Vivian verloor haar man: ‘Twaalf uur nadat hij stierf, beviel ik van onze tweede zoon’

Vivian van Bremen © RAY creatieve projectfotografie
Lotte Philipsen
Lotte Philipsen Journalist KnackWeekend.be

Vivian van Bremen werd in 2005 onverwachts weduwe. Het verdriet een plaats geven was niet gemakkelijk, maar met hulp van vrienden en professionals slaagde ze erin. ‘Ik wilde het op mijn manier doen en terug gelukkig worden.’

Vivian nodigt ons uit in haar kantoor, een prachtig pand in Gent. Het wordt meteen duidelijk dat er een zorgzame, zelfzekere vrouw voor ons zit. Met een schaal koekjes en een dampende kop koffie steekt ze van wal. ‘Ik heb altijd willen praten over mijn verlies. Mijn verhaal vertellen en emoties toelaten, helpt me verwerken en ik merk dat het ook anderen helpt.’ Het relaas van Vivian kan bovendien naasten helpen omgaan met de overblijvende partner.

Mijn verhaal vertellen en emoties toelaten, helpt me verwerken.

De tongval van Vivian verraadt dat ze niet van Gent komt. ‘Dat klopt, ik ben een Nederlandse die haar hart verloren is aan Gent. Oorspronkelijk kom ik uit Rotterdam. Daar ontmoette ik ook Ido, mijn man, toen ik achttien was. Op mijn vijfentwintigste was ik voor het eerst zwanger. We wilden bewust jonge ouders zijn.’

In oktober 2002 werd Mees geboren. Vivian ging parttime werken, zoals dat gebruikelijk is in Nederland. ‘Ik werkte toen in het onderwijs en die combinatie van het moederschap en parttime werken werd heel erg geaccepteerd. Ik voelde me ook vooral moeder. Ik heb de indruk dat het in België gebruikelijker is dat beide ouders fulltime blijven werken en daar valt ook wel wat voor te zeggen. Nu ik zelfstandige ben, voel ik me hier nooit een slechte moeder, omdat ik andere moeders ook hard zie werken. Dat is fijn.’

Ik herinner me van die dag dat ik me hyperbewust was van alles wat er gebeurde.’

In 2004 verwachtten Vivian en Ido hun tweede zoon. In dat jaar trouwden ze ook. ‘We waren dat eerst niet van plan, maar we raakten geïnspireerd door andere bruiloften en beslisten dat we elkaar ook officieel wilden beloven om de rest van ons leven van elkaar te houden en bij elkaar te blijven.’ Het koppel was tien jaar samen en zag het als een mooie bezegeling van hun liefde voor elkaar. ‘Op een dag kreeg Ido hartkloppingen. We gingen naar het ziekenhuis, maar daar zagen ze niet meer dan een griep op zijn hart. Nog geen week later, op elf februari, is hij heel onverwachts overleden. Dat was zeer heftig. Ik herinner me van die dag dat ik me hyperbewust was van alles wat er gebeurde.’

Rollercoaster aan emoties

Hoogzwanger en met een zoontje van twee bleef Vivian achter. ‘Ik was eenenveertig weken zwanger en heb beslist dat ik zo snel mogelijk wilde bevallen. Ik voelde het verdriet zich in mijn buik nestelen en wilde niet dat onze zoon eronder zou lijden. Ik was ook bang dat ik niet bij de begrafenis van mijn man zou kunnen zijn. Het was niet vanzelfsprekend om weeënopwekkers en pijnbestrijding te krijgen zonder medische reden, maar ze stonden het toch toe. Uiteindelijk kreeg ik spontaan weeën en twaalf uur nadat mijn man stierf, is onze zoon Simon geboren.’

Ik voelde het verdriet zich in mijn buik nestelen en wilde niet dat onze zoon eronder zou lijden.

Wat volgde was een periode van heel intense emoties. ‘Je zit in een soort bubbel, maar dan geen geluksbubbel. Ik heb het intense geluk van de geboorte en het intense verdriet van het overlijden afwisselend gevoeld. Het is heel gek dat de mens zo in mekaar zit. Dat ik ook oprecht gelukkig was met de geboorte van mijn zoon, vind ik belangrijk om te benoemen. Daar voelde ik me niet schuldig over. Het is normaal om te genieten van de geboorte van een kindje en dat heb ik ook echt gedaan.’

De zus van Vivian was bij haar in de verloskamer. ‘Ik wilde het niet alleen doen’, legt ze uit. De dag na de bevalling ging ze naar huis, maar daar kon ze geen rust vinden. ‘Mijn ouders, schoonouders, een kraamverzorgster en uitvaartverzorgster waren bij me. Maar vrienden en familie liepen ook de deur plat. Ik had gevraagd om me niet te bezoeken, maar ze kwamen toch.’ Vivian voelde de druk om haar bezoek zo goed mogelijk te ontvangen. ‘Ik ben blijkbaar iemand die haar verdriet aan de kant zet om te zorgen voor anderen. Dat leek me niet de beste keuze, ik moest rusten en de dood van m’n man verwerken. Het bezoek kwam niet om me te storen, maar ze liepen zelf over van verdriet en konden niet wegblijven. Ik kon er niet door slapen, kreeg hartkloppingen.’

Het werkte helend om mijn emoties te mogen tonen.

In overleg met de gynaecoloog liet ze zich terug opnemen in het ziekenhuis zodat ze kon herstellen. ‘Ik kon er uitrusten, de uitvaart regelen en enkel mensen die op mijn vraag werden uitgenodigd, kwamen op bezoek.’ Vivian ontdekte dat ze de behoefte voelde om te vertellen over wat haar overkomen was. ‘Het werkte helend om keer op keer mijn verhaal te doen en mijn emoties te mogen tonen.’

De dood van Ido was niet alleen voor Vivian heel ingrijpend, ook zijn vrienden en familie leden eronder. ‘Wat mensen zich mogen realiseren, is dat het voor de overblijvende partner heel zwaar is dat iedereen die hij of zij kent ook verdriet heeft. Wanneer zij op bezoek komen, voelen ze dat verdriet vaak extra hard. Ik zeg niet dat je op dat moment je emoties moet verbergen, maar besef dat de weduwe of weduwnaar al het verdriet ziet en voelt. Huil gerust en praat erover, maar neem het verhaal niet over. Tast dus goed af en realiseer dat je eigen verdriet extra verdriet met zich meebrengt.’

Tast als bezoeker goed af en realiseer dat je eigen verdriet extra verdriet met zich meebrengt.

Wanneer er wat tijd is verstreken en het beter gaat met de overgebleven partner zal die volgens Vivian zonder twijfel erg geïnteresseerd zijn in jouw beleving. Maar wacht dus even af en kijk in eerste instantie naar je eigen netwerk om over jouw rauwe emoties te praten.

Reddende engels

De ruimte krijgen om haar verhaal te doen, was essentieel voor het rouwproces van Vivian. ‘Vaak raken mensen geëmotioneerd door tranen van anderen. Je krijgt dan al snel te horen: “Niet huilen.” Maar het is net heel krachtig om je tranen te laten lopen. Ik heb dus altijd gevraagd om me gewoon te laten huilen. En als mijn bezoek ook tranen voelde opkomen, dan velde ik daar geen oordeel over, dan huilden we samen. Tranen drogen op den duur vanzelf wel weer op.’

Uiteindelijk keerde ze van het ziekenhuis terug naar huis, waar haar vriendinnen een plan klaar hadden om Vivian door deze moeilijke periode te helpen. ‘Zes weken lang zorgden ze ervoor dat er dag in dag uit iemand bij me was. Ze hebben alles in goede banen geleid en die hulp is van groot belang geweest voor mijn rouwproces. Dat is waarom ik sta waar ik nu sta. Ik kon dicht bij m’n gevoelens blijven en dat had ik nodig.’

Twee vriendinnen hebben alles in goede banen geleid en die hulp is van groot belang geweest voor mijn rouwproces.

De vriendinnen vroegen wat Vivian nodig had, hoe ze haar huishouden bestierde en evalueerden ook de hulp. ‘Mijn netwerk van familie en vrienden bivakkeerde in mijn huis zodat ik me niet moest bezighouden met de dagdagelijkse dingen die een alleenstaande moeder normaal moet doen. Af en toe ging ik ook naar buiten, op bezoek bij vrienden van Ido of op uitstap naar plaatsen die me aantrokken als een magneet. Ze schonken me de vrijheid om dat te doen.’

Autonomie

Na die zes weken bleef er vier maanden ook nog iemand slapen, zodat Vivian s ‘nachts niet alleen moest zijn. ‘Ik was een autonome jonge vrouw van achtentwintig, dus het was niet altijd gemakkelijk. Bovendien wil je dat de dingen gedaan worden zoals jij dat wil. Dat is een tip die ik kan meegeven: als je een rouwende persoon gaat helpen, vraag dan hoe die wil dat je de zaken aanpakt. Ik was de eerste in de vriendenkring met kinderen, dus mijn gezelschap wist niet altijd hoe ze de takenlijst moesten invullen. Hoe vaak er niet gevraagd werd waarom een flesje voor een baby gesteriliseerd moet worden.

Ik moest accepteren dat ik moest aangeven hoe anderen die taken moesten doen, wat niet gemakkelijk is wanneer ze je met goede bedoelingen komen helpen. Je voelt je soms schuldig en denkt dat ze het niet zullen snappen dat je iets zus of zo wil. Mijn twee vriendinnen waren de tussenpersonen en hielpen me daarmee. Het is echt fantastisch hoe ze dat aangepakt hebben. Het gemis kan op dat moment niemand verhelpen, maar onderschat praktische hulp niet’, benadrukt Vivian.

Na tien dagen vakantie ging ik terug naar huis en wist ik dat ik de dingen kon aanpakken op mijn manier.

Na enkele maanden wilde ze op vakantie gaan met haar twee zonen. ‘Ik ben naar Frankrijk gereisd in een motorhome. Het was immers een frustratie van me dat ik niet wist hoe ik op vakantie kon met twee kleine kinderen. Het was heel belangrijk voor me dat ik dat alleen kon. Vroeger ging ik graag kamperen met de tent, maar dat leek met niet zo handig met een baby. Het was heel zwaar, maar ik ben nog steeds heel blij en trots dat het me gelukt is. Na tien dagen ging ik terug naar huis en wist ik dat ik de dingen kon aanpakken op mijn manier.’ Hoe gek het misschien voor anderen klonk, Vivian wilde alleen reizen met haar kinderen kunnen afvinken en vond een oplossing die bij haar paste. Het was een eerste mijlpaal op haar pad tot terug gelukkig worden.

Wie ben ik zonder hem?

Nadat Ido stierf moest Vivian alleen verder. ‘Ik was nog heel jong toen ik Ido ontmoette en voor mij was hij de ware liefde. We werden een koppel in de periode dat je volwassen wordt. We waren gelukkig samen en hoorden echt bij elkaar. Na zijn dood heb ik tijd nodig gehad om te ontdekken wie ik was zonder hem. Welke delen van mijn persoonlijkheid werden beïnvloed door hem? Wat vind ik leuk? Wat kan ik? Ik heb een gelukkig huwelijk gekend, het was heel bijzonder wat we hadden.’

Na de dood van mijn man heb ik tijd nodig gehad om te ontdekken wie ik was zonder hem.

Opnieuw openstaan voor een nieuwe liefdesrelatie is voor Vivian daarom niet gemakkelijk geweest. Het is een confrontatie met het gemis en verdriet. ‘Voor minder doe ik het niet, want ik weet hoe het is om je gelukkig te voelen in een relatie.’

Iedereen die aan een nieuwe relatie begint, neemt bagage mee. ‘Maar als weduwe al helemaal’, stelt Vivian. ‘Bovendien is het niet simpel om te daten als alleenstaande moeder. Je moet er de tijd voor vinden. En eigenlijk wil je ergens ook niet helemaal opnieuw beginnen: je had een man en je was gelukkig.’

Een frisse wind

Na een tijd voelde Vivian dat het tijd was voor een nieuwe omgeving. ‘Ik verlangde naar licht en ruimte. Ik koos voor een plaats dicht bij het strand, met veel wind. Door mijn gevoel te volgen, begon ik me stilaan terug beter in m’n vel te voelen. Ik wist dat op deze plek mijn zorgen zouden verwaaien en dat was ook zo. Het was een plaats waar zowel mijn man als ik als kind vaak waren geweest. Ik werd ernaartoe gezogen. Het voelde alsof ik mijn zorgen mee kon geven aan de wind. Samen met mijn zonen heb ik er zeven jaar gewoond.’

Het voelde alsof ik mijn zorgen mee kon geven aan de wind.

Toch was het geen makkelijke periode. ‘Mijn oudste zoon begon er naar school te gaan en dat verliep niet van een leien dakje. ’s Morgens huilde hij en wilde hij niet vertrekken naar school. “Ik mis papa”, zei hij dan. Ik zat echt met m’n handen in het haar. Het was heel moeilijk voor me als moeder om hiermee om te gaan. Ik kon niet inschatten of dit typisch gedrag was voor een kleuter die het niet altijd naar z’n zin heeft of dat zijn gedrag voortkwam uit het verlies van zijn papa.’

Vivian zocht professionele begeleiding van een psycholoog. ‘Zij heeft me de kennis gegeven om het rouwproces van mijn zonen goed op te volgen. Wanneer Mees begon te huilen en niet naar school wilde, brak mijn moederhart. De psycholoog leerde me dat er voor alles een tijd is: er is schooltijd en er is verdriettijd. Het verdriet is er toch, of je nu naar school gaat of niet. Bovendien is het voor een kind ook niet goed om school te missen of te laat te komen in de klas. Zelf geraakte ik er maar niet uit, maar zij liet me inzien dat kinderen duidelijkheid en structuur nodig hebben en soms gewoon dingen moeten doen, ook al huilen ze. Ik ervaarde dat het hem rust gaf en hij stopte met huilen.Na school maakte ik tijd voor hem en zijn verdriet.’

Ik vroeg me vaak af of ik wel een goede moeder was.

De kracht van hulp

Hulp zoeken wanneer je het zelf niet meer weet, is essentieel, vindt Vivian. ‘Ik vroeg me toen vaak af of ik wel een goede moeder was. Ik geef nu als tip aan mensen in gelijkaardige situaties dat ze hulp zoeken niet moeten uitstellen. Zoek iemand die je kan vertrouwen en helpen. Het is oké om het niet alleen te kunnen, het is al zo zwaar.’

Voor ze weduwe werd, was Vivian vaak onzeker. ‘Tijdens de rouwperiode ben ik beter dan ooit voor mezelf gaan zorgen. Mijn zelfvertrouwen is gegroeid. Van verdriet krijg je letterlijk pijn in je schouders. Ik heb het leren dragen. Door me te omringen met hulp die bij me past, werd ik steeds meer zelfzeker en wist ik welke stappen ik moest zetten. Het is zo waardevol om te leren hoe je er kunt zijn voor je kinderen. Door veel te lezen over rouwen bij kinderen, door met een psycholoog te praten en hulp te aanvaarden, heb ik de kennis gekregen om ermee om te gaan. Er zijn zoveel verschillende vormen van hulp: van gratis tot betaald. Ga op zoek naar de vorm die het best bij jou past.’

In het begin dacht ik soms dat ik gek werd van verdriet.

‘In het begin dacht ik soms dat ik gek werd van verdriet, dat het niet normaal was dat ik me zo ongelukkig voelde. Doordat mijn dokter me verzekerde dat die extreme emotie normaal was en dat ik mijn gevoelens mocht laten komen, wist ik erin te berusten. Toen ik dat besefte, kon ik gericht actie ondernemen. Je moet je op dat moment afvragen wat je nodig hebt om te kunnen ontspannen. Ook al heb je het idee dat er geen grond meer onder je voeten is, dat je nooit meer gelukkig zal zijn, vertrouw er dan op dat je wél terug gelukkig zal worden. Geef jezelf een doel en een kader, dan kan je vooruit gaan.’

Pas toen ik fysiek terug beter was, hadden mijn kinderen de ruimte om hun emoties te tonen.

Een mijlpaal met een grote emotionele impact kwam er in 2012, toen Vivian onder het mes moest voor een hartoperatie. ‘Ik had een aangeboren hartafwijking, die gelukkig zonder moeilijkheden geopereerd kon worden. Mijn zonen waren toen negen en zeven. Het bracht ons als gezin nog dichter bij elkaar. Je gaat nog harder voelen hoe het met de anderen gaat. In de aanloop naar de operatie sta je op scherp. Je weet dat er iets mis kan gaan en je leeft met een focus. Na de operatie kwam de angst pas. Alles was goed gegaan, maar de emotionele ontlading kwam aan als een klap. Ik kreeg de gedachte dat mijn kinderen alleen hadden kunnen achterblijven moeilijk van me afgeschud. Ook voor mijn zonen was dat een intense periode. Hun gedrag werd uitvergroot en ik heb het heel zwaar gehad als moeder. Het heeft tijd gekost om de rust terug te vinden. Pas toen ik fysiek terug beter was, hadden mijn kinderen de ruimte om hun emoties te tonen.’

Ommezwaai

Na deze heftige periode was het opnieuw tijd voor een nieuwe plek. ‘Ik verlangde naar een meer bruisende omgeving. Het huis bij het strand was heel leuk, maar het was tijd voor iets anders. Via een zoektocht op Google kwam ik uit op Gent. Na een bezoekje aan de stad, samen met mijn zonen, wist ik dat ik er wilde wonen. De stad trok me aan, het was alsof ik me er altijd al thuis had gevoeld. Ik zocht uit of het praktisch haalbaar was en toen dat zo bleek te zijn, zijn we verhuisd. Nog steeds ben ik heel blij met die beslissing.’

Ik wilde graag lotgenoten leren kennen. Er kwam heel veel reactie op mijn oproep.

In Gent koos Vivian ook voor een professionele switch. Ze liet het onderwijs en de pedagogische begeleiding achter zich en zocht uit wat ze wilde doen. ‘In die periode heb ik een lunch georganiseerd voor andere jonge weduwen. Ik kende er namelijk geen en wilde graag lotgenoten leren kennen. Er kwam heel veel reactie op mijn oproep. Omdat de reacties bleven binnenstromen heb ik ook een online netwerk opgericht en uiteindelijk ben ik zelfs zelfstandige geworden om jonge weduwen te coachen. Ik had totaal geen achtergrond in het ondernemerschap, maar het bleek in m’n DNA te zitten.’

Mijn gevoelens zijn mijn barometer.

Ondertussen focust Vivian zich meer op businesscoaching voor hoogbegaafde, hoogsensitieve en ambitieuze ondernemers die moeiteloos hun brood willen verdienen met dat wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. ‘Ik heb mijn gevoel gevolgd en keuzes gemaakt die bij me passen. Dat heb ik geleerd tijdens het rouwen en heeft me op professioneel vlak ook in de juiste richting gestuurd. Die link zie ik nu heel helder door m’n verhaal te vertellen. Door intuïtieve beslissingen te nemen, heb ik ontdekt dat ik ondernemer in hart en nieren ben. Mijn gevoelens zijn mijn barometer. Mijn kennis en levenservaring zijn mijn kompas’

Meer weten over de coaching van Vivian? Surf naar krachtvrouwen.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content