Onderzoek: ‘Een derde van de mannen vindt verkrachting geen verkrachting’

Een nieuwe studie concludeert dat maar liefst een derde van de mannen dwang zou willen gebruiken om gemeenschap te bekomen als er geen consequenties zouden volgen, maar dat willen ze geen verkrachting noemen. De reden hierachter opent deuren voor toekomstige preventie.

Dat heel wat mensen verkrachting en iemand dwingen tot seks beschouwen als twee aparte zaken, bleek al uit een studie uit de jaren ’80. Daarvoor werd een enquête afgenomen die ten eerste gedrag bevroeg (“Heb je ooit iemand gedwongen om seks te hebben door die persoon neer te duwen?”) en ten tweede het gedrag bestempelde met het woord verkrachting (“Heb je ooit al iemand verkracht?”). In die enquête waren mannen het opmerkelijk meer eens met de stelling dat ze in het verleden al eens “seksueel dwingend gedrag hadden vertoond” dan dat ze “iemand hadden verkracht”. Ook vrouwen antwoordden vaker dat ze slachtoffer waren van “dwingend seksueel gedrag” dan dat ze de term “verkracht” gebruikten. Mensen reageren dus anders, afhankelijk van de verwoording.

Bijna een derde van de mannen zei dat hij een vrouw zou dwingen om seks te hebben als niemand het te weten zou komen. 13,6 % gaf aan in die situatie een vrouw te willen verkrachten.

Enquêtes

Dertig jaar na die studie ging onderzoekster Sarah Edwards van de Universiteit van North Dakota op zoek naar het waarom van die verschillende reacties. Daartoe liet ze een groep mannelijke universiteitsstudenten enkele enquêtes invullen. Een daarvan vroeg in welke activiteiten de mannen zouden participeren “als niemand het ooit te weten zou komen en als er geen consequenties aan vasthingen.” Sommige van die voorgelegde activiteiten bevatten het woord verkrachting, anderen gingen over het dwingen van iemand om seks te hebben zonder het woord verkrachting te gebruiken.

De drie overige enquêtes in de recente studie peilden naar het niveau van vijandigheid tegenover vrouwen, het gehalte aan machismo (bijvoorbeeld wanneer iemand gevaar als spannend beschouwt en geweld als mannelijk) en aantrekking tot seksueel geweld.

Schokkende cijfers

Bijna een derde van de mannen (31,7 %) zei dat hij – als er dus geen consequenties zouden zijn en niemand het ooit te weten zou komen – een vrouw “zou dwingen om seks te hebben”. 13,6 % gaf aan in die situatie een vrouw “te willen verkrachten”. Schokkende cijfers, maar op zich dus niets nieuws. Edwards wilde vooral onderzoeken vanwaar dat verschil tussen de twee groepen komt: waarom willen sommige mannen “verkrachten”, terwijl anderen het ‘slechts’ willen houden bij “gedwongen geslachtsgemeenschap”?

De onderzoekers vermoeden dat mannen die zo kwaad zijn op vrouwen dat ze niet echt graten zien in verkrachting, weinig vatbaar zijn voor preventiecampagnes.

Met behulp van de andere afgenomen enquêtes kon het onderzoeksteam daar nu een antwoord op formuleren. Mannen die het woord verkrachting gebruikten, bleken namelijk vijandiger te staan tegenover vrouwen en ongevoeliger tegenover seks. Bij de grootste groep lag dit anders: mannen die erkennen “seks te willen afdwingen” maar tegelijk verkrachting ontkennen, scoren niet dezelfde hoge graad aan vrouwenhaat. Ze bleken meer thuis te horen in de categorie ‘goedbedoelende seksisten’: hun opvattingen tegenover de andere sekse lijken misschien positief, maar zijn wel schadelijk voor de gelijkheid. (Denk maar aan het idee dat vrouwen beschermd moeten worden door mannen.)

Preventie

Met andere woorden: niet elke potentiële verkrachter is een vrouwenhater en er bestaat geen algemene aanpak om aan preventie te doen. De onderzoekers vermoeden zelfs dat mannen die zo kwaad zijn op vrouwen dat ze niet echt graten zien in verkrachting, weinig vatbaar zijn voor preventiecampagnes.

In de tweede categorie, die van mannen die verkrachting ontkennen, zien ze meer perspectieven. Het probleem bij deze groep is volgens de vorsers echter dat deze mannen niet geloven dat ze in staat zijn tot een verkrachting, waardoor ze de campagnes ertegen links laten liggen. Dankzij dit onderzoek kunnen deze mannen nu echter gemakkelijker geïdentificeerd en in preventiecampagnes dus gerichter aangesproken worden, waardoor de wetenschappers hopen het aantal voorvallen in de toekomst te kunnen verminderen.

(EK via scienceofus)