‘Cultiveer onmiddellijke generositeit’: drie tips om je korte tijd op deze aarde goed te gebruiken

Zo’n 4000 weken, zo lang heb je te leven als je ongeveer 80 wordt. En dus schreef journalist Oliver Burkeman een boek over hoe je volgens hem die korte tijd best zo fijn mogelijk invult. Drie suggesties uit zijn boek die je helpen om zijn filosofie in de praktijk om te zetten.

1. Bepaal vooraf wat je niet gaat lukken

‘Mensen houden van dat idee, merk ik’, lacht Burkeman. We hebben vaak het idee dat we in alles moeten uitblinken, maar dat kan natuurlijk niet. Misschien heb je niet de groene vingers om de beste tuinmens van de buurt te zijn, misschien heb je niet het geduld om 50 boeken op een jaar te lezen, misschien heb je de tijd niet voor een wekelijkse pokerwedstrijd. Daarom stelt Burkeman voor om een aantal dingen in het leven te kiezen waarvan je vooraf beslist dat je er niet goed in moet zijn.

‘Als je beslist: ik ga dit jaar geen goeie chef worden, dan is het minder deprimerend dat je diners voor je gezin niet altijd geweldig zijn,’ lacht hij. ‘Als we ons best voor iets doen en het lukt niet, dan schamen we ons daar vaak voor. Nergens voor nodig natuurlijk, je kunt niet alles kunnen. Vooraf beslissen wat niet gata lukken, haalt de angel van schaamte uit de vergelijking, zoals auteur John Acuff zei.’ Gewoon beslissen dat er een aantal dingen zijn waar je geen energie in gaat steken, voelt vaak als een opluchting.

Maar wat met werk, een goede ouder of partner zijn, die dingen moet je wel goed doen, toch? Misschien. Maar ook daar kan je beslissen om cyclisch te falen, stelt Burkeman. ‘Je kunt beslissen om een aantal weken zo weinig mogelijk te werken om al je tijd aan je kinderen te besteden, bijvoorbeeld, of om even niet aan je conditie te werken omdat je je wil inzetten voor een ander doel. Daarna richt je je energie weer wel op die dingen.’ Je streeft dus niet naar een werk-leven balans, want die haal je toch nooit, stelt Burkeman, maar kiest bewust voor een vorm van onevenwicht in je leven. En als je dat onevenwicht af en toe verschuift, komt het toch nog goed.

2. Stel je in relaties op als een ‘onderzoeker’

We willen graag zeggenschap over ons eigen doen en onze eigen tijd, en dat durft in relaties wel eens tot gedoe leiden, stelt Burkeman. Misschien geven we het niet graag toe, maar in relaties hebben we de neiging om de ander een ietsiepietsie te willen controleren. Soms luisteren we niet goed of soms vervelen we ons, en dat is lastig. Burkeman kijkt voor een oplossing naar Tom Hobson, een kinderpsycholoog, die voorstelt om op moeilijke of lastige momenten een nieuwsgierige houding aan te nemen. Je doel is dan niet langer om jouw standpunt duidelijk te maken of een bepaald doel te bereiken, maar wel om uit te zoeken wie de mens met wie je op dat moment te maken hebt eigenlijk is. Zo’n nieuwsgierige houding past goed bij de onvoorspelbaarheid van het leven met andere mensen, stelt Burkeman, en werkt zeker niet alleen bij kinderen. Ook omdat het voor de bevrediging van jouw nieuwsgierigheid niet belangrijk is of het gedrag van de ander je bevalt of niet. Dat kan de dosis frustratie in je leven stevig inperken, stelt hij.

3. Cultiveer onmiddellijke generositeit

‘Soms lees ik een artikel dat ik echt goed vind,’ vertelt Burkeman, ‘en toch stuur ik dan niet spontaan een berichtje om dat mee te delen aan de auteur. Dat is jammer, want een mooi compliment valt universeel in de smaak en geeft de ander – en jou – een goed gevoel.’ Perfectionisme speelt een rol in waarom we niet altijd onmiddellijk genereus en complimenteus zijn, denkt Burkeman. ‘Ik wil dan het perfecte mailtje sturen, excellent en erudiet verwoordt. Als ik aan een goed doel wil geven, wil ik het beste, meest efficiënte goede doel. Maar dat doet er eigenlijk helemaal niet toe.’

‘Meditatieleraar Joseph Goldstein raadde aan om, elke keer als er een genereuze impuls komt opborrelen, daar ook gewoon aan toe te geven. Geef complimenten, geld, tijd en steun meteen, want straks ben je het weer vergeten of lijkt het zo belangrijk niet meer.’ Je zal een drempel moeten overwinnen, stelt Burkeman, want zo veel genereuze spontaniteit zijn we niet gewoon, maar het zal jou als ‘gever’ gelukkiger maken en aan de ‘ontvanger’ een glimlach ontlokken.

Deze tips zijn afkomstig uit ‘4000 weken. Je tijd op aarde en hoe er mee om te gaan’, geschreven door Oliver Burkeman, uitgegeven door Maven. We interviewden Burkeman ook uitgebreid. Dat gesprek kan je hier lezen.