‘Soms denk ik dat de mensheid op haar retour is sinds een keuzemenu het luisterend oor verving’

Jean-Paul Mulders reflecteert over zwaarlijvige chatbots en eenzaamheid.

Mijn dochter wordt dertien en ik bestel voor haar een Magic Mouse, met bijpassend vilten zakje.

Nu hou ik niet zo van vilten zakjes of van dingen die zich magisch noemen. Wat beweert te kunnen toveren, kan haast niet anders dan tegenvallen. Om dezelfde reden was ik altijd op mijn hoede voor dagen die beloven de mooiste te zijn van je leven, maar die jaren later toch soms uitmonden in een vechtscheiding. Tot vandaag ben ik ongehuwd gebleven. Niet dat je daarmee alle onheil kunt vermijden. Maar je wordt nooit iemand op wie dat nare etiket kleeft: gescheiden. Dat woord doet mij denken aan zo’n inox vleesmachine bij de slager, die bliksemsnel salamiworst in schijfjes kan snijden.

Soms denk ik dat de mensheid op haar retour is sinds een keuzemenu het luisterend oor verving.

Maar om bij het verjaardagscadeau van mijn dochter te blijven: in plaats van het beoogde vilten zakje, vind ik een verpakking met 84 smelttabletten in de doos die mij per post wordt geleverd. Foliumzuur met vitamine D, staat daarop te lezen. Bij kinderwens & zwangerschap. Goed voor de botaanmaak en de ontwikkeling van de baby.

Ik hou wel van wat drama en wil aan de afzender schrijven: ‘Dit werd mij bezorgd voor de dertiende verjaardag van mijn dochter. Foute humor.’

Op de site van de webwinkel blijken de wezens van vlees en bloed zich echter deskundig verstopt te hebben. Ik moet mijn klacht richten aan Billie, een zwaarlijvige chatbot met een plastron. Ik hou niet van chatbots, zoals ik ook een broertje dood heb aan telefonische keuzemenu’s. Je krijgt er nu zelfs een aan de lijn als je halfdood naar de hulpdiensten belt. ‘Heeft u pijn op de borst, toets 1. Staat het huis in brand, toets 2 (behalve in geval van klimaatopwarming). Heeft u uw vrouw met uw beste vriend betrapt in de slaapkamer, toets 3. Wil u dit menu opnieuw horen, toets dan het spoorwegtekentje.’

u003cemu003eLoneliness is a loaded gunu003c/emu003e, hoor je weleens zeggen en ook in het Nederlands is eenzaamheid geen waterpistooltje.

Het laatste wat ik in tijden van nood wil horen, zijn woorden als spoorwegtekentje. Soms denk ik dat de mensheid op haar retour is sinds zij het luisterend oor verving door een keuzemenu. Daarop volgden, om ons nog meer van elkaar te vervreemden, de selfscan, de ticketautomaat en de datingapp. Het resultaat is een stralende wereld waarin, volgens recent onderzoek, tot vijftig procent van de mensen zich eenzaam voelt.

Loneliness is a loaded gun, hoor je weleens zeggen en ook in het Nederlands is eenzaamheid geen waterpistooltje. Ik heb weekends doorgebracht met alleen maar de krant en een schaalmodel van een Duitse duikbommenwerper. ‘Al het goud van de wereld past in drie olympische zwembaden’, las ik in die dagen ergens. Ik was ervan overtuigd dat liefde schaarser was dan goud. De wereldvoorraad paste in een zitbad.

Die momenten zijn gelukkig voorbij nu. Ik weet weer dat de liefde een jacuzzi is en zelfs een oceaan kan vullen, waaruit de zon als een stralend uitroepteken oprijst.

Dat alles vertel ik niet aan mijn dochter. Op haar verjaardag krijgen we telefoon van een vriendelijke medewerker van de webwinkel. Hij feliciteert haar en schenkt ons een cadeaubon. Hij zegt: ‘Naar believen te verzilveren bij uw eerstvolgende aankoop.’

Ik zeg dat ik verzilveren een mooi woord vind, en vraag hem om Billie mijn groeten te doen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content