‘Het is met fierheid dat ik nu kan zeggen: ik ben een trotse homoscout’

Martijn Van Cauwenberg is Adjunct Verbondscommissaris Scouts en Gidsen Vlaanderen en homo: 'Ik speelde een rolletje om erbij te horen' © Scouts en Gidsen Vlaanderen
Anke Wauters
Anke Wauters Journaliste Knack Focus en Knack Weekend

De nationale leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen nodigt nu alle groepen uit om zich op zaterdag 20 mei 2017 aan te sluiten bij de Belgian Pride. Ex-leider Martijn Van Cauwenberg (26) doet zijn verhaal: ‘Dat was bij ons een nieuwigheid, zo’n sjorrende homo.’

Toen hij zes jaar oud was, koos Martijn Van Cauwenberg (26) ervoor om zich aan te sluiten bij de Scouts. In zijn familie was het de gewoonte om lid te zijn van de jeugdbeweging: ‘Ik ging geweldig graag op kamp. Buiten spelen is iets wat ik altijd graag gedaan heb.’ Maar lang was hij een buitenbeentje in zijn groep: er rustte er een mysterie op wie hij was. Toen hij leider werd, kwam het eruit: hij is homo, iets wat hij al sinds zijn vijftiende weet.

Twee identiteiten

Het duurde lang voor ik zelf mijn twee identiteiten -scout en homo – kon verzoenen.

‘Dat was bij ons een nieuwigheid, zo’n sjorrende homo’, zegt Martijn. Hij had tijd nodig om zijn plaats in de groep te vinden. ‘Het duurde lang voor ik zelf mijn twee identiteiten -scout en homo – kon verzoenen’, vertelt Martijn, ‘Ik twijfelde, voelde me onzeker.’ Maar Martijn was omringd door fantastische leiding en medeleden. Hij is zijn scoutsgroep heel dankbaar: ‘Ze hadden het geduld om mij tijd te geven om ermee naar buiten te komen. Ze bleven mij bij de werking betrekken. Ze hebben ervoor gezorgd hebben dat ik nu met fierheid kan zeggen: ik ben een homoscout.’

Dat parcours liep niet helemaal over rozen. Horendol werd Martijn van het te pas en te onpas gebruikte scheldwoord: hey, homo! ‘Zeker als het gratuit in het rond werd gestrooid tegenover iedereen die een soort mannelijkheidsnorm niet haalde’, legt Martijn uit, ‘Als een lat waar je over moet. Na mijn coming-out kreeg ik te horen: ‘Jij bent okĆ© want jij bent geen vrouwelijke homo.’ Samen met meisjes in de Scouts zitten en de kans om vriendinnen te maken, was daarom heel belangrijk voor Martijn: ‘De jongens deden vaak heel stoer. Daar herkende ik mezelf niet in. Ik hield van toneel en voordracht.’

'Horendol werd ik van het te pas en te onpas gebruikte scheldwoord: 'Hey, homo!' Zeker als het gratuit in het rond werd gestrooid tegenover iedereen die een soort mannelijkheidsnorm niet haalde', zegt Martijn.
‘Horendol werd ik van het te pas en te onpas gebruikte scheldwoord: ‘Hey, homo!’ Zeker als het gratuit in het rond werd gestrooid tegenover iedereen die een soort mannelijkheidsnorm niet haalde’, zegt Martijn.Ā© Scouts en Gidsen Vlaanderen

Volgens Martijn is het geen taboe om homo te zijn in de jeugdbeweging. ‘Het zal wel moeilijk blijven om te zeggen dat je homo bent’, vult hij aan, ‘Maar niet om het feit dat je homo bent. Het homo-zijn op zich is in mijn geval aanvaard. In Vlaanderen mogen we bovendien van geluk spreken ‘Een vriendin van mij is naar een Europees congres geweest over Scouting. Daar trok ze toch haar ogen open van bepaalde opvattingen. Iemand zei: wij hebben geen homo’s in onze vereniging, want in ons land bestaat dat niet.’

Mannelijkheidslat

Het is vooral de schemerzone tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid die het bij ons nog lastig maakt. ‘Niemand zal in je gezicht komen zeggen dat het niet ok is om homo te zijn’, zegt Martijn, ‘Wat je wel merkt is dat wat voor soort homo je bent – alsof er soorten bestaan – wel met een aantal vooroordelen benaderd wordt.’ Tegelijkertijd pleit Martijn ook zelf schuldig. ‘Ik deed mezelf soms mannelijker voor dan ik was’, geeft hij toe, ‘Ik speelde een rolletje om erbij te horen. En ik heb ook zelf mensen gekwetst. Mee die mannelijkheidslat vastgehouden. Overcompensatie was dat, denk ik. Ingegeven door angst. Angst dat mijn twee identiteiten toch niet verzoenbaar zouden blijken.’

Ik mocht eindelijk de rol opnemen waar ik zelf het meeste plezier uit haalde.

En dat terwijl het tegendeel waar was. Uit de kast komen was een bevrijding voor Martijn: ‘Ik kon daarna oprecht meelachen met de mopjes. Ik kon mijn eigen vrouwelijkheid omarmen. Die macho-lat werd plots een pak minder relevant. Ik moest niet langer koploper zijn bij sportactiviteiten, maar kon mijn creatieve ei kwijt. Ik mocht eindelijk de rol opnemen waar ik zelf het meeste plezier uit haalde.’

Scouting @ Pride

Schaamteloos zichzelf zijn en daarvoor waardering krijgen. Dat deed Martijn deugd. Het is ook net om die reden dat hij op zaterdag 20 mei zijn scoutshemd en -das aantrekt: ‘Ik zal om 13.30 afzakken naar de Ravensteinstraat in Brussel en meelopen in de Pride.’

Er zou weleens een fiere homoscout verloren kunnen gaan. En dat zou jammer zijn.

Martijn doet dat om aandacht te blijven vragen aan alle scouts- en gidsenleiding en leden om iedereen in scouting te waarderen: ‘Ook zij die wat verder van de norm staan. Scouts en gidsen voor wie man en vrouw zijn niet per se verbonden is met mannelijk of vrouwelijk zijn. Er zou weleens een fiere homoscout verloren kunnen gaan. En dat zou jammer zijn.’

De nationale leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen nodigt nu alle groepen uit om zich op zaterdag 20 mei 2017 aan te sluiten bij de ‘Belgian Pride‘. ‘In scouting zijn we van de overtuiging dat alle kinderen en jongeren die dat willen, kunnen scouten en gidsen’, zegt Jan Van Reusel, persverantwoordelijke van Scouts en Gidsen Vlaanderen, ‘Door met leden en leiding deel te nemen aan Pride zetten we met groot plezier en een kleine daad deze overtuiging kracht bij, zowel binnen als buiten scouting. Het maakt niet uit of je holebi, hetero, transgender, cisgender, intersekse, aseksueel, queer of nog iets helemaal anders bent. Door allemaal op straat te komen, tonen we dat we samen strijden voor een samenleving waarin iedereen zichzelf kan zijn.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content