Bloemsierkunstenaar Daniël Ost: ‘Geen toeval dat mijn vak floreert in het Verre Oosten’

Internationaal gevierd bloemsierkunstenaar Daniël Ost (64) besloot onlangs om de fakkel door te geven aan zijn dochter Nele. Zelf focust hij voortaan op tuinontwerpen en op zijn recent geopende bloemsierkunstschool in Eksaarde. Een overzichtstentoonstelling volgt dit najaar in Sint-Niklaas.

Ik heb veel energie gehaald uit boosheid. Op mijn vader, die er alles aan deed om me van de bloemen weg te houden en me op mijn zestiende naar de militaire school stuurde, maar ook op de wereld van de bloemisten. Eind jaren zeventig was dat een conservatieve club die absoluut niet openstond voor een jongen uit een volkscafé die met wilde bloemen, bladeren en andere goedkope vondsten werkte. Toen ik in ’79 mijn eerste Belgisch kampioenschap bloemschikken won, sprak een vaktijdschrift er ronduit schande van. Een geschenk uit de hemel, want de tegenwind motiveerde me dubbel zo hard om te experimenteren en mijn grenzen te verleggen.

Naar de andere kant van de wereld trekken en daar niets van opsteken, dat snap ik niet.

De ergste ontmoeting die je kunt hebben, is die met jezelf. Als bloembinder is dat me enkele keren overkomen, want wie met vergankelijk materiaal werkt, vecht constant tegen de tijd. Een uitdaging die ik altijd spannend heb gevonden, maar die ik nu betaal met mijn gezondheid. Dag en nacht doorwerken aan opdrachten voor huwelijken, bedrijven, modeshows, musea en hotels lukt me niet meer, mijn lijf is kapot.

Mijn rijkdom is dat ik de wereld heb rondgereisd. Veel geld verdienen zit er voor bloembinders niet in: we werken kleinschalig en met tijdelijke creaties die buiten het galeriecircuit vallen. Maar op de Noordpool en Antarctica na heb ik zowat overal gewerkt, waardoor mijn visie altijd kon blijven evolueren. Een driehonderdtal reizen naar Japan, een tachtigtal trips naar China, ongeveer vijftig keer Thailand – dan moet je wel dingen absorberen. Naar de andere kant van de wereld trekken en daar niets van opsteken, dat snap ik niet.

Een mens ontsnapt niet aan zijn roots. Mijn Japanse leermeester Noboru Kurisaki leerde me in de jaren tachtig dat één bloem soms meer zegt dan een heel boeket. Hij was ook degene die me toonde hoe je met de symboliek van bloemen werkt en niet alleen met hun lichaam en kleur. Toch ben ik altijd een jongen van hier gebleven. Die typisch Vlaamse weelderigheid, onze barokke bloemschilders: die dingen zaten gewoon in mijn onderbewustzijn.

Een nieuwe kijk op tijd zou ons goed doen. In het Westen is tijd zo’n god dat zowat alle ambachten eronder lijden. Handwerk valt per definitie niet te versnellen, dus kan een toenemende tijdsdruk alleen maar tot kwaliteitsverlies leiden. Het is ook geen toeval dat mijn vak floreert in het Verre Oosten: bloembinders hebben tijd nodig om hun creaties vakkundig af te werken, en in dat deel van de wereld krijgen ze die.

Het is een fabeltje dat de pijn verzacht met het ouder worden.

Ik ben maar een werktuig. Ik heb altijd dingen willen creëren die mensen raken, maar een personencultus hoeft niet. Mensen vinden het soms vreemd als ze op mijn naamkaartje bloembinder zien staan, maar daarmee is voor mij alles gezegd. Dat mijn werk blijft hangen is trouwens alleen maar mogelijk dankzij de fotografie. Ik heb lang geaarzeld om er een beroep op te doen en mijn driedimensionale creaties aan het papier toe te vertrouwen, maar laat ons eerlijk zijn: zonder dat medium was er niets van overgebleven, laat staan dat ik ze met de hele wereld had kunnen delen.

De balans opmaken vind ik moeilijk. Het begint al met de vraag wat een geslaagd leven betekent. Als ik louter naar het aantal overwinningen kijk, zou ik Eddy Merckx de meest succesvolle telg van zijn familie noemen, maar qua persoonlijkheid, de mens achter de prestaties, is dat misschien wel zijn zoon Axel. Ook in mijn geval is het allemaal niet zo zwart-wit, want ik heb altijd alles ten dienste gesteld van mijn passie. Altijd hoger en verder willen vliegen en al de rest vergeten klinkt mooi, maar misschien ben je dan toch een enorme egoïst.

Loslaten is het moeilijkste wat er is voor mensen zoals ik. Mijn hoofd zegt dat het nu aan mijn dochter Nele en mijn schoonzoon Yann is om de zaak te leiden, dat zij anders leven en denken en dat ze hun eigen koers moeten varen, maar emotioneel blijf ik dat moeilijk vinden. Ik ben in de herfst van mijn leven en het moment vraagt om bepaalde stappen, maar het is een fabeltje dat de pijn verzacht met het ouder worden.