De op een na grootste Franstalige stad ter wereld is een metropool voor levensgenieters die graag van verschillende culturen proeven en niet op de lijn letten, maar ook graag de band met de natuur aanhalen.
DAG 1 10 uur: LIFT NAAR HET VERLEDEN
Gedreven door religieuze koorts en de florerende bont-handel stichtten Franse kolonisten in 1642 de eerste Europese nederzetting op het eiland van Montreal. Op diezelfde plek aan de linkeroever van de Saint-Laurentrivier, Pointe-à-Callière, kunt u in een multimediaal archeologisch museum letterlijk afdalen naar de 17de eeuw. U krijgt onder meer de eerste begraafplaats en de eerste markt van de stad te zien, naast objecten van de inheemse bevolking die het eiland al bewoonde en overblijfselen uit de 18de en 19de eeuw. Projecties en andere snufjes brengen het verleden tot leven.
11 uur: FRANKRIJK OP VERPLAATSING
Kasseistraten met 17de- en 18de-eeuwse panden, een stadhuis dat gemodelleerd werd naar dat van Tours, een overweldigende basiliek naar het voorbeeld van een Parijse paleiskapel, een metro-ingang in art-nouveaustijl, straatkunstenaars en bloemenstalletjes : Franser dan Le Vieux-Montréal wordt het niet. Maar de bedrijvige buurt is allesbehalve een relikwie uit het verleden, met haar modezaken, kunstgaleries en gezellige bars. Hightech kunstencentrum Phi in rue Saint-Pierre verkoopt mode, accessoires en gadgets van lokale labels, L’Affichiste in rue Saint-François Xavier prachtige vintageposters vanaf 1890. Bij Canadian Maple Delights in rue Saint-Paul Est vindt u etenswaren en beautyproducten op basis van esdoornsap.
12 uur: ZICHT OP HET WATER
Ook de oude haven van Montreal is een ommetje waard, dankzij de jachthaven en het volledig uitgeruste stadsstrand. Actievelingen maken een deathride aan een kabel over het water of beklimmen gratis de 192 treden van de Tour de l’Horloge. Het mooiste uitzicht biedt de toren van de Chapelle Notre-Dame-de-Bon-Secours. Zeevaarders knielen hier al sinds 1771 voor een Mariabeeldje om een veilige reis te vragen en schonken de miniatuurschepen die aan het plafond hangen.
13 uur: GEMOEDELIJK MULTICULTI
Neem op Place d’Armes de metro naar halte Sherbrooke in trendy buurt Le Plateau voor de specialiteit van Schwartz’s (3895 boulevard Saint-Laurent) : aan pastrami verwant gerookt rundvlees dat wordt opgestapeld op roggebrood met mosterd, augurken en koolsla. De Joodse zaak ligt op de as die vroeger de Franssprekende gemeenschap in het oosten van de Engelstalige gemeenschap in het westen scheidde. Ondertussen vertegenwoordigen de voedingswinkels en horecazaken op de boulevard tientallen nationaliteiten en is Le Plateau een populaire woon-, winkel- en uitgaansbuurt. Het gemoedelijke karakter is gebleven, net als de elegante geveltrappen en balkons in smeedijzer die de residentiële wijken typeren.
14 uur: WILDE NATUUR
De stad en het eiland eromheen danken hun naam aan een vulkanische heuvel waarvan de top 233 meter hoog reikt. Frederick Law Olmsted, de landschapsarchitect van Central Park, toverde la montagne rond 1876 om in het Parc du Mont-Royal : goed voor 200 hectare bos, weiden en wandelpaden door dichte drummen rode esdoorn en rode eik. Het park leeft het hele jaar door : in de zomer om te picknicken en te frisbeeën, in de winter om te sneeuwwandelen of te schaatsen. Drummers, bongospelers, acrobaten, capoeiradansers en zwaardvechters verzamelen er op zondag voor Tam-Tam, een al even anarchistische als luidruchtige happening. De trappen bij rue Peel leiden u in een halfuur naar het Belvédère Kondiaronk en het straffe uitzicht over Downtown, ’s avond neemt u het best de metro naar halte Mont-Royal in Le Plateau en vervolgens bus 11.
16 uur: KLOPPEND HART
Downtown is meer dan de thuishaven van grote hotels. Zeggen de warenhuizen en de winkelcentra op rue Saint-Catherine Ouest u niets, bezoek dan het vermaarde Musée des beaux-arts in rue Sherbrooke Ouest, dat ook toegepaste kunst en design toont. In dezelfde buurt ligt de Golden Square Mile. De victoriaanse huizen en curiosa in diverse stijlen werden opgetrokken door Engelse en Schotse handelaars en industriëlen nadat New France in 1763 in Britse handen viel. Of duik onder de grond in de ville intérieure : een immens netwerk van winkelgalerijen en gangen met aansluiting op shoppingcentra, kantoren, hotels, cultuur- en sporttempels en het openbaar vervoer. Niet ons idee van gezelligheid, maar wel handig in de koude wintermaanden.
20 uur: INTIEM TAFELEN
Lokale restaurants gebruiken graag wild en andere streekproducten, en dat is ook het geval in Les 400 Coups (400 rue Notre-Dame Est), een zwak verlicht toprestaurant in de oude stad. Klassiekers zijn de witte pens met koolraap, dragon en framboos, en gerookte worst van steur – een vis die veel voorkomt in de Saint-Laurentrivier – met broccoli en vlierbes.
DAG 29 uur: ONTBIJT OP DE STOEP
Tijd om Mile-End te verkennen, de thuishaven van de chassidische Joodse gemeenschap en een populaire woon-, winkel- en uitgaansbuurt door de gentrification van Le Plateau. Boomrijke terrassen op brede voetpaden nodigen er uit tot people watching. Aanraders zijn de ontbijt- en brunchkaart van Fabergé (25 avenue Fairmount Ouest) en Club Social (180 rue Saint Viateur Ouest), voor uitstekende espresso en cappuccino.
10.30 uur: HIPPE MODE
Fashionista’s trekken in Mile-End naar boulevard Saint- Laurent voor Général 54 en Unicorn, twee adressen met mode en accessoires van lokale ontwerpers, en voor tweede-handsparadijs Citizen Vintage. High-end mode- en designzaken liggen op wandelafstand in de Franstalige enclave Outremont. Later op de dag kunt u halthouden bij Le Bilboquet op avenue Bernard voor een artisanaal ijsje met ahornsiroop.
12.30 uur: LANGS HET KANAAL
Voor een heel andere ervaring nemen we in metrostation Laurier de oranje lijn naar halte Lionel-Groulx in het zuidwesten. Na een snack in de Marché Atwater trekken we naar het in 1825 aangelegde Canal de Lacine, vernoemd naar de voorstad die de waterweg doorkruist. Het kanaal liet schepen toe de stroomversnellingen op de Saint-Laurentrivier rond het eiland van Montreal te omzeilen, zodat de stad haar toonaangevende positie in de bonthandel kon handhaven. Nu huisvesten de fabrieken en pakhuizen van Lacine kunstenaarsstudio’s en ligt aan de kanaaloevers een populair fiets- en wandelpad. Huur een fiets bij Ma Bicyclette (2985 rue Saint-Patrick) en volg het kanaal 14,5 kilometer naar de monding bij de Saint-Laurentrivier. Daar kunt u uitblazen en picknicken in een openluchtbeeldenpark.
14 uur: DOORTRAPPEN
De terugweg via het fietspad op boulevard LaSalle brengt de teller op 26 kilometer en leidt langs het bij natuurfotografen en ornithologen populaire Parc des Rapides aan de oever van de Saint-Laurentrivier : de place to be om te genieten van de woeste stroomversnellingen en de vele watersporters.
15.30 uur: TOEKOMSTDROMEN
Het fietsvriendelijke karakter van Montreal blijkt ook in het Parc Jean-Drapeau, dat zich uitstrekt over twee eilanden in de Saint-Laurentrivier, pal voor de oude haven. Het draagt de naam van de burgemeester die in 1967 de wereldexpo naar de stad haalde. Ter plaatse trappen we langs de bolvormige Biosphère – destijds het Amerikaans paviljoen, nu een museum over het milieu en duurzame ontwikkeling – en het al even futuristische woningcomplex Habitat 67 (een van de expothema’s was huisvesting), aan de overkant van de Pont de la Concorde. Kers op de taart is een rondje op het Gilles Villeneuvecircuit van de Formula 1 Grand Prix du Canada : 4,361 km bevreemdend fietsplezier.
17 uur: BONTE BOEL
Terug aan de Marché Atwater verkennen we Petit-Bourgogne en Griffintown : voormalige arbeidersbuurten waar kunstenaars en hipsters nu de plak zwaaien en voor een stevige revival zorgen. Toch zijn het industriële verleden en de bonthandel – nog steeds een aanzienlijke sector in Canada – niet helemaal verdwenen : in de rue Saint Antoine Ouest in Petit-Bourgogne herwerkt Harricana oude bontmantels tot (ski)jassen, kussens, rugzakken en accessoires allerhande.
20 uur: VOLG DE CHEF
Medeoprichter Jamie Oliver valt nergens te bespeuren in Maison Publique (4720 rue Marquette), maar dat kan de pret in een van de beste eethuizen van Le Plateau niet drukken. Het gezellige interieur laveert tussen een verouderde huiskamer en een bruine kroeg, terwijl de open keuken voor een betaalbare prijs avontuurlijke dingen doet met ingrediënten als oesters, heilbot en konijn. Doe zoals de locals : negeer de kaart op de muur, laat de chef zijn zin doen, en sluit af met een heerlijke pot de crème Butter-scotch.
DAG 3 9 uur: GEBAGELD
Bagels – nog een Joodse bijdrage aan de lokale specialiteiten – worden in Montreal gekookt in met honing gezoet water, waardoor ze niet alleen lichter, maar ook zoeter zijn dan in New York. De sinds 1957 drukbezochte St-Viateur Bagel Shop in rue Saint-Viateur Ouest in Mile-End bereidt en bakt ter plaatse een dozijn variëteiten. Voor een echt ontbijt kunt u een belegde bagel nemen in het bijhuis op de boulevard Saint-Laurent in Le Plateau. Het aanbod gaat van pindakaas, tonijnsalade en zalm met roomkaas tot gemarineerde kippenborst en rosbief met alles erop en eraan.
10 uur: MEGAMARKT
De metro brengt u in een oogwenk verder noordwaarts naar de kleurrijke en altijd bedrijvige Marché Jean-Talon. De in 1933 geopende overdekte markt is een van de grootste van Noord-Amerika en bezaaid met groente-, fruit- en bloemenstalletjes. Speciaalzaken verkopen lokale kazen, wijn en patés of producten uit de wereldkeuken.
11.30 uur: BENITO’S BASTION
Terugwandelend in de richting van Mile-End geven Italiaanse hemdenmakers, trattoria’s en bocce-spelers aan dat u in Little Italy bent. De vredige wijk tussen rue Jean-Talon, rue Saint-Zotique, rue Marconi en rue Drolet is al sinds het einde van de 19de eeuw een bastion van de Italiaanse gemeenschap – in Little Italy alleen al zijn er een kwart miljoen – en een aangename slenterbuurt vol curiosa. Zo herbergt de Chiesa della Madonna della Difesa interieurelementen in marmer uit Carrara en een afbeelding van Benito Mussolini. Onze lunchtip : een van de vijftig pizza’s op de kaart van de Pizzeria Napoletana in rue Dante en, in dezelfde straat, zoetigheid van Pasticceria Alata-Casserta, dat onder meer cannoli Siciliani en sfogliatelle maakt.
14 uur : OP HUIZENJACHT
Het gebruik van het lokale fietsverhuursysteem Bixi kost 5 Canadese dollar per 24 uur en verder niets meer zolang u uw tweewieler binnen het halfuur weer inlevert bij een van de 460 stations. Tijd genoeg dus om via Mile-End af te zakken naar het prachtige square Saint-Louis in Le Plateau en rond het park en de fontein te genieten van de elegante huizen met kleurrijke mansardedaken – voorbeelden van de second-empirestijl die in trek was bij de Franstalige bourgeoisie in de jaren 1870.
15 uur: GOUD VOOR GROEN
Neem opnieuw de metro voor arbeiderswijk Hochelage-Maisonneuve of HoMa in het oosten van Montreal. Niet zozeer voor het ooit futuristische olympisch stadion uit 1976, dat aan de afbetaling tot in 2006 de bijnaam de Big Owe dankt, noch voor de overhellende Montréal Tower die het dak van het stadion moest dragen (maar dat nooit deed) en 165 meter boven de grond een panoramisch uitzicht biedt. Boeiender is Espace pour la vie, een complex voor de natuurwetenschappen met onder meer een insectuarium, een hightech planetarium en, in het voormalige wielerstadion, de Biodôme, waar u door vier ecosystemen en langs 250 diersoorten wandelt. Klapstuk is de spectaculaire Jardin Botanique : met ruim twintig thematische tuinen en tien serres de op een na grootste ter wereld. Een oase van rust, midden in de stad.
20 uur: FRIETEN EN FOIE GRAS
Streekgerechten van Quebec dienen vaak om de strenge winters te trotseren, en dat geldt ook voor poutine (vrij vertaald ‘een zootje’) : een portie friet die bedekt is met verse kaas en vervolgens wordt gedrenkt in bruine runder- en kipbouillon. Het nationale gerecht is te vinden in snackkramen en fastfoodketens als McDonald’s, al maken toprestaurants er een sport van om creatieve varianten met kaviaar, kreeft of truffels te bedenken en bijvoorbeeld blauwe kaas te gebruiken. Waag uw kans in Le Plateau bij La Banquise (994 rue Rachel Est), dat 24 op 24 uur bijna dertig poutines serveert, of bij Pied de Cochon (536 avenue Duluth Est), bekend om zijn poutine met foie gras. Een Pied de Cochon-kraam staat van mei tot oktober op de wekelijkse foodtruckhappening in het olympisch park en begin september op het jaarlijkse foodtruckfestival Yul Eat in de oude haven – daar kost de lekkernij minder dan de helft van wat u in het restaurant betaalt.
Met dank aan www.tourisme-montreal.org en www.quebecoriginal.com
Knack Weekend vloog met Air Canada, dat dagelijks een rechtstreekse verbinding tussen Brussel en Montreal aanbiedt vanaf 469 euro, alle taksen inbegrepen. Info : www.aircanada.com
Tekst en foto’s Wim Denolf
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
