’n aandeel met zitrecht voor Center Court kost momenteel 23.150 pond (bijna 35.000 euro). Dat is een pak geld, maar omdat het aandeel in waarde een beetje schommelt, zoals dat met de beurs gebeurt, verkopen handige snuiters hun zitje soms na twee of drie jaar voor ongeveer de prijs die ze ervoor betaald hebben.

Het allereenvoudigste om op Centre Court te geraken, is eigenlijk gewoon beginnen te tennissen, en keihard door te gaan tot men de top bereikt. Aan elk toernooi nemen tenslotte meer dan honderd spelers deel, en twee ervan staan uiteindelijk tegenover elkaar op Centre Court. En dat kan snel gaan : Martina Hingis was pas zestien toen ze het toernooi won, Boris Becker één jaartje ouder.