Zijn mannen met een baard aantrekkelijker?

Smaken verschillen en trends veranderen snel, maar stoppelbaarden, sikjes, ring-baardjes en volle baarden zijn sinds de late jaren negentig nooit meer uit het straatbeeld verdwenen.

Baardgroei is een onmiskenbaar teken van mannelijkheid. Een straffe baard wijst op veel testosteron en is dus een biologisch signaal dat de man in kwestie je een gezond en sterk nageslacht zal bezorgen en opgewassen is tegen bedreigingen allerhande. In talloze onderzoeken in België en andere westerse landen zeggen de meeste vrouwen echter dat ze een baardloze man verkiezen. Al even vaak beoordelen ze baarddragers als agressieve, dominante types. Misschien is het dus voor een man vooral belangrijk om baardgroei te hebben, niet om die te laten zien.

Zo onsexy mannen met een volle baard bevonden worden, zo populair zijn ze dan weer – althans op papier – voor een ernstige relatie

Het hangt er maar van af wat vrouwen zoeken, concludeerde een onderzoek van de University of Queensland vorig jaar. Gevraagd naar welke mannen ze het meest sexy vonden, kozen de vrouwen in de studie immers massaal voor mannen met een stoppelbaardje. Ook voor een avontuurtje of een onenightstand waren die mannen hun eerste keuze. Maar gevraagd naar welke mannen ze het geschiktst vonden voor een langdurige relatie, luidde het motto: ‘Hoe meer gezichtsbeharing, hoe beter.’ Zo onsexy mannen met een volle baard bevonden worden, zo populair zijn ze dan weer – althans op papier – voor een ernstige relatie.

Ook in het beroepsleven is een baard geen garantie op succes. In de loop van de geschiedenis werden baarden geassocieerd met wijsheid, en in diverse beschavingen en culturen waren ze zelfs voorbehouden aan geleerden. Maar even vaak werden baarddragers ook weggezet als werkonwillig of gewelddadig tuig. Met name in de bankensector en het zakenleven kan een baard nog steeds moeilijk liggen, en de beschikbare statistieken bieden de betrokkenen ook weinig hoop om in de Forbes 100 te belanden of verkozen te geraken in de politiek.

Het gezicht van een man is zijn canvas, schreef de Canadese journalist en psychiater Allan Peterkin in One Thousand Beards – A Cultural History of Facial Hair. ‘Zolang er testosteron door zijn aders loopt, kan hij zichzelf heruitvinden.’ Bovendien kunnen mannen aan de hand van verschillende baardtypes en stoppellengtes niet alleen met hun look spelen, maar ook hun babyface, hazenlip, hangkin of moedervlekjes verbergen, of een onvermoede kaaklijn ontdekken. Groomingtips die tegenwoordig goed van pas komen: voormalig hoofdredacteur van Men’s Health Jan Peter Jansen vertelde ons jaren geleden al dat de vrouwenemancipatie en mannelijke ‘pin-upisering’ het harige geslacht zelfbewust, maar ook onzeker maken. Niet geheel onterecht: vrouwen verwachten dat een man zich toch een beetje weet te verzorgen.

Een baard is een voordeel zolang die zeldzaam is, stelt evolutionair bioloog Robert Brooks. Hij leidde aan de University of New South Wales enkele jaren geleden een experiment waarbij vrouwen eerst foto’s van netjes geschoren types te zien kregen, en dan mannen met baarden. Achteraf bleken ze de ruigere types de mooiste te vinden. Bij de omgekeerde oefening – eerst de ongeschoren mannen, dan de gladde varianten – bleek echter het tegendeel. Vrij vertaald: hipsterbaarden waren verfrissend en rebels na de prikvrije jaren van de metroseksueel, en om dezelfde reden kon de Woodstockgeneratie eind jaren zestig de hegemonie van de scheerindustrie doorbreken en werd gezichtsbeharing weer populair in de seventies. Zodra hypes of tegenculturen zelf mainstream worden, is het echter gedaan met hun aantrekkingskracht. Of zoals de New Yorkse blogster Nicki Daniels het formuleerde: baarden zijn nu de mannelijke evenknie van de opgevulde beha. Aan u om de echte hengsten en de poseurs te herkennen.