Blind vertrouwen: vier getuigenissen over die ene man of vrouw die goud waard is

Eléonor en Chloé Sana. © Fred Debrock
Elke Lahousse
Elke Lahousse Journalist voor Knack Weekend

Een personal assistant die al je stress wegneemt. Een partner uit de duizend die je helpt je grenzen te verleggen. Twee helpende handen als het te veel wordt, is er een grotere luxe?

‘Mijn zus offert een groot deel van haar leven op voor mijn droom’

Begin deze maand behaalde de bijna blinde skiester Eléonor Sana (20) een historische bronzen medaille op de Paralympics in het Zuid-Koreaanse Pyeongchang. De Waalse Eléonor, die gegidst werd door haar zus Chloé (22), werd derde in het alpineskiën voor personen met een visuele handicap. De zussen zijn de eerste vrouwen die ons land een medaille bezorgen op de Paralympische Winterspelen.

Eléonor Sana: ‘Ik werd blind geboren door een retinoblastoom: een kanker in je netvlies. Na verscheidene oogoperaties kan ik vandaag een beetje zien. Ik zie schaduwen en kleurschakeringen, maar geen gezichten of voorwerpen. Op de piste moet de zon al hard schijnen voor ik in de sneeuw enig reliëf en contrast kan waarnemen. Daarom ski ik samen met mijn zus. Chloé draagt een fluogeel jasje en skiet enkele meters voor mij uit. Ik volg dus een gele vlek, maar sta ook in contact met mijn zus via een headset. Gaat ze te snel, of net te traag, dan zeg ik haar dat, maar verder leg ik mijn leven in haar handen. Ik heb blind vertrouwen in mijn zus, letterlijk en figuurlijk.

Ik sta al mijn hele leven op skilatten, maar ik ski nog maar vier seizoenen in competitie. Vroeger deed ik aan gymnastiek, maar omdat ik altijd van de evenwichtsbalk viel, vroeg ik op een dag aan mijn moeder of er nog andere sporten voor slechtzienden bestonden. Na zich te informeren bij de Ligue Handisport Francophone vroeg ze of ik zin had om te skiën. Op een talentendag vroeg ik aan Chloé of ze mijn gids wilde zijn, ze stemde in, en zo is het begonnen. We hadden nooit gedacht dat we zo snel zouden deelnemen aan de Paralympics, maar ik denk dat we de voorbije jaren zoveel vooruitgang maakten omdat we direct en eerlijk zijn tegen elkaar. Met een andere gids zou ik waarschijnlijk minder goed zijn.

Mindere ervaringen hebben ons alleen maar competitiever gemaakt

We behaalden dan wel brons, maar Chloé is voor mij goud waard. Ze offert een groot deel van haar leven op voor mijn droom, die vandaag ook haar droom geworden is. Daarom ben ik blij dat we allebei een bronzen medaille kregen en dat Chloé naast mij op het podium stond. Vroeger sprak ze altijd over ‘jouw’ wedstrijd, vandaag zijn het ‘onze’ wedstrijden.’

Chloé Sana: ‘Vlak voor we aan een wedstrijd beginnen, is het Eléonor die praat. Ze vraagt of ik er klaar voor ben en als ik ‘ja’ antwoord, begint ze af te tellen. ‘Drie, twee, één, go!’ Ik vertrek, zij volgt amper een seconde na mij. Ik roep nog ‘Allé!’ om haar moed in te spreken, maar dan zijn we weg. Tijdens de afdaling bepaal ik hoe snel we gaan, maar uiteraard moet ik erop letten dat Eléonor goed in mijn ritme skiet.

Op de piste ben ik de ogen van Eléonor. Ik benoem alle poorten, bochten en obstakels zodat zij weet wat eraan komt, zonder het zelf te zien. Ik communiceer met korte, precieze woorden zoals ‘bocht’, die ik op het juiste moment moet uitspreken. Vroeger gebeurde het weleens dat ik een poort niet goed aankondigde, of te laat, waardoor we tijd en snelheid verloren. Door ervaring is onze manier van communiceren sterk verbeterd. Ook buiten de piste begeleid ik Eléonor vaak, maar het is niet zo dat we altijd samen zijn. We wonen allebei nog thuis, maar hebben ook allebei een lief en dus een eigen leven.

Tijdens de afdalingswedstrijd waarin we brons behaalden, kunnen we soms een snelheid halen van wel honderd kilometer per uur, of nog iets meer. Dat parcours duurt amper één minuut en dertig seconden, dus is het erg belangrijk dat Eléonor volledig op mij kan vertrouwen om tot het uiterste te gaan. Het is ons al overkomen dat ze onderweg valt, dan stop ik onmiddellijk en ga ik kijken of alles oké is. Het is ook al gebeurd dat ik viel, en zij moest stoppen, maar die mindere ervaringen hebben ons alleen maar competitiever gemaakt.’ (lacht)

(Op het moment dat dit artikel in druk ging, moesten de zussen nog twee wedstrijden skiën op de Paralympics: de slalom en reuzensalom).


‘Ik mag er niet aan denken dat Tom straks uit mijn leven verdwijnt’

Op 27 februari beviel Jorien De Naeyer (28) van een dochter, Juliette. Tijdens haar zwangerschap, en de onvoorziene thuisbevalling, werd ze bijgestaan door haar vroedman, Tom Van den Broeck (44).

Jorien De Maeyer: ‘Ik ben zelf vroedvrouw en lactatiekundige en tijdens mijn studie had ik stage gelopen bij Tom. Ik had toen al door dat hij erg charismatisch en warm is, iemand die je meteen volledig vertrouwt. Toen ik zelf zwanger werd, wilde ik graag een beroep doen op de prenatale begeleiding van La Madrugada, de Antwerpse vroedvrouwenpraktijk waar Tom werkt. Het voordeel van samenwerken met een zelfstandige vroedvrouw is dat je een-op-eenbegeleiding krijgt. Het leek me magisch om mijn zwangerschap en Juliettes geboorte te kunnen beleven met iemand als Tom aan mij zijde, bij wie ik voortdurend terechtkon met mijn twijfels. Ik wilde ook graag bevallen zonder epidurale verdoving en met Tom erbij wist ik dat ik minder snel om een spuitje zou vragen.

Tom:
Tom: “Iemand naast je hebben die je vertrouwen geeft, die zegt dat de bevalling normaal verloopt, daar krijg je zoveel kracht van.” “© Fred Debrock

De eerste maanden van mijn zwangerschap liepen niet op rolletjes. Ik moest veel rusten, waardoor ik weinig bij Tom kwam. Maar eens die moeilijke weken voorbij waren, hielp hij me met relaxatie- en ademhalingsoefeningen en beantwoordde hij al mijn vragen. Voor de bevalling zelf hadden mijn vriend en ik afgesproken dat we thuis de weeën zouden opvangen, samen met Tom, om daarna naar het Sint-Vincentiusziekenhuis in Antwerpen te rijden. Daar mogen vrouwen bevallen zoals ze zelf willen, ook mag je er je eigen vroedvrouw meebrengen. Maar toen mijn weeën uiteindelijk midden in de nacht begonnen, ging het meteen snel. Tegen de tijd dat Tom bij ons thuis was, kwamen ze al om de twee minuten. Plots was er geen tijd meer om naar het ziekenhuis te gaan. Tom heeft toen rustig de leiding van ons overgenomen. Hij belde een tweede collega op en legde uit wat er moest gebeuren voor een thuisbevalling. Hoewel het hele scenario onvoorzien was en in grote stress had kunnen ontaarden, bleef Tom zijn kalme zelf. Er werd gelachen, hij moedigde mij aan, ondersteunde waar hij kon. Twee uur na het begin van mijn weeën was Juliette er. Dat ik onze dochter zo op de wereld kon zetten, was een droom. Ook de nazorg die we momenteel van Tom krijgen, is een luxe. Als je na de geboorte door meerdere mensen wordt opgevolgd, krijg je weleens tegengesteld advies te horen. Tom brengt continuïteit en rust. Ik mag er niet aan denken dat hij over een paar weken uit ons leven verdwijnt.’

Tom Van den Broeck: ‘Hoewel ik eerst Germaanse talen heb gestudeerd, en nadien aan het Conservatorium van Brussel heb gezeten, ben ik altijd geïntrigeerd geweest door baby’s en nieuw leven. Als jongste in een gezin van zes was ik voortdurend omringd door zwangere buiken en borstvoedende zussen, taferelen die mij enorm fascineerden. Op mijn vijftiende was ik al oom en toen een van mijn zussen me vroeg of ik foto’s wilde nemen tijdens haar bevalling, was ik zo onder de indruk van wat daar gebeurde dat ik bijna vergat waarom ik er was.

Dat ik misschien vroedkunde had moeten studeren, was nooit in mij opgekomen. Tot een vriendin op een dag vroeg: ‘Waarom ben jij geen vroedman geworden?’ Ik was op dat moment 26 en werkte in de musicalsector. Toen ik me toch eens ging informeren over die studies, wist ik het meteen: dit wil ik doen. Ik voelde het in mijn buik, het klopte. Intussen doe ik deze job dertien jaar.

De eerste jaren was ik verbonden aan het Sint-Vincen- tiusziekenhuis. Daar leerde ik enkele collega’s kennen met wie ik vandaag een eigen praktijk run. Natuurlijk merk ik dat wij een grote meerwaarde kunnen zijn in het leven van jonge ouders. Afscheid nemen van een gezin dat je bijna een jaar lang hebt begeleid, voelt altijd wat dubbel aan. De ondersteuning die wij bieden is niet enkel prettig voor hen, ook als zorgverlener voel je veel meer voldoening als je een hele zwangerschap lang steun en advies kunt bieden. Vroedvrouwen die er alleen bij zijn in de verloskamer zijn ook superprofessioneel, maar ze hebben meestal geen persoonlijke band met de moeders. Ze kunnen bovendien op elk moment weggeroepen worden naar een andere kamer, terwijl dames die op het punt staan te bevallen net alle rust verdienen. Iemand naast je hebben die je vertrouwen geeft, die zegt dat alles normaal verloopt, daar krijg je zoveel kracht van.

Naast klassieke ondersteuning geef ik ook workshops prenatale zang. Ik breng zwangere vrouwen bij elkaar die graag zingen en op die manier contact willen leggen met hun kind. Ongeboren baby’s bouwen al een geheugen op en vanaf 24 weken horen ze wat er zich buiten jouw buik afspeelt. Als je tijdens je zwangerschap bepaalde liedjes zingt, zullen baby’s die na hun geboorte herkennen en sneller tot rust komen. Mijn studies aan het conservatorium zijn dus niet voor niets geweest.’ (lacht)


‘Welke gezonde persoon kiest nu voor iemand in een rolstoel?’

In de eerste aflevering van Taboe maakte Vlaanderen kennis met Ken Delissen (37). In 2009 raakte Ken volledig verlamd na een ongeluk op een trampoline waarbij hij zijn nek brak. Hij verloor zijn job als sportleraar, zijn gezondheid, zijn relatie. Ken zat in zak en as, tot hij Lindsey Van Dyck (34) leerde kennen.

Ken Delissen: ‘Toen ik in 2012 aankwam in zorgcentrum De Vrije Vlinder in Brasschaat, na drie jaar ziekenhuizen en revalidatiecentra te hebben doorlopen, dacht ik: is dit nu het moment waarop ze mij in een hoek parkeren? Ik was een wrak, ik slikte antidepressiva en was nors tegen iedereen, al moest ik mezelf in zekere zin gelukkig prijzen. Het had niet veel gescheeld of ik had na mijn val het locked- insyndroom opgelopen, een toestand waarbij het lijkt alsof je in coma ligt terwijl je mentaal nog bij bewustzijn bent. Je kunt alleen communiceren met je ogen. Toch stemde het idee dat het nóg erger had kunnen aflopen me allesbehalve vrolijk. Wat wil je, ik had een beademingstoestel nodig om te ademen en ik kon mijn armen en benen niet meer bewegen.

Ik had veel uit te zoeken. Koos ik voor Ken, dan moest ik zeker zijn van mijn stuk

Dat ik vandaag weer beter in mijn vel zit, heb ik aan Lindsey te danken, een van mijn verzorgsters tijdens mijn eerste jaar hier. Ik kon meteen goed met haar praten en toen ik van mijn psycholoog de trampoline en turnzaal waar het ongeval gebeurd was moest gaan bekijken, heb ik gevraagd of ze met mij mee wilde gaan. In het jaar nadien zijn we dichter naar elkaar toegegroeid. Op een dag vroeg ik: ‘Mag ik je kussen?’ Dat bolletje onder mijn kin waarmee ik mijn rolstoel bedien, had ik strategisch opzij geduwd, zo zeker was ik van mijn stuk. Maar Lindsey reageerde niet zoals gehoopt, ze was helemaal van de kaart. Ze had ook wel gevoelens voor mij, vertelde ze, maar een relatie beginnen zou haar leven drastisch overhoop gooien. Dat ze bedenktijd nodig had, begreep ik. Welke gezonde persoon kiest nu voor iemand in een rolstoel?

Eenmaal overtuigd, wilde Lindsey de volledige zorg voor mij op zich nemen, maar daarin heb ik haar moeten tegenhouden. Ik wilde niet dat ze mijn persoonlijke assistente zou worden. Mijn ouders hadden die rol op zich genomen, vlak na mijn ongeval, en ik had me daar ontzettend schuldig bij gevoeld. Ik heb de klok rond assistentie nodig, ik heb liever dat mensen die ervoor betaald worden die taak vervullen en dat Lindsey en ik leuke dingen kunnen doen. Samen eten, van de zon genieten in de tuin van ons huis, waar we maar af en toe samen zijn, want ik woon voornamelijk in het zorgcentrum.

Intussen zijn we zes jaar samen en sinds ik Lindsey ken, is mijn leven er honderd procent op vooruitgegaan. Ik ben minder ziek, neem minder medicatie en ik ben blij dat haar elfjarige zoon Cederic ook een beetje mijn zoon is geworden. Ik heb altijd graag kinderen gewild. Dat mijn leven nog zo’n positieve wending zou krijgen, had ik nooit durven dromen.’

Lindsey Van Dyck: ‘Ken en ik hadden altijd erg lange gesprekken, vooral als ik bij hem in zijn kamer was voor de maaltijdbegeleiding. Op die momenten kwam ik niet alleen alles over zijn ongeluk te weten, ik leerde Ken ook als persoon beter kennen. Zo ontdekte ik dat we allebei waren opgegroeid in Sint-Job en dat we gemeenschappelijke interesses hadden, zoals fotografie. Dat is al jaren mijn hobby en Ken had tijdens zijn revalidatie een uitlaatklep gevonden in Photoshop. Hij ontwierp deze week op zijn computer bijvoorbeeld een verjaardagskaartje voor zijn zus.

Ken:
Ken: “Op een dag vroeg ik: ‘Mag ik je kussen?’ Lindsey was helemaal van de kaart. Ik begreep natuurlijk dat ze bedenktijd nodig had.”© Fred Debrock

Door samen veel tijd door te brengen, is er iets gegroeid tussen ons, al wist ik aanvankelijk niet goed wat ik met mijn gevoelens moest. Ik dacht aan alle praktische uitdagingen die een relatie met Ken met zich mee zou brengen. Ik dacht ook aan de nieuwe job die ik zou moeten zoeken, want een relatie op het werk is niet toegestaan. Tegenover mijn zoon en familie voelde ik een grote verantwoordelijkheid. Ik had, kortom, heel wat uit te zoeken. Koos ik voor Ken, dan moest ik zeker zijn van mijn stuk.

Ik heb uiteindelijk gewoon mijn hart gevolgd. Eens ik mijn beslissing genomen had, wilde ik er ook volledig voor gaan. Als samenzijn met Ken betekende dat ik hem dag en nacht zou moeten verzorgen, dan was dat maar zo. In mijn hoofd kon ik dat aan, maar mijn ouders hebben het daar lange tijd moeilijk mee gehad. Zij begrepen niet waarom een gezonde vrouw voor iemand als Ken koos. Die vraag hebben ze mij lang gesteld, zonder Ken te kennen. Nu ze hem eindelijk echt hebben leren kennen, vragen ze elke dag naar hem. Ik begrijp uiteraard dat mijn familie, net als ikzelf, tijd nodig heeft gehad om dit een plaats te geven. Maar wat de buitenwereld verder over mij denkt, je m’en fous.

Wat ik zo aantrekkelijk vind aan Ken, is zijn gevoel voor humor, zijn optimisme en dat ik zo goed met hem kan praten. Ik heb nog nooit iemand ontmoet, man noch vrouw, met wie dat zo goed lukt. Ken heeft het hart op de tong. Als hij ziet dat ik het even moeilijk heb, vraagt hij aan een andere persoon in de kamer om mij een stevige knuffel te geven. In het begin moest ik daaraan wennen, maar intussen hebben Ken en ik geleerd om elkaar op alternatieve manieren liefde en affectie te geven.

In mijn achterhoofd weet ik dat het elke dag gedaan kan zijn. Als Kens beademingstoestel plots defect zou zijn, of hij wordt zwaar ziek… Toch probeer ik daar niet aan te denken. We hebben een veel te prille relatie om al stil te staan bij de dood.’


‘Krista laat mijn agenda lopen als een Zwitsers horloge’

Carole Lamarque (45) is onderneemster, marketingexpert, spreker en medeoprichter van marketingkantoor Duval Union. Dankzij de hulp van Krista Van den Abeele (45), die haar agenda beheert, e-mails opvolgt en zakentrips plant, kan Carole haar tijd optimaal benutten.

Carole Lamarque: ‘Als onderneemster ben ik altijd bij of onderweg naar een klant. E-mails opvolgen, nieuwe afspraken maken: daar heb ik overdag weinig tijd voor. Als ik er ’s avonds nog aan zou beginnen, zou ik al snel dertig procent van mijn tijd steken in een activiteit waar ik eigenlijk niet zo goed in ben. Organisatietalent is niet iedereen gegeven. Toen ik vier jaar geleden zelfstandige werd en mijn eigen marketingbedrijf oprichtte, dat later onderdeel werd van Duval Union, voerde ik al die praktische taken uiteraard wél zelf uit, maar efficiënt was het niet. Veel achter je computer zitten: dat hoort erbij als je een eigen zaak opstart. Maar sinds twee jaar is Krista in mijn leven, en wow, wat een wereld van verschil.

Ik kan het perfect aanvoelen wanneer Carole over haar grenzen dreigt te gaan

Krista beheert mijn agenda, volgt e-mails op en regelt mijn zakenreizen. Ze zoekt uit waar ik moet zijn voor een lezing, ze boekt en betaalt mijn vliegtuigtickets en hotelkamers, ze factureert voor de prestaties die ik lever. Als personal assistant laat ze mijn workshops, lezingen, klantenmeetings en zakentrips, en ook mijn vrije tijd om te sporten, vlekkeloos op elkaar aansluiten, waardoor ik elke week het gevoel heb dat mijn agenda als een Zwitsers horloge loopt. Dankzij Krista ervaar ik minder stress, heb ik niet meer het gevoel dat ik klanten tekortdoe, en is mijn aanpak professioneler, want Krista weet hoe ze met mijn klanten moet communiceren. Door haar kan ik me toeleggen op de zaken waar ik écht sterk in ben: opdrachtgevers als AB InBev, Stad Antwerpen of kmo’s helpen om innovatief te denken. Dat ik meer kan halen uit mijn tijd, rendeert als ondernemer enorm.

Ik heb altijd voor grote bedrijven als Shell, Telenet en Proximus gewerkt waar ze professionele efficiëntie verwachten, zeker als je een hoge functie bekleedt. Als ik wegging bij zo’n bedrijf, had ik altijd meteen heimwee naar die efficiënte manier van werken. Gelukkig heb ik met Krista iemand gevonden die mij dezelfde professionaliteit geeft. Dat ze bijzonder goed zou zijn in deze job, heeft mij niet verrast. Ik ken haar al acht jaar omdat we in dezelfde marathonclub zitten. We zijn duursporters en die hebben vaak een soortgelijk karakter: planning is voor hen cruciaal, doorzettingsvermogen ook, ze durven hun grenzen te verleggen maar kennen ook hun limieten. Zoals Krista zich gedraagt in de sport, zo is ze ook in haar werk.’

Krista Van den Abeele: ‘Carole en ik zijn erg complementair. Zij is sterk in het uitdenken van strategische plannen voor haar klanten, boeken schrijven, gastdocent zijn aan de prestigieuze businessschool Fontainebleau in Parijs, terwijl het helemaal mijn ding is om al die zaken organisatorisch mooi op elkaar te laten aansluiten. Na mijn studies aan de Vlerick Business School, ben ik in de rol van personal assistant gerold. Ik heb altijd op hoog niveau in een ondersteunende functie gewerkt. Ik vind dat ongelooflijk leuk en boeiend, bovendien sluit die job helemaal aan bij mijn competenties.

Krista (rechts):
Krista (rechts): “Als ze mij om tien uur ’s avonds laat weten dat het hotel dat ik boekte helemaal haar smaak is, dan ben ik tevreden.”© Fred Debrock

Ik vind het ontzettend belangrijk om een professioneel verlengstuk te zijn van het merk ‘Carole Lamarque’. Als ik met haar klanten communiceer, doe ik dat niet als Krista, wel als vertegenwoordiger van Carole en Duval Union. Ik heb mezelf ook getraind in het kunnen omgaan met verschillende persoonlijkheden, want ik wil dat Carole echt trots kan zijn op mijn werk. Als ze mij om tien uur ’s avonds laat weten dat het hotel dat ik boekte helemaal haar smaak is, dan ben ik tevreden. Daar doe ik het voor. Ik wil dat Carole elke dag kan zeggen: ‘Alles loopt helemaal zoals ik het wil.’

Communiceren doen wij via sms’jes, WhatsApp of e-mail. Wij hebben een virtuele werkrelatie, toch kan ik het perfect aanvoelen wanneer Carole over haar grenzen dreigt te gaan. Ik merk dat aan de toon van haar berichten en dan probeer ik meer rustmomenten in haar agenda in te plannen. Niet dat ik haar ’s morgens zal laten uitslapen, maar als ik haar op een latere trein kan zetten, zonder dat de rest van haar dag in het gedrang komt, zal ik dat doen.

Onlangs was Carole keynotespreker aan Fontainebleau, waar de wereldtop uit de zakenwereld bijeenkwam. Het plan was dat ze met de trein en de Thalys naar Parijs zou reizen, tot de vakbonden een staking aankondigden. Dan is het mijn taak om snel een taxi te regelen die Carole naar Parijs kan brengen, om haar klant te briefen dat ze wat vertraging heeft, zonder dat Carole er iets van merkt, want zij moet zich optimaal voorbereiden op haar speech. Op zulke momenten neem ik alle stress graag op mij. Dat doe ik voor alle klanten die ik met mijn bedrijf Zamina ondersteun. Mijn grootste nachtmerrie is dat ze door een fout van mij een afspraak missen. Ik ben dan ook altijd bereikbaar. Alleen als ik slaap, staat mijn telefoon uit.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content