‘De man is in ijltempo een bedreigde diersoort geworden’

Internationale Mannendag is volgens onze columnist Jean-Paul Mulders geen overbodige luxe. Een bedreigde soort aan het woord.

Op 19 november vieren we Internationale Mannendag, die o.m. de discriminatie van het sterke geslacht in de kijker wil zetten. Vorig jaar zou ik daar nog om hebben gelachen, maar nu piep ik wel anders. De man is in ijltempo een bedreigde diersoort geworden – en dan vooral de oude witte die op het andere geslacht valt.

Helemaal onterecht kun je dat niet noemen, want het ‘sterke’ geslacht blijkt belast met een erfzonde. ‘Misdrijven voor 85 procent gepleegd door mannen’, lees ik in een Vlaamse krant. Volgens Amerikaanse cijfers wordt slechts 10 procent van alle moorden gepleegd door vrouwen, en 17 procent van de seriemoorden. Zulke cijfers zijn onthutsend, als je man bent en de moed hebt om ze op te zoeken.

Nog treuriger wordt het als je in de geschiedenis op zoek gaat naar massamoordenaars of dictators. Bij de mannen heb je l’embarras du choix, van keizer Nero over Napoleon tot Hitler, Stalin, Mao, Pol Pot en despoten met minder leuke namen. Maar een vrouwelijke dictator? ‘Cleopatra?’ probeert een vent op internet vertwijfeld. ‘Volgens mij zijn er toch wel een aantal op te noemen (al weet ik ze nu ff niet meer).’

Je had Maria I van Engeland, wil ik hem ter hulp schieten – bijgenaamd ‘de bloedige’. Je had de mevrouwen Franco en Ceaucescu. Je had Ilse Koch, aka ‘de heks van Buchenwald’. Zij reed te paard door het kamp en ranselde met haar zweep willekeurig gevangen af. Zij liep graag rond met een kort rokje en een doorschijnende blouse. Mannelijke gevangen die het waagden te kijken, werden bestraft met vijfentwintig stokslagen.

Er zijn best wel miekes te vinden die qua gemeenheid niet moeten onderdoen voor hun evenknieën met ballen. Maar statistisch kun je niet ontkennen: leed en verderf zijn doorgaans voorzien van testikels. Via zaadleiders is er veel gif de wereld ingedruppeld.

Dat mannelijkheid toxisch kan zijn, betekent nog niet dat elke man een verkrachter of seriemoordenaar is. Je hebt ook kerels die breien, bleiten bij droevige films of door hun vrouw worden geslagen. Toch worden mannen tegenwoordig gemakkelijk over eenzelfde, kwalijke kam geschoren. In zijn pas vertaalde boek Schuldig over de hele lijn. Hoe de witte man de ideale zondebok werd stelt de bekende Franse filosoof Pascal Bruckner vast dat de man de satan is geworden. ‘Het ene racisme is vervangen door het andere’, schrijft hij. ‘Schuldig voor alles wat er fout gaat in de wereld is: de witte man. Zijn anatomie en huidskleur volstaan om hem schuldig te verklaren. Wie als vrouw wordt geboren, wordt geboren als prooi, wie als man wordt geboren, wordt geboren als moordenaar.’

Voor het wangedrag van mannen is een hele woordenschat aan newspeak uitgevonden, van mansplaining (hun hatelijke gewoonte om dingen ten overvloede aan vrouwen uit te leggen) over manspreading (met de benen walgelijk wijd gaan zitten) tot lookism: het reduceren van vrouwen tot hoe ze eruitzien. Ook met het geven van complimenten moet je uitkijken, want die zijn het broertje van de kleinering. Dat ondervond de voormalige Amerikaanse president Obama. In 2013 moest hij zich publiekelijk verontschuldigen nadat hij over Kamala Harris had gezegd dat ze ‘de mooiste justitieminister van het land’ was.

‘Een simpele opmerking en hop’, schrijft Bruckner: ‘je maakt voorgoed deel uit van de varkensbende.’

Schuw je de hoffelijkheid en hou je geen deuren meer open, dan riskeer je te horen dat er tegenwoordig zoveel gestampte boeren rondlopen.

Een wereld die zo ingewikkeld is geworden: je zou als man van minder in je schulp kruipen. Als je op straat een leuke vrouw kruist, durf je geen oogcontact meer te zoeken maar bewonder je in plaats daarvan de architectuur van de omliggende gebouwen. Voor het zogeheten uitkleden met de ogen is trouwens ook een woord bedacht: eye raping. De straf is vijfentwintig stokslagen.

De betrekkingen tussen mannen en vrouwen zijn een slangenkuil in een mijnenveld geworden, waarboven ook nog eens een dozijn nesten hangt met woest zoemende wespen. Argumenten zijn nutteloos, daarvoor heeft elke partij zich te veel ingegraven. De ander de hand reiken, is vergelijkbaar met in de Groote Oorlog uit je loopgraaf kruipen en door het niemandsland naar de vijand stappen, zingend: ‘Alle Menschen werden Brüder.’ Je wordt aan flarden geschoten nog voor je de eerste punthelm te zien krijgt. ‘Het kapen, aan beide zijden van de Oceaan, van de feministische beweging door een wraakzuchtige fractie is een zorgwekkend fenomeen’, aldus nog Pascal Bruckner. ‘Deze groep streeft niet de ontplooiing van vrouwen na, maar de uitschakeling van mannen en alles wat mannelijk is.’

De slinger is doorgeslagen, hoor je weleens zeggen, en dat is wellicht het geval bij de diabolisering van de man. Gelukkig gloort er hoop aan de horizon. In de filosofie van Hegel krijg je na de these (mannelijke dominantie) een antithese (verafschuwing van testikels en ballen). Daarop volgt er meestal een synthese in de vorm van een nieuw evenwicht. Ik zou het graag nog meemaken: dat zonovergoten land waar mannen en vrouwen elkaar vergeeflijk in de armen vallen en dansen, zingend en jodelend als in The Sound of Music.

In afwachting van zo’n verzoening der geslachten, is het voor mannen heilzaam hun wonden te likken en zilte tranen te plengen over het verlies van hun wereldrijk. Voor de erkenning van dat verdriet is Internationale Mannendag belangrijk. Het voetbal en de koers volstaan niet meer voor de male bonding, nu vrouwen zich ook daar steeds vaker als een vis in het water voelen.

Wie vent wil worden voor gevorderden, kan zich nu al inschrijven voor het vierdaagse ‘mannenfestival’ dat volgend jaar in de zomer plaatsvindt. Het wordt ‘een ruimte waarbinnen mannen worden uitgenodigd om thuis te komen in hart, buik en ballen’.

Je hebt keuze uit meer dan vijftig workshops, healingsessies, sharingcirkels en dansmomenten. ‘Op een prachtige natuurlocatie en met een team dat klaarstaat met heerlijk eten.’

Ik denk dat ik daar een kijkje ga nemen, voor de camaraderie en de culinaire hoogstandjes.

Want ook topkoks zijn bijna altijd mannen.