Nederland deelt ervaringen met seksueel geweld: ‘Als je praat, moet iemand luisteren’ #ZegHet
Na #WijOverdrijvenNiet in België, deelt nu ook Nederland verhalen over seksuele intimidatie en geweld onder de hashtag #ZegHet. Nadat Anke Laterveer haar verhaal over aanranding deed op haar blog en televisie, deed ze een oproep om ervaringen met seksuele intimidatie, aanranding en verkrachting te delen.
De Nederlandse cabaretière Anke Laterveer leerde een man kennen op een datingsite en na een lange chatsessie kon hij haar overhalen om bij haar thuis af te spreken. Hoewel Anke Laterveer zich ongemakkelijk voelde bij het idee een vreemde in haar huis uit te nodigen, zwichtte ze na lang doordrammen toch.
Vrijuit voor aanranding
‘Ik vertel over hoe hij langskwam, hoe we ruzie kregen en ik hem steeds zei weg te gaan. Over hoe hij toch niet ging. Over hoe hij aan mijn kleren trok, aan me zat, me zoende en zei dat ik gewoon even mee moest werken. Dan was het zo voorbij. Ik zeg niets over hoe vaak ik die zin al gehoord heb’, schrijft Anke Laterveer op haar blog. Anke deed aangifte bij de politie maar omdat er geen bewijzen waren en de jongen op eigen initiatief wegging, kon er enkel huisvredebreuk worden aangegeven. Voor de aanranding gaat hij vrijuit.
Vlak na de aanranding besloot Anke Laterveer dat het niet haar schaamte mocht worden. ‘Ik ben er heel open over geweest op Twitter. Dat was eerst nog achter een slotje. Toen ik hoorde dat het geen zaak zou worden, heb ik erover geschreven en ook dat gedeeld. Zonder nadenken, zonder plan. Binnen een paar uur was het opeens heel vaak geretweet en kwam er interesse vanuit de media. Dat overviel me nogal. Maar ik vind erover praten zo belangrijk dat ik het wel gedaan heb’, zegt Anke Laterveer aan Knack Weekend online.
In het Nederlandse televisieprogramma Pauw deed Anke Laterveer opnieuw haar verhaal. Ze sprak over de aanranding, de posttraumatische stress die haar achteraf kwelde en de walgelijke ‘jouw woord tegen dat van hem’-mentaliteit waar ze op botste toen ze aangifte deed. Haar verhaal liet niemand koud.
Zeg het
Samen met een vriendin lanceerde Anke Laterveer de hashtag #ZegHet. Een heel simpele aansporing voor een heel moeilijk maatschappelijk probleem: seksueel geweld. ‘De hashtag kwam als idee tijdens een slapeloze nacht terwijl ik met Stella Bergsma stuurde. Omdat schaamte de ergste straf is en delen zo goed en zo helend kan zijn’, legt Laterveer uit. Duizenden openhartige tweets volgden.
Een vriendin kreeg van politie te horen dat ze niet verkracht kon zijn. Hoeren kun je niet verkrachten, aldus de agenten. #zeghet
— Hella Dee (@Hella_Dee) 2 november 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
“Jij wil gewoon een pik in je mond vieze bruine slet” Ik schaamde me en bleef stil. Nu niet meer #zeghet
— Anousha Nzume (@anoushanzume) 2 november 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Ik was 15, hij kwam me achterna in een natuurgebied. Hij vroeg of ik nog maagd was en greep mijn borsten. Ik was nog weken bang #zeghet
— EINSTEINBARBIE (@EinsteinBarbie) 2 november 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Anke Laterveer had geen idee dat haar oproep zo massaal gehoor zou vinden. Toch verraste de overvloed aan aangrijpende getuigenissen haar niet helemaal: ‘Ik kreeg al sinds mijn blog online kwam elke dag tientallen verhalen. Mannelijke daders, vrouwelijke daders, kinderen als slachtoffer, oude mensen, alles. Het is heel heftig om dat allemaal te lezen, maar tegelijkertijd zo ontzettend goed dat mensen delen. Iedereen krijgt antwoord. Als je praat, moet er iemand luisteren.’
Wij overdrijven niet
Het probleem werd eerder dit jaar al aangekaart op Belgische sociale media met de hashtag #WijOverdrijvenNiet. Anke Laterveer kende de Belgische variant niet: ‘De hashtag #wijoverdrijvenniet zag ik pas halverwege de eerste dag van #zeghet. Ik vind hem prachtig. Geeft ook maar weer aan hoeveel bloemrijker de Vlamingen zijn met taal dan de Hollanders.’
Na haar krachtig stuk ‘Mijn naam is niet Hey Sexy’ trapte blogster Yasmine Schillebeeckx samen met blogster Annebeth Bels en anderen (Amelie Mangelschots, Romina Verwichte en Jolien Voorspoels) mee #WijOverdrijvenNiet in gang. Schillebeeckx, die momenteel een boek schrijft over seksisme (‘Echte vrouwen bestaan niet’ nvdr.), is heel blij dat het fenomeen nu ook onder een eigen noemer is overgewaaid naar onze Noorderburen: ‘Het maakt niet uit onder welke hashtag de verhalen gedeeld werden, zolang ze maar gedeeld worden.’ Ook mannen deelden hun verhalen. Dat vindt Schillebeeckx positief: ‘Niemand ontkent dat het mannen ook overkomt. Er is een heel groot taboe op mannen die slachtoffer zijn van vrouwelijke daders.’
‘Dit is niet ok’
Of de maatschappij door het delen van ervaringen op sociale media een ommezwaai zal maken? Dat betwijfelt Schillebeeckx. Toch vindt ze het belangrijk: ”Je hoort vaak het argument dat zulke zaken privé moeten blijven. Het zijn ontstellende verhalen dus het is normaal dat mensen zich er ietwat ongemakkelijk bij voelen. Maar daarom moeten we niet zwijgen. Ik heb het zelf meegemaakt en ik weet hoe het delen van die ervaringen oplucht. Ook voor de mensen die liever niet hun ervaringen online gooien, is dat zo: zij zien dat dit veel mensen overkomt, en dat hen geen schuld treft. Het voelt zo goed als iemand eens zegt: ‘Dit is niet ok.’ Als je één iemand een hart onder de riem kan steken, sta je al een stap verder.’
Ik werd gebeld. Ik schreef een blog. Het kwam op Joop. Het kwam bij Pauw. Er kwam #zeghet. Er kwam liefde. Er kwam haat. Ik ben nu op.
— Anke (@ankelaterveer) 3 november 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Anke Laterveer neemt na de mediastorm even een stap terug: ‘Ik heb zo ontzettend veel verdriet gelezen de afgelopen tijd. Ik moet nu weer even tijd maken voor het mijne.’ Als deze hashtags ons één ding leren dan is het dat we moeten leren om seksuele intimidatie – van een beetje dollen tot delict – te herkennen, erkennen en veroordelen. We moeten dringend op een andere manier over seksueel geweld praten. Empathie mag nooit omslaan in argwaan als er alcohol, korte rokjes of een avondklok in het verhaal zit. Het is niet omdat iemand met 99 mensen de lakens deelt, dat nummer 100 zomaar zijn zin krijgt. Flirten betekent niet dat iemand jou achteraf iets verschuldigd is. Niemand heeft recht op jouw lichaam. Als iemand een grens overschrijdt: zeg het. Zeg het tot iedereen het hoort. Je overdrijft niet.
Anke Wauters
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier